GƏNC TƏDQİQATÇI, 2020, VI cild, №1
140
Mustafa Zəririn “Yusif və Züleyxa” əsərinin dilində: “Yazanı, oxuyanı, dinliyəni Rəhmətinlə
yarlığağıl, ya qəni!”[46, s.121].
Xətainin dilində: “Ey könül, tə’rif eylə,
ğazilərdən al dua, Şah edir ki, yarlığaram
qulu qul
duasinə”[41, s.180].
“Şühədanamə”nin dilində: “Tanrı səni yarlığamasun”[336a].
“Şeyx Səfi təzkirəsi”nin dilində:“Yarlığar Tanrı suçin hər kim kəlamin anladı”[35, s.396].
Yuxarıda qeyd olunan leksik vahidlərin sayını xeyli artırmaq mümkündür. Təkcə həmin ədəbi
nümunələrə aid yazılmış elmi tədqiqatlara nəzər yetirməklə də ortaq arxaik leksikanın nə qədər çox-
luq təşkil etdiyini görmək olur.Məlumdur ki, istər “Kitabi-Dədə Qorqud”, “Qutadqu-bilig”, “Oğuz-
namə” kimi yazılı abidələrin, istərsə də İmadəddin Nəsimi, Qazi Bürhanəddin, Şah İsmayıl Xətai,
Məhəmməd Füzuli kimi sənətkarların əsərlərinin dili üzərində ayrıca qələmə alınmış leksikoloji
araşdırmalar kifayət qədərdir. Ancaq bütövlükdə bunları bir araya gətirən tədqiqat işinə rast gəlin-
mir. Bu işin görülməsi konkret bir dövrün dil faktını ortaya çıxartmaqla yanaşı, dilin tarixi inkişaf
istiqamətinin ümumi mənzərəsini verir.
Dostları ilə paylaş: