D ə d ə qorqstrreplş d ı rmalar ı •Folklor, Etnoqrafiya və Mifologiya •Onomastika, Dialektologiya və Etimologiya


Onomastika, Dialektologiya, Etimologiya



Yüklə 2,22 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə161/290
tarix02.01.2022
ölçüsü2,22 Mb.
#2369
1   ...   157   158   159   160   161   162   163   164   ...   290
Onomastika, Dialektologiya, Etimologiya
şəhər” anlamında olması fikrindəyik
Sukak  yolu.  Bu  toponim  MÇ  abidəsində  (35)  işlənmişdir. 
Sukak yolu toponimi Abakan ətrafında ərazilərdən birinin adıdır. 
Bu  toponimin  apelyativi  M.Kaşğarinin  “Divanü  lüğat-it-türk” 
əsərində işlənmiş və ceyranabənzər heyvanın adını ifadə etmişdir 
(44, s.214). Çox güman ki, bu  ərazidə o heyvanın çox  olması ilə 
bağlı olaraq həmin yerə Sukak yolı adı verilmişdir.
Beləliklə,  Orxon-Yenisey  abidələrinin  tədqiqi  nəticəsində 
müəyyən  edilir  ki,  bu  abidələr  onomastik  vahidlərlə  zəngindir 
və  bu  onomastik  vahidlərin  tədqiqi  türk    xalqlarının  tarixini, 
etnogenezini  və  etnoqrafiyasını  öyrənmək  üçün  zəngin  fakti-
ki  material  mənbəyi  kimi  olduqca  əhəmiyyətlidir.  Araşdırma 
nəticəsində  məlum  olur  ki,  abidələrdə  qeyd  olunan  onomastik 
vahidlərin əksəriyyəti qədim türk mənşəlidir. Bu coğrafi adların 
(toponimlərin, hidronimlərin, etnonimlərin və s.) tərkibində mü-
asir türk dilləri üçün arxaik hesab edilən qədim türk sözləri möv-
cuddur.  Orxon-Yenisey  abidələrində  rast  gəlinən  toponimlərin 
yaranmasında  iştirak  edən  leksik  vahidlərin  bir  qismi  Cənubi 
Qafqazda, o cümlədən Azərbaycanda bəzi toponimlərdə öz əksini 
tapmışdır. Maraqlıdır ki, abidələrdəki onomastik vahidlərin ya-
ranması  qanunauyğunluqları  Azərbaycan  onomastikasında  da 
mövcuddur.
Orxon-Yenisey  abidələrinin  onomastik  vahidlərinin 
öyrənilməsi türk xalqlarının dilinin, yazısının, etnoqrafiyasının, 
mənşəyinin  çox  qədim  və  şərəfli  bir  tarixə  malik  olduğunu  bir 
daha sübut edir.
  Qeyd  edək  ki,  Orxon-Yenisey  abidələri  tarixi  onomastik 
vahidlərin  toplandığı  qiymətli  bir  xəzinədir,  onun  üzərində  bir 
çox alimlərin tədqiqat aparması heç də yetərli ola bilməz, odur ki, 
bu abidə digər araşdırıcılarını da gözləyir.
 


162

Yüklə 2,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   157   158   159   160   161   162   163   164   ...   290




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin