XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 99 -
Temir yo'llar
Ikkinchi jahon urushidan so‘ng mamlakatning bo'linishi temir yo'l tizimining
ham bo'linib ketishiga sabab bo‘ldi. G'arbiy Germaniyada Deutsche Bundesbahn
(Germaniya federal temir yo'l)
eski tizimni qayta qurdi, uni elektr va dizel
yonil‘gisida ishlaydigan dvigatellarga almashtirdi. Mamlakatning konfiguratsiyasi
shimoliy-janubiy yo'nalishlarga alohida e'tibor qaratdi.
Yuklagan transportda Reyn
vodiysi bosqichlari va Hessen orqali murakkab yo'llar soatiga 155 kilometr (250
km) tezlikka erishish imkonini beradigan juda chiroyli (juda qimmat) yuqori
tezlikda harakatlanuvchi yo'l bilan kuchaytirildi. Sharqiy Germaniya tizimi
Germaniyaning imperial temir yo‘li "Deutsche Reichsbahn" ("German
Imperial
Railroad") nomini saqlab qoldi. Urushdan keyingi modernizatsiya qilish keyingi
jarayonlari sekinlashtirdi. Bu esa namlakatning muqobil tizimi bo‘lgan sharqiy
Yevropa qo'shnilari bilan temir yo'l aloqalarini va Rostok portini harakatga keltirdi.
Ichki Germaniya chegara bo'ylab bir necha muhim sharq-g'arbiy yo'nalishlar olib
tashlandi yoki e'tiborsiz qoldi.
Berlin tashqi halqa temir yo'li qurib bitkazildi.
Berlinda poezdlar, avtobuslar
va jamoat transporti tramvaylarning harakatlanish yo‘nalishi butunlay bo'linib ketdi.
Biroq chegara qayta ochilganda, S-Bahn (Stadtbahn), baland temir yo'l
tizimi va
metro U-Bahn (Untergrundbahn) darhol sharqdan g'arbga xizmat ko'rsatishni davom
ettira olishdi. (Ikki U-Bahn liniyasi Sharqiy Berlindagi joylarni kesib o'tishni davom
ettirdi, ammo, oraliq stansiyalarda to'xtashga ruxsat berilmagan). Berlinda va milliy
miqyosda yagona tizimni qayta tiklashning uzoq va qimmatli jarayoni 1989 yil
oxirida boshlandi va sharqiy Germaniyaning temir yo'l tarmog'i
uchun katta
taraqqiyotga erishdi. Deutsche Bundesbahn va Deutsche Reichsbahn 1994 yilda
Deutsche Bahn nomi bilan rasmiy ravishda birlashtirilgan. XX asrga qadar davlat
mulkida faoliyat yurituvchi temir yo'l,
eng kamida, uning bir qismini
xususiylashtirildi. Tezyurar yo'lovchi tashish temir yo'llari hozirgi kunda
Germaniyaning yirik shaharlar markazlarini bir-biri
bilan va boshqa Yevropa
yo'nalishlarida bog'laydi.
Dostları ilə paylaş: