Texnologiya umumiy о‘rta ta’lim maktablarining 6-sinfi uchun darslik

Xavfsizlik texnikasi qoidalari:
1. tig‘li va o‘tkir uchli asboblar bilan ishlash qoidalariga qat’iy rioya qiling. bunday 
asboblarni saqlash joyiga to‘g‘ri qo‘ying. Ularni zarur bo‘lganda ko‘chada yoki transportda 
maxsus g‘iloflarda, qutichada yoki tig‘ini qalin latta bilan o‘ragan holda olib yuring.
2. o‘tkir tig‘larga barmoq tegizib sinab ko‘rish mumkin emas.
3. Faqat dastasi mustahkam o‘rnatilgan asboblardan foydalaning.
4. asboblar bilan ishlayotganda boshqa odamlarga shikast yetmasligi choralarini 
ko‘ring.
28-rasm
. 
tirgakni markaz 
bo‘yicha yog‘ochga moslab 
o‘rnatish.
2 – Texnologiya 6

---

34
5. Qo‘lga zirapcha kirmasligi va har turli shikastlar yetmasligi uchun zarur hollarda 
qo‘lqop kiyib ishlang. 
6. Bo‘yoqlar, lok va erituvchi moddalar bilan ishlash joyi shamollatiladigan bo‘lishi 
lozim.
Mustahkamlash uchun savol va topshiriqlar
1. TD – 120 tipidagi yog‘ochga ishlov berish tokarlik stanogining asosiy uzellarini 
aytib bering.
2. tirgakni o‘rnatish jarayonini izohlang. 
3. yog‘ochga ishlov beradigan tokarlik stanogida ishlash vaqtidagi xavfsizlik tex-
nikasi qoidalarini sanab bering.
Mustaqil amaliy ish
yog‘ochga ishlov beruvchi tokarlik stanogining rasmini chizish. Ularning asosiy 
uzellarining vazifalarini va kinematikasini ko‘rinarli tarzda tasvirlash. Ushbu stanoklarda 
murakkab bo‘lmagan mehnat operatsiyalarini bajarish. 
Jihozlar
O‘quv jarayoni uchun mo‘ljallangan stanoklar, yog‘och bo‘laklari, iskanalar.
1.4. MAHSULOTLAR ISHLAB CHIQARISH TEXNOLOGIYASI
Yog‘ochga ishlov berish texnologiyasi asosida uy-ro‘zg‘or buyumlarini 
tayyorlash
Uy-ro‘zg‘or buyumlari turli xil bo‘lib, ularni ko‘pincha yog‘ochdan 
yasash qulay hisoblanadi. Ularning asosiy turlari oshxona buyumlari, meh-
monxona, yotoqxona hamda ro‘zg‘orda ishlatiladigan turli asboblar va 
buyumlar bo‘lib, ular yog‘ochdan yasalgan. Uy-ro‘zg‘or buyumlaridan har 
birini tayyorlashda uning bajariladigan vazifasiga qarab qaysi yog‘och tu-
ridan foydalanish maqsadga muvofiqligi aniqlab olinadi. Unda, asosan, ish
-

---

35
latiladigan yog‘och materialining qattiqligi hamda undan tayyorlanadigan 
buyumdan foydalanish jarayonida ro‘y beradigan ta’sirlarga chidamlilik 
darajasi hisobga olinadi. Uy-ro‘zg‘or buyumlaridan biri bo‘lgan quticha, 
odatda, o‘rtacha qattiqlikdagi yog‘ochlardan turli shakllarda tayyorlanadi.