Tibbiy biologiya tibbiyot oliygohlari uchun oraliq savollariga javoblar. Hayitov sirojiddin ilhomjon o`gli



Yüklə 374,07 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/43
tarix25.12.2023
ölçüsü374,07 Kb.
#194903
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   43
Biologiyadan oraliq savollari va javoblaridocx

izohlang?
 
 
(4-savol yo’q ekan) 
5-savol: Pleyotropiya necha xil bo’ladi ,kasalliklar bilan izohlang? 




6-savol:
Genlarning ekspressivligi nima izohlang? 
“Ekspressivlik” va penentrantlik tushunchalarini birinchi boʼlib, fanga 1927 – yili rus olimi 
N.V.Timofeev – Resovskiy 
tomonidan kiritilgan.
Gen ishtirokida fenotipda yuzaga chiqadigan belgining har xil darajada paydo boʼlishiga shu 
genning ekspressivligi deyiladi. Masalan, odamda bitta gen taʼsirida yuzaga chiqadigan biror 
fenotipik belgi xuddi shunday geni boʼlgan boshqa odamda bunday yuzaga chiqmaydi.
Odamlarda ko‘rsatkich barmogning kalta bo‘lishi 
(kichik broxidaktiliya), 
dominant gen 
ta’sirida yuzaga chigadi. Odamlarda ko‘rsatkich barmog juda kalta bo‘lib, ayrimlarda esa 
sezilarsiz darajada bo‘lishi mumkin.
Fenilketonuriya kasalligi 
odamlarda juda yengil, o‘ta og‘ir darajada bo‘lishi mumkin.
Shizofreniya kasalligida 
odam ruhiyatining yaqqol va uncha sezilarsiz darajada o‘zgarishini 
ko‘rish mumkin. Genning ekspressivligi tashqi muhit sharoitiga bog‘lig.
7-savol: Genlarning penetrantligi nima izohlang

Penentrantlik - gen yuzaga chiqargan fenotipik belgining son jihatidan ifodalanishiga 
penentrantlik deyiladi. Bu koʼrsatkich foiz bilan belgilanadi.
Raxit kasalligida 
kuzatiladigan gipofosfatmiyani (anorganik fosfor konsentrasiyasining qonda 
kam bo‘lishi) misol gilib olish mumkin. Bu kasallikda skeletning qanday darajada o‘zgargan 
bo‘lishiga qaramasdan barcha kasallikka duchor bo‘lganlarning qonida fosforming miqdori 
normadan kam bo‘ladi.
Tutqanoq kasalligi, qand kasalligi 
esa 65 % penetrantlik bilan ynzaga chiqadi. Demak, 
mutatsiyaga uchragan gen dominant bo‘lsa ham uning belgisi shu gen bo‘lgan organizmlarning 
barchasida ham hosil bo‘lavermas ekan.

Yüklə 374,07 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   43




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin