Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

2.1.1- jadval 
AQSh iqtisodiyotining umumiy tavsifi (2017 y.) 
Shimoliy Amerika, Shimoliy Atlantika okeani va Shimoliy Tinch Okeani, Kanadada va 
Meksika bilan chegaradosh hudud 
Poytaxti
YaIM 
VASHINGTON, 
$ 20,412 trl 
Budjeti 
 
Daromadlar: $3.363 trillion 
Xarajatlar: $3.893 trillion 
Maydoni
Oltin 
valyuta 
zahirasi 
Tashqi 
qarzi 
9,833,517kv km 
$117.3 mlrd 
$17.91 trillion 
Tabiiy resurslar 
Global 
Innovation index 
HDI
Ko‘mir, mis, molibden, uran boksit, 
oltin,temir, merkuriy, nikel, kumush, 
rux, neft, tabiiy gaz, yog‘och. 
4 (61.40)
10 (0.920) 
 
 
Aholisi 
 
326,625,791 kishi
Nyu-York 
18,593 
Los-Anjeles 12,31 
Chikago 
8.745 
Mayami 5.817
 
Qishloq xo’jaligi 
Bug‘doy, makkajo‘xori,mevalar, 
sabzavotlar,paxta; mol go‘shti,
parranda go‘shti, sut mahsulotlari; 
baliq; o‘monchilik. 
Umumiy 
chegarasi 
 
12,048 km, 
Canada 
8,893 
km 
(including 2,477 km 
with Alaska), Mexico 
3,155 km 
 
Sanoati 
Yuqori texnologiyali innovatorlik, 
neft, po‘lat, motorli trasnportlar, fazo 
kemalari, oziq-ovqat, kimyo, Hi-tech, 
telekommunikatsiya, elektronika,
yog‘ochsozlik, konchilk, innovatsiya
 
Ishsizlik 
Inflatsiya 
Soliqlar 
4.9% 
0.4% 
17.2% YaIM da 
 
YaIM tarkibi 
Qishloq xo‘jaligi: 0.9% 
Sanoat:18.9% 
Xizmatlar: 80.2% 
Gini index 
BERI 
Doing 
Business 
0.481 
8 (8.02) 
6 
Yirik 
kompaniyalari 
Amazon, Apple Inc, Exxon Mobil 
Corp, General Electric Co, Microsoft 
Corp, Texaco, Standard Oil, Boeing 
American Express, General Motors 
YaIM 
darajasi 
 
1(nominal) 
2 (PPP) 
Xalqaro
iqtisodiy 
hamkorlik 
WTO, OECD, TPP, TTIP, TISA, 
NAFTA, APEC, ASEAN , EBRD,
IBRD, IMF, OECD, OPCW, OSCE, 
WIPO, WTO, UNCTAD, UNESCO,
Davlat 
boshqaruv 
Federal konstitutsion 
respublika 
Jon boshiga 
YaIM darasi 
$62,150
Manba
: Xalqaro tashkilotlarning rasmiy ma’lumotlari asosida mualliflar ishlanmalari (ciaworldfactbook.com, 
britannica.com, 
 
countrymattersltd.com, 
 
un.org, 
 
worldatlas.com, 
 
focus-economics.com, 
 
imf.org, 
 
metrocosm.com, 
 
statista.com ) asosida.
Gidrotexnika resurslari Tinch okean va tog'li hududlarda katta ahamiyatga 
ega. Gidroenergetika, mamlakatning elektr ta'minotining o'ndan birini tashkil qiladi. 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 53 - 
Ko'mir yoqish natijasida esa zavodlar mamlakat energetikasining to'rtdan bir 
qismini ta'minlaydi. Atom generatorlari esa umumiy energiya resurslarning o'ndan 
bir qismini o'z ichiga oladi va qayta tiklanadigan energiya manbalari 13 foizini 
tashkil qiladi. 
Minerallar 
Amerika Qo'shma Shtatlari dunyoning eng yaxshi qayta ishlanadigan katta 
miqdorda tabiiy zaxiraga ega bo‘lgan neft qazib oluvchisidan biri hisoblanadi. 
Mamlakat 1990-yillardan boshlab slanetsiz gazni gorizontal burg'ilash va gidravlik 
boyitish orqali yuqori samaradorlikka erishib kelmoqda (Ohangda, Pensilvaniya va 
G'arbiy Virjiniya). 
AQSh 
jahondagi yetakchi ko'mir eksport qiluvchilardan biri 
hisoblanadi. Ko'mir konlari asosan Appalachian tog'larida va Vayomingda 
joylashgan. G'arbiy Virjiniya va Kentukkida bitumli ko'mirning deyarli yarmi ishlab 
chiqariladi. Pensilvaniya esa mamlakatning yagona antrasitini qazib oladi. Illinoys, 
Indiana va Ogayo shtatlari ko'mir qazib oladigan eng asosiy hududlaridan 
hisoblanadi.
Temir rudasi asosan Minnesota va Michigan shtatlarida qazib olinadi. 
Qo'shma Shtatlarda mis, magniy, qo'rg'oshin va ruxning muhim zahiralari mavjud. 
Mis qazib olish Arizona, Yuta, Montana, Nevada va Nyu-Meksikadagi tog'li
shtatlardan olinadi. Ruxning asosiy zahitalari Tennessee, Missuri, Idahoda qazib 
olinadi. Qurg'oqlarni qazib olish bo‘yicha Missuri shtati yetakchilik qiladi. 
AQSh
da 
qazib olanadigan boshqa metallar oltin, kumush, molibden, marganets, volfram, 
boksit, uran, vanadiy va nikel hiosblanadi. Neft (Meksika qo‘ltig‘i sohilidagi Galf, 
Kaliforniya, Alyaska), tabiiy gaz va oltingugurt (Galf), ko‘mir (Appalachi va 
Markaziy havzalar), temir ruda (Yuqori ko‘l atrofi), fosforit (Florida), uran, rangli 
metallar, kaliy tuzlari qazib olinadi. Qora metallurgiyaning asosiy markazlari - 
Chikago, Pittsburg, Detroyt, Klivlend, Buffalo, Baltimor, Filadelfiya hududlari 
hisoblanadi.
Fosfatlar, kaliy, oltingugurt, tosh va gillardan iborat muhim metall bo'lmagan 
minerallar mamlakat sanoating yetakchiaektorlarini rivojlantirishga o‘z hissasini 
qo‘shadi, ayniqsa aerokosmonavtika (NASA) loyihalari hisoblanadi. 

---