Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

 
2.2.11. Transport
Germaniya juda tirband transport aloqa tarmoqlariga ega bo‘lib Yevropa 
markazidagi jo'g'rofiy joylashuvi qo'shni mamlakatlarga xizmat qiluvchi tranzit 
logistika tizimini yengillashtiruvchi davlat hisoblanadi. 
Suv transporti 
Ren daryosi Germaniya qirg'og'idagi kuz-qishgi yomg'irlar bilan to'ldirilgan 
Alpin bahor-yoz baland suv bilan ajoyib oqimga ega bo'lishning suv transporti 
uchun juda ahamiyatlidir. Shveytsariya Bazeli Fransiyaning "Grand Canal d'Alsace" 
kanalining yuqori qismida joylashgan. Odatda, daryo transporti bir nechta barjalarni 
harakatlantiruvchi surish bloklari yordamida amalga oshiriladi. Ikkinchi jahon 
urushidan boshlab, Rhine kollari sayohat va transport uchun ochildi. Moselda 
navigatsiya Saar viloyati hamda Lorraine, Neckarda Shtuttgart va Tuna uchun 
asosiy Yevropa bilan bog'laydigan yol hisoblanadi. Ruhr hududi orqali kanallar 
Emden, Bremen va Gamburg shimoliy nemis portlariga kirish imkonini beradi; 
Berlinga sharqdan suyuq xom ashyo tashiladi. 
Dengiz portlari 
Gamburg umumiy yuk hajmining uchdan bir qismini (kilogrammda) 
Germaniyaning asosiy konteyner porti bo'lib, turli xil rudalarni va keng ko'lamdagi 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 98 - 
mahsulolatlar transporti bilan shug‘ullanadi. Ammo, eng katta tankerlar 
Gamburgning qayta ishlash sanoat markazlariga kira olmasliklari sababli, 
Wilhelmshaven Germaniya neft importi terminali va umuman olganda, katta portga 
aylangan. Weser portlari (Bremen va Bremerhaven) shuningdek, jami tonnaj va 
konteynerlarning katta miqdoriga xizmat ko‘rsatadi. Bremenda muhim umumiy yuk 
tashish logistika markazi mavjud. Gamburg, Weser portlari va Emden suvi orqali 
og'ir yuklarni olib o'tishga qodir bo'lsada, ushbu sohada Rotterdamdan 
(Niderlandiyadan) va Reyn daryo yo'lining bo‘go'zida joylashgan boshqa portlardan 
ancha kam ahamiyatga ega. Reyn-Ruhr hududiga yaqin shimoliy nemis portlariga 
qaraganda ko'proq yuklar tashiladi
34
.
Elba daryosi Gamburg portiga, G'arbiy Germaniya va Oder daryosiga 
Polshada Szczin (Stettin)ga olib kirganligi sababli, Sharqiy Germaniya Rostokda 
yangi chuqur dengiz portini qurib bitkazdi. U odatda, avtomobil va temir yo'l orqali 
xizmat qilar edi. Ammo, bog‘lanish uchun hech qanday suv yo‘li mavjud emas edi. 
Ekspress logsitika xizmatiga muhtoj bo'lgan ba'zi bir turdagi tovarlar Gamburgdagi 
maxsus Sharqiy Germaniya kemalariga murojaat qilishadi. Gamburg o'zining sobiq 
Elbe savdo-sotiq shartnomalarini ko'pchligi bilan ahamiyatlidir. Rostok porti esa, 
hozirda juda tirband bo'lib qolmoqda. Yo'lovchilar, yo'l transport vositalari yoki 
temir yo'l vokzallari uchun Germaniyaga parvozlar Skandinaviya yo'nalishida 
joylashgan.