Milli Kitabxana
29
nökər tutmuşam, bir düzgün, yaxşı qulluq yetirən fağırın biridir. Göndərim gəlsin
pulsuz-zadsız sizə qulluq etsin.
H a c ı M u r a d. Çox sağ olun. Mərhəmətin artıq olsun. Göndər gəlsin, ta
Qulunun murdar üzünü görməyim. Məhərrəm bəy, buyur çay iç, ağzını şirin et.
Çay özü də şirin kimi bir şeydir. A kişi, deyirlər ki, çayın əsli yerində ki, ibarət
olsun Çindən, çayı qəndsiz içirlər. Amma bizim adamlar müəllimlərindən ağıllı
çıxmışlar. Qəndi istəkana doldurub doşab edirlər. Nədi, nədi, mən çay içirəm. Yeni
əslində bir şey deyil. Artıq xərcdir də...
M ə h ə r r ə m b ə y. Ondan əlavə bədənə də zərərdir, ürəyi bişirib tərk edir.
Bəli, bir çox bu kimi izafə xərclər aramızda adət olmuşdur. Məsələn: toy işində,
vay işində məsrəf olan xərclər kimi.
H a c ı M u r a d. Yox, onlar da dədə-babadan qalma adətlərdir. Tərk etmək
lazım deyil. Ancaq bu kürsü, çəngəl-bıçaq və qeyri-izafə şeylər ki, yenilər adət
etmişlər, qızın cehizində verilsin, bax bu bir şey deyil. Allah əl veribdir yeməyə,
diz veribdir əyləşməyə.
M ə h ə r r ə m b ə y (kənara). Bəli, işarəsini anladım. (Hacı Murada) Hacı,
indi qulluğunuzdan mürəxxəs olum və özüm də tədarükdə olum.
H a c ı M u r a d. Çox əcəb, get mən də vaxtında sənə məlum edərəm.
M ə h ə r r ə m b ə y (qalxır.) Hacı, xudahafiz.
H a c ı M u r a d. Xudahafiz. Get, allah amanında olasan. (Məhərrəm bəy
çıxır.) Afərin sənə Hacı Murad, işi elə tutdum ki, Məhərrəm bəy özü gəlib qızıma
elçi düşdü, amma o da hərifdir, özünü o yerə qoymuşdu ki, guya heç bir zaddan
xəbəri yoxdur. İndi qaldı İmranın bir cür başını əkib İrana göndərmək. (Çağırır.)
Qulu, Qulu!
Q u l u (daxil olur.) Nə buyurursan, ağa can?
H a c ı M u r a d. Canına dərd buyururam. Məni Məhərrəm bəyin yanında
biyabır etdin.
Q u l u. Ağa, mən nə elədim?
H a c ı M u r a d. Hələ nə elədin? O nə cavab idi verirdin? Çay verməkdə də
qabiliyyətin yoxdur.
Q u l u. Ağa, adam gərək doğru danışsın, sən soruşursan, mən də düzünü
deyirəm. O ki qaldı çayın tökülməyi, onda da təqsirim yoxdur, çünki padnos elə
köhnədir ki, ortası qozbel adamın beli kimi qalxıbdır. İçində istəkan da durmur.
Milli Kitabxana
30
H a c ı M u r a d. Səsini kəs. Ayı oğlu ayı, hər şeyə bax belə cavab verirsən.
Daha məni təngə gətirmisən. Sənə söz kar eləmir. ( Ağacı götürür.) Ayını, bax,
bunnan öyrədərlər.
Döyür, Qulu da qışqırır.
Pərdə
ÜÇÜNCÜ PƏRDƏ
Səhnə Hacı Muradın otağını göstərir.
H a c ı M u r a d (yalqız). Hərçəndi Məhərrəm bəyə söz verdim ki, qız mənim
itaətimdən çıxa bilməz, amma görürəm çətin olacaqdır, çünki Gülzarın könlü
İmrandadır. Görüm, Məhərrəm bəyin mal-dövlətinə aldada bilərəmmi? Hərgah bu
mümkün olmasa, atalıq ixtiyarımı əlimə alaram.
Q u l u (daxil olur.) Ağa, bir həmşəri gəlib səni soruşur.
H a c ı M u r a d. De gəlsin. Məhərrəm bəy göndəribdir. Mənə qulluq
edəcəkdir. Daha bu gündən murdar üzünü hər saat görməyəcəyəm.
Q u l u. Ağa, mənim üzüm heç olmasa ağdır, amma onunku qap-qaradır.
H a c ı M u r a d. Di itil get. Yenə çərənnəməyə başlama. (Qulu çıxır.) Görək
Məhərrəm bəy göndərdiyi nökər necə adamdır. O da Qulunun tayı isə heç çörək
vermək lazım deyil. (Əliqulu daxil olur və əllərini döşünə qoyub qayda ilə Hacı
Murada təzim edir.) Buyur əyləş.
Ə l i q u l u. Cənabınızın hüzurunda əyləşməyi bəndə özünə cürət edə bilməz.
H a c ı M u r a d (kənara). Bax, nökər belə olar, nəinki Qulu kimi, zalım oğlu
üç saat çərənnəməsə, adamdan əl çəkmir. (Əliquluya) Buyur əyləş, izin verirəm.
Əliqulu ədəbanə diz üstə əyləşir.
Ə l i q u l u. Bəndənizi sərkar Ağa Məhərrəm bəy göndəribdir ki, cənabınıza
xidmət edəm.
|