Мцяллифдян

B

İ

R

İ

NC

İ

 H

İSSƏ 

 

ÜZÜMDƏN İ

ST

İFADƏNİN ÜMUMİ

 

MƏSƏLƏLƏRİ

 

 

Birinci fəsil 

 

DÜNYADA ŞƏRABÇILIQ 

 

Dünyanın  Ģərabçılıq  regionları  yerin  mötədil  iqlim  zonalarında 

mərkəzləĢmiĢdir.  Avropada  o,  40  və  50

0

,  Amerika  və  cənub 

yarımkürəsində  30  və  40

0

  enlikləri  arasındakı  ərazidə  yerləĢir. 

ġərabçılıqla  həm  cənub,  həm  də  Ģimal  yarımkürəsində  məĢğul 

olurlar. Mötədil isti iqlimli iki ensiz qütblər arasında praktik olaraq 

dünyanın bütün Ģərabçılıq təsərrüfatları cəmlənir.  

Üzümün  yetiĢməsi  üçün  istilik  tələb  olunur.  Zərif  Ģərabların 

yetiĢməsi  üçün  isə  hər  Ģeydən  əvvəl  soyuq  lazımdır.  Soyuq, 

üzümdə  Ģəkər  toplanmasına  ləngidici  təsir  göstərərək  Ģərabın 

həddindən  çox  ağır  və  yüksək  spirtliyə  malik  olmasına  imkan 

vermir.  Bundan  baĢqa,  soyuq  hava  yetiĢmə  fazasında  turĢuların 

parçalanmamasına daha çox zəmin yaradır. TurĢuluq ağ və qırmızı 

Ģərablara nəciblik verən əsas elementlərdəndir.  

Alman 

alimləri 

belə 

nəticəyə 

gəlmiĢlər 

ki, 

üzümün 

becərilməsində  onun  yetiĢməsi  üçün  ildə  ən  azı  1600  günəĢli  saat 

tələb olunur. Amerika Ģərab nəzəriyyəçiləri isə belə fikirdədirlər ki, 

üzümün  yetiĢməsi  üçün  ilə  ən  azı  2500  saat,  10

0

C-dən  aĢağı 

olmayan  temperatur  lazımdır.  Təbii  ki,  bu  mütləq  Ģərt  deyil.  Belə 

ki,  üzüm  becərilən  sıldırım  dağ  yamaclarında  günəĢ  Ģüalarının 

gücü xeyli arta bilər. Ġsti Ģərabçılıq bölgələrində Ģərab günəĢdən az 

asılı  olur,  nəinki  atmosfer  çöküntülərindən.  Ġldə  ən  azı  600  mm 

atmosfer  çöküntüləri  düĢməlidir.  Təbii  ki,  bu  da  ümumi  qəbul 

olunan  qayda  deyildir.  Belə  güman  olunur  ki,  yağıntıların  bir 

hissəsi  yazda,  bir  hissəsi  isə  3-4  aylıq  müddətdən  sonra  yayda 

düĢərsə,  vegetasiya  müddətində  300  mm  yağıntı  da  kifayət  edə 

bilər.  

---

 

~ 16 ~ 

 

Üzüm  həmçinin  Ģimal  Ģərabçılıq  qütblərində  becərilir.    Digər 

tərəfdən  bir  çox  cənubi  Avropa,  həmçinin  Ģimali  Afrika 

üzümlükləri göstərilən qütblərdən xeyli aralı, 36

0

  enlikdə  yerləĢir. 

Bu  yerlərdə  əsasən  spirtin  yüksək  miqdarına  malik  ağır  Ģərablar 

(xeres, marsala,   «Kipr»  xeresi) və qırmızı kupaj Ģərabları hazırla-

nır.  Cənubi  Afrika  və  Avstraliyada  portveyn  tipli  likor  Ģərablar 

istehsal olunur.  

Son  25  ildə  Ģərabçılıq  tədricən  daha  soyuq  iqlimli  regionlara 

keçirilir. Xüsusilə də bu proses Avstraliya,  cənubi Afrika və Çili, 

həmçinin Yunanıstanda nəzərə çarpır. Kaliforniya və Oreqonda bu 

prosesə  çoxdan  baĢlanılmıĢdır.  Bununla  xüsusilə  ağ  təbii  Ģərab 

istehsalçıları maraqlı olub, məqsədyönlü Ģəkildə soyuq Sakit okean 

iqliminin təsiri altında olan ərazilərin axtarıĢındadırlar.