Texnologiya umumiy о‘rta ta’lim maktablarining 6-sinfi uchun darslik

AMALIY MASHG‘ULOT.
 
 Quticha tayyorlash.
O‘rta asr xattot va musavvirlari o‘z asarlarini, asosan, maxsus ishlov 
berilgan, silliqlab, ba’zida turli ranglarda bo‘yalgan qog‘oz va qutilarda ifo-
da etishgan. Kitob varaqlari va qutichalarni qog‘ozdan, yog‘ochdan tayyor-
lab, turli tus va rangga bo‘yab, uning ustiga rasmlar chizishgan (29-rasm). 
29-rasm
.
quticha namunalari.
30-rasm
. 
quticha tayyorlashda rejalash va tirnoqli birikmalarni arralash: 
a – chizg‘ich yordamida rejalash; b – go‘niya yordamida chizish; d – xatkash 
yordamida rejalash va belgilash; e – arra bilan uyalarni arralash; f – arra bilan 
go‘shalarni arralash.
a) b) d) e) f)

---

36
Yuzaga nozik chiziqlar chizish, ravon yozish, ranglar bilan ishlash, mus
-
tahkamligini oshirish uchun qutichalarga tirnoqli biriktirish kabi qo‘shimcha 
ishlov berilgan. bezaklar asosida bezatilgan qutichalar shu davrda xaridor-
gir buyumlardan biriga aylangan. 
Qutichani yasash tartibi: 
1. 
qutichani tayyorlash uchun 30x25 
sm
o‘lchamdagi faner bo‘lagi, 
10x110 
sm
o‘lchamdagi reyka bo‘lagi kerak bo‘ladi.
2. 
qutichaning yon tomonlarini tayyorlash uchun 10x30 
sm
hamda 
10x25 
sm
o‘lchamdagi reykalardan 2 donadan qirqib olinadi.
3. 
qirqib olingan reyka bo‘laklaridan 2 tirnoqli birikmalar hosil qili-
nadi. birikmalarning o‘lchamlari 30-rasmda ifodalangan.
4. 
Qutichaning pastki qismiga mo‘ljallangan fanerni joylashtirish uchun 
yon tomonlariga rejalashtirilgan reykalardan uzunligi 28 
sm
, eni 23 
sm
,
qalinligi 1 
sm
bo‘lgan chuqurcha ochiladi.
5. 
birikmalar bir-biriga biriktiriladi. 
6. 
pastki qismidan faner o‘rnatiladi.
7. 
qutichaning ortiqcha kamchiliklari to‘g‘rilanadi. qumqog‘oz yor-
damida silliqlanadi.