Texnologiya umumiy о‘rta ta’lim maktablarining 6-sinfi uchun darslik

 
Quticha ustiga mato tanlash va uni amaliy
tayyorlash
 (31-rasm).
Quticha ustiga qoplamani yelimlash tartibi: 
1. Qutichaning ustiga qoplamani yelimlash uchun 
qutichaga mos mato tanlanadi.
2. qutichaning o‘lchamlari asosida matoga chizma 
chiziladi va qirqib olinadi.
3. matoga pVa yelimi bir tekis qilib surtiladi.
4. qutichaning ustki va ichki qismlari changlardan 
tozalanadi. Chunki chang yelimning bir tekis yopishi-
shiga xalaqit beradi. keyinchalik yelimning ko‘chib 
ketishiga olib keladi.
5. mato qutichaning ichki qismiga bir tekis qo‘yi-
ladi va ustidan tekislanadi.
6. mato qutichaning ustki qismiga bir tekis qo‘yi-
la di va yaxshi yopishmagan joylari tekislanadi. Ye lim -
ning ortiqcha chiqib qolgan qismlari mato bilan artib 
tashlanadi. 
7. yelim qurishi uchun quticha bir necha soatga 
tekis joyga qo‘yiladi.
31-rasm. 
yog‘ochga 
yelimlangan mato 
tasviri.

---

38
8. 
Quticha xohishga ko‘ra turli xildagi bezak toshlari, mixlar yordamida 
bezatiladi. 
Mustahkamlash uchun savol va topshiriqlar
1.
 
yelimlarning qanday turlarini bilasiz?
2. yelimlash deb nimaga aytiladi? 
3. yelimlab biriktirishning qanday usullarini bilasiz?
Yog‘ochga ishlov berishga oid xalq hunarmandchiligi turlari bo‘yicha 
ish usullari. Yog‘och o‘ymakorlik san’ati tarixi va rivojlanishi
yog‘och o‘ymakorligi o‘zbek xalqi amaliy bezak san’atining keng tar-
qalgan turi. bunda biror naqsh yoki tasvir taxta yoki boshqa yog‘och buyum-
larga chizib, kesib va o‘yib ishlanadi. Badiiy san’atning bu turi deyarli bar
-
cha xalqlarda bo‘lib, qadimgi Sharqda, dunyo mamlakatlari arxitekturasida 
keng ishlatilgan. Asrlar davomida Yevropa va Osiyo mamlakatlarida yog‘och 
o‘ymakorligining rivojlanib, o‘ziga xos badiiy uslublari kelib chiqqan. O‘rta 
Osiyoda ham yog‘och o‘ymakorligi qadimdan rivojlanib, uy-ro‘zg‘or buyum
-
larini tayyorlashda juda keng qo‘llanilgan. bu o‘ymakorlik qa di miy arxitek-
turaning eshik, darvoza, ustunlar, har xil to‘sinlar, stol, stul, xontaxta, quticha, 
ramka, qalamdon va boshqa buyumlarni bezashda ishlatilib kelingan.