1 varyant Radioaktiv elementlar


 Alkinlarga galogenlar (xlor



Yüklə 0,75 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə60/65
tarix07.01.2024
ölçüsü0,75 Mb.
#203388
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   65
30 variant Kimyo

3. Alkinlarga galogenlar (xlor
yoki brom kabi) va vodorod galogenidlarining (masalan, HCl yoki HBr) qo'shilishi turli xil mahsulotlarning paydo 
bo'lishiga olib kelishi mumkin. Bu erda sodir bo'lishi mumkin bo'lgan ikkita qo'shimcha jarayon:1. Galogenlanish: Alkin galogen molekulasi bilan 
reaksiyaga kirishganda (X2, bu erda X galogen atomini ifodalaydi), galogenlanish reaktsiyasi sodir bo'lishi mumkin. Alkinning qo'sh bog'i buziladi 
va uchlik bog'ning har bir uglerodini halogen atomi bilan bog'lash mumkin. Hosil bo'lgan mahsulotlar galogenning tabiatiga va reaksiya sharoitlariga 
bog'liq.Masalan, alkinning xlor (Cl2) bilan reaksiyasi natijasida alkinning uglerod atomlariga bir yoki ikkita xlor atomi qoʻshilib, dikloroalken (agar 
bitta xlor atomi qoʻshilsa) hosil boʻlishiga olib keladi. yoki tetrakloroalkan (agar ikkita xlor atomi qo'shilsa).1. Gidrogalogenlash: Alkin vodorod 
galogenid bilan reaksiyaga kirishganda (HX, bu erda X galogen atomini ifodalaydi), gidrogalogenlanish reaktsiyasi sodir bo'ladi. Bu reaksiya 
alkinning uglerod-uglerod uchlik aloqasi boʻylab vodorod va galogen atomlarini qoʻshishni oʻz ichiga oladi.Alkinga galogen vodorod qo'shilishi 
reaktsiya sharoitlariga qarab turli xil mahsulotlarning paydo bo'lishiga olib kelishi mumkin. Agar reaktsiya erituvchisiz amalga oshirilsa, asosiy 
mahsulot vinil galogeniddir (uchlik aloqaga ulashgan uglerod atomiga biriktirilgan halogen atomi). Suv yoki spirt kabi erituvchi ishtirokida reaksiya 
yanada davom etadi, natijada geminal digalid hosil bo'ladi (uchlik bog'ga qo'shni bo'lgan ikkala uglerod atomi ham halogen atomiga bog'langan).Bu 
reaksiyalarning regioselektivligi har xil boʻlishi mumkinligini taʼkidlash muhim, yaʼni qoʻshilish reaksiya sharoitlariga va ishlatiladigan alkinga 
qarab alkin zanjiri boʻylab turli pozitsiyalarda sodir boʻlishi mumkin.Ushbu jarayonlar, galogenlash va gidrogalogenlash, organik kimyoda alkinlarga 
halogen o‘rnini bosuvchi moddalarni kiritish uchun asosiy reaksiyalar bo‘lib, turli halogenli organik birikmalar hosil bo‘lishiga olib kelishi mumkin. 

Yüklə 0,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   65




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin