bo‘lib, sichqonlarda pnevmoniya kasalligini keltirib chiqaradi va sichqonlar o‘ladi. R-shtamm
esa kasallik keltirib chiqarmaganligi sababli, bu shtammlar bilan yuqtirilgan sichqonlar nobud
bo‘lmaydi. Kasallik qo‘zg‘atuvchi S-shtamm qizdirilganda ular o‘ladi va o‘ldirilgan
bakteriyalarni sichqonlarga yuborilganda sichqonlarda kasallik paydo bo‘lmaydi.
Sichqonlarga qizdirish natijasida o‘lgan bakteriyalar
S-shtammi bilan kasallik
qo‘zg‘atmaydigan R-shtammga kiruvchi tirik bakteriyalarni birgalikda qo‘shib yuqtirilganda
sichqonlarning o‘lishi kuzatilgan. O‘lgan sichqonlarda bakteriyalarning S-shtammi topilgan.
Pnevmokokkning S-shtammidan qandaydir modda R-shtammga o‘tishi natijasida R-
shtammning ayrimlari S-shtammga aylangan, ya’ni transformatsiya hodisasi ro‘y bergan.
Lekin F. Griffi ts S-shtamm bakte riya larning qanday moddasi irsiy axborotni tashib yurishini
bila olmagan. 1944-yilga kelib O. Eyveri, K. Makleod va M. Makkarti
Griffit tajribasini
qaytadan takrorladilar va S-shtammida uning patogenlik xususiyatini tashib yuruvchi DNK
ekanligini ma’lum qildilar. Ular pnevmokokk bakteriyalarning 2 xili streptomitsinga chidamli
va chidamsiz shtammlari ustida tajriba olib bordi. Laboratoriya sharoitida probirkada
streptomitsinga chidamli bakteriyalarni
parchalab, uning DNK moddasi ajratib olindi. Olingan
toza DNK chidamsiz bakteriyalar o‘sayotgan muhitga o‘tkazildi va kuzatib borildi.
Kuzatishlar shuni ko‘rsatadiki, streptomitsinga chidamli bak teriyalar DNK moddasi ta’sirida,
ikkinchi probirkada o‘sayotgan chidamsiz bakteriyalar shtammi antibiotikka chidamli bo‘lib
qo‘ladi. Shunday qilib, dastlab pnevmokokk bakteriyalarda DNKning irsiyatga aloqadorligi
isbotlab berildi.
Dostları ilə paylaş: