MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI ___________________________ 213 ____________________________
Tranzaksiya emal sistemləri
- emal çərçivəsində yaradılan
analitik sistem relyasiyalı (iqtibaslı) verilənlər bazasına
əsaslanır. Bu bazalar lazımi informasiyanı kompüterə cəld daxil
etməyə və tranzaksiyaları (emal edilən informasiyanı) sürətlə
seçməyə imkan verir. Analitik məsələlərin həlli xeyli
mürəkkəbdir. Bəzən bu məqsədlə hətta relyasiyaslı bazalarda
qəbul edilmiş normallaşdırma prinsiplərini pozmaq lazım gəlir.
Buna görə də təhlil üçün böyük zəhmət tələb edən əlavə
proqram tərtibi tələb olunur. Məhz bu səbəbdən tranzaksiya
emal sistemləri
-emal sistemlərində təhlil məsələlərinin
proqramlaşdırılmasına çəkilən xərclər çox zaman özünü
doğrultmur. Çünki burada təhlil prosedurunu operativ qaydada
yenidən qurmaq (dəyişdirmək) mümkün olmur. Nəticədə ilkin
informasiyanın lazımi kondisiyaya gətirilməsi kimi ağır zəhmət
tələb edən iş insanın öhdəsində qalır.
OLTP-emal sistemlərindən fərqli olaraq, OLAP-təhlil
vasitələri verilənlərin çoxölçülü modeli prinsiplərinə əsaslanır ki,
bu da real qərar qəbulu prosesini daha adekvat əks etdirir.
Odur ki, bu sistemlə təmasda olan insan çoxölçülü informasiya
ilə işlədiyindən, müştəri haqqında təsəvvürü də həmişə
çoxölçülü olur.
Əlavə proqramlaşdırma tələb etmədən təhlil prosedurlarını
operativ interaktiv şəkildə yenidən qurmaq (dəyişdirmək) üçün
çoxölçülü
OLAP-təhlilin geniş imkanlara malik olması bu sistemi
son illərdə çox populyar etmişdir. Münasibətlərin sərrast
marketinq-menecmenti üçün xüsusilə mühüm cəhəti
OLAP-
sistemlərin heç bir proqramlaşdırma hazırlığı olmayan
marketoloqlara, menecerlərə, analitiklərə, satıcılara və s.
mütəxəssislərə bu sistemlə işləmək imkanı yaratmasıdır.
Keçən əsrin 90-cı illərinin ortalarından indiyədək operativ
analitik emal
kommersiya sistemlərinin kəskin artımı müşahidə