01 tutunamayanlar

10 Nisan

Dün gece İsa-Mesih’i göreceğimi ümit ediyordum rüyamda.

Onun yerine Erkan’ı gördüm. Yaptığım hesapların yanlış ol-

duğunu  ve  diplomamın  iptal  edildiğini  bildiriyordu  bana.

Dayanamadım,  bütün  gücümle  bağırmaya  çalıştım;  tıkanı-

660

---

yordum. Senin yaptığın hesapların saçmalığını bütün daire

biliyor  diye  haykırmak  istiyordum  Erkan’ın  suratına.  Baş-

kaları için böyle hissederken İsa-Mesih’i görmeyi nasıl bek-

leyebilirim?

“Kötülüğe  karşı  direnmeyeceksin”  sözünden  büyük  bir

ferahlık duyuyorum. İnsana gerçek hürriyeti bu “direnme-

mek” kazandıracak gibi geliyor bana. Yalnız, insan bir sani-

ye bile aklından çıkarmamalı İsa’nın bu sözünü. Yoksa bü-

tün çabalar boşa gider. İnsan, bir an için olsun, duygularına

kapılıp  karşı  koymaya  başlarsa,  benim  gibi  olur  sonunda.

Nereye döneceğini, kime saldıracağını bilemez. İsa bu ger-

çeği  çok  iyi  biliyordu:  hiç  yanılmadı  bu  konuda.  Sorguya

çekildiği  sırada  bir  muhafızın  attığı  tokada  biraz  sinirlenir

gibi  oldu;  fakat  gene  kendini  tuttu.  Bense,  sarhoşlar  gibi

küfrediyorum  içimden  (ve  dışımdan).  Haksızlığa  uğradığı-

mı sandığım zamanlarda göğsüme doğru bir yumruğun be-

ni  sıkıştırdığını  hissediyorum.  Oysa  insan,  yalnız  davranı-

şıyla değil, içinden de kötülüğe karşı direnmemeli; hayatın-

da  kötülüğe  direnmekten  başka  yüksek  ve  güzel  şeyler  ol-

malı  ki  bütün  ilgisini  bu  konuya  toplamasın  benim  gibi.

Bütün  vaktini  bununla  kaybetmesin  ve  sonunda  yorulma-

sın  benim  gibi.  Her  nefes  alışında  bu  cümleyi  alıp  vermeli

insan: kötülüğe karşı direnmeyeceksin. İlk tokadı yediği za-

man  insan  bu  gerçeği  bilse...  yapılan  işkenceler  önemini

kaybeder.  Önemsiz  bulduğunuz  için  de  işkence  yapılmaz

size: faydasız hareketlerden kaçınır insanlar. Oysa, yüzünü-

ze bakar bakmaz, gözlerinizin ifadesinden, size eziyet etme-

nin onlar için faydalı olacağını görüyorlar. Ne kadar gözle-

rinizi kaçırmaya çalışsanız fayda vermiyor, daha beter olu-

yor.  Sizi  ölü  sanmaları  gerekiyor  önce:  bizden  bu  dünya

için  ümitlerini  kesmeleri  gerekiyor.  Bir  ölüyü  konuştura-

mayacaklarını  bilirler  ve  vazgeçerler  işkenceden.  Haksızlı-

661

---

ğın insan ruhunu nasıl yıprattığını biliyorlar ve bunun için

ısrar ediyorlar. Herkesin başına bir sorgu yargıcı dikiyorlar:

neden  bu  sözü  söylediniz?  Neden  mi?  Öyle  istedi  canım.

Olmaz. Bir sebep bulmalısınız. Mantık denen bir zehir aşı-

lamışlar.  Nedenini  bulmak  sorumluluğunu  duyuyorsunuz.

Canın cehenneme, diyemiyorsunuz. Hürriyet, gerçek hürri-

yet kalkıyor ortadan.

Tanımlar istiyorlar sizden: sonradan aynı tanımlarla canı-

nıza  okumak  için.  Tanımlarınız  yoksa,  bu  sefer  konuştur-

muyorlar sizi. Tanımlar veremeyen insan saçmalar, diyorlar.

Saçmalarla  uğraşamayız.  Kimseye  saçmalama  hürriyeti  ve-

remeyiz. Mantıksızlık hürriyeti veremeyiz. Tanımları verin-

ce de herkes, daha önce kendisi için kazılmış olan çukura

düşüyor.

Başkaları  için  de  tanımlar  istiyorlar  sizden.  Başkalarının

işine karıştırıyorlar sizi zorla, başkalarının da size karışması

için  yolu  açıyorsunuz  böylece.  Bugün  neden  düşüncelisi-

niz?  diyorlar.  Düşüncelerinizin  içine  kadar  sokuluyorlar.

Mantığı  ortadan  kaldırmadan,  bu  gidişe  bir  son  vermek,

kötülüğe direnmekten vazgeçmek ve gerçek hürriyeti tanı-

mak  imkânsız.  İsa-Mesih,  hürriyetin  yollarını  gösteriyor.

Hürriyet, ölümden kaçmak demek değildir. Belki de yalnız

ölüme giderken hür olabilir insan. Ancak ölüm-kalım anın-

da hürriyetin gerçek anlamını kavrayabilir.

Geceleri yatmadan önce İncil okuyorum: beni sakinleşti-

riyor.  Yaşadığım  sürece  sakin  bir  hayattan  kaçtım.  Şimdi

herhalde  öldüm.  İsa’nın  krallığı  bu  dünyada  başlıyormuş:

benim  de  ölümüm  bu  dünyada  başladı.  Ölmeden  ölmek

zormuş: öyle söylüyor şair. O kadar zor değil. Ölümü bek-

lemek  zor.  Ölümü  bekliyorum  ve  ölüm  gelmek  bilmiyor.

Ben de bu arada vaktimi boş geçirmemek için ölümcül dü-

şüncelerimi geliştiriyorum. Aynı zamanda kişiliğimi de aşa-

ğılık bir duruma getirmeye çalışıyorum. Belki ölüm geldiği

662

---

zaman beni ölmeye değer bir yaratık bulmayacak. Ölümden

kaçmak için sonsuz sayıda aşağılık düzen peşinde koştum;

sonunda, yaşamama izin verilirse, ne yapacağımı bilemeye-

ceğim. Karanlık günlerimde beni hor görenlerin anıları yü-

zünden rahat edemeyeceğim.