Innovatsiyalar vazirligi samarqand davlat tibbiyot universitet

Rutinning haqiqiyligi va tozaligini qog'oz xromatografiyasi yordamida aniqlash 
0,02 g rutin (aniq tortilgan) 15 ml 95% li etil spirtida suv hammomida aralashtirib 
eritiladi va sovutiladi. Hosil bo’lgan rutin eritmasidan kapillyar orqali olinadi va 
xromatografik qog'ozning start chizig'iga nuqtasimon qilib tomiziladi. Xromatografik 
qog'oz havoda yaxshilab quritiladi va butanol, sirka kislotasi va suvning erituvchi 
aralashmasi (4:1:5) bilan to'yingan xromatografik idishga joylashtiriladi. Elluent finish 
chizig’iga yetganda u xromatografik idishdan chiqariladi va erituvchilar bug'lanib 
ketgunga qadar havoda yaxshilab quritiladi. Quritilgan xromatografik qog’oz "UB-254" 
nuri bilan ko’riladi. Bunda rutinning faqat bitta to'q jigarrang dog’i ko'rinadi. Keyin 
xromatogramma 10% natriy gidroksid eritmasi bilan ochiladi, natijada sariq nuqta 
paydo bo'ladi. Rutin dog’ining Rf qiymatini hisoblab topiladi. 
Rf=x/y 
Bu еrda, x – xromatogrammadagi dog’ning bosib o`tgan masofasi, sm; 
y – erituvchilar aralashmasining bosib o`tgan masofasi, sm. 

---

14 
Mavzuni mustahkamlash uchun savollar 
1.Taqsimlanish xromatografiyasi nimaga asoslanadi? 
2. Taqsimlanish xromatografiyasi necha turga boʻlinadi 
3. Yupqa qatlamli xromatografiyada ishlatiladigan sorbentlar. 
4. Sorbentlarga qo'yiladigan talablar 
5. Qog'oz xromatografiyasining qanday usullari mavjud? 
6. Xromatografik nuqtani aniqlash usullari. 
7. Xromatografiyada Rf qiymatini aniqlash 
Test savollari 
Taqsimlanish xromatografiyasi nimaga asoslangan
2 faza orasida moddaning tinmay qayta taqsimlanish jarayoniga asoslangan 
moddaning qovushqoqligiga 
moddaning zichligiga
to’g’ri javob yo’q 
Moddalarning Rf qiymati qanyi omillarga bog’liq 
erituvchining xususiyatiga,
tarkibning tozaligiga,
modda miqdoriga, 
hamma javob to’g’ri