01 tutunamayanlar

rı ve İki Sene Mektep Tatili’ni okuyarak, becerikli ve atılgan

çocukların maceralarını öğrendi. Ahd-i Atik’i okuyarak gö-

ze göz, dişe diş ilkesini benimsedi. Resme kabiliyeti olduğu

için  Hollanda’ya  gönderildi.  Oradan  İspanya’ya  geçti  ve

Don  Kişot’u  okudu:  Pardayanlar  kadar  beğenmedi.  İspan-

ya’da  tanıştığı  bir  kadına  tutuldu  ve  babasının  gönderdiği

bütün parayı bu kadınla yedi. Kadın, daha zengin ve yakı-

şıklı bir adam için onu bırakınca durumu bir telgrafla sara-

ya  bildirdi  ve  eski  öğretmenlerinden  akıl  sordu.  İnandırıcı

bir cevap alamaması üzerine Kuzey Ülkelerine çıktı. (Hari-

talarda Kuzey Ülkeleri yukarıda gösterildiği için, bu ülkele-

rin  yokuş  yukarı  olduğunu  sanıyordu.)  Burada  Olric’le  ta-

721

---

nıştı ve mahalli saray tarafından yeni bir asalet unvanı veri-

lerek Güney’e gönderildi. Burada teknik üniversite giriş im-

tihanlarına katıldı ve zorlukla kazanarak öğrenime başladı.

Öğretmenlerin  ilgisini  çekmeyi  başaramadı  ve  üç  dersten

ikmale kaldı. Saray öğretmenlerinden Makvayel’in öğretmiş

olduğu  bazı  metotları  uygulayarak  çalışkan  öğrencilerle

ilişkiler kurdu ve sınıfı geçmeyi başardı.

Bir mayıs günü, arkadaşı Selim Işık’ın hayattan kendi ar-

zusuyla  ayrılması  üzerine  onun  yerine  geçti.  Bir  asilzade-

nin,  halktan  birinin  yerini  doldurması,  saray  çevrelerinde

endişe yarattı. Kral, tayini onaylamadı. Saraylılara kötü ör-

nek  olacağından  korkularak  Turgut’a  baskı  yapıldı.  Beşik-

taş’taki meyhanenin bir fesat yuvası olduğu tespit edildi ve

meyhane basıldı. Baskında ele geçen tehlikeli ve uzun şar-

kılar müsadere edildi.

Bununla birlikte, şarkılar elden ele dolaştı. Var olan sınıf-

lara  ek  olarak  şarkılarda  adı  geçen  yeni  bir  sınıfın  ortaya

çıkmasını önlemek için gerekli tedbirler alındı. Ekmekle bi-

le  tatmin  edilebileceği  şüpheli  olan  bu  yeni  sınıfın,  polis

tedbirleriyle değil de bilimsel çalışmalarla ortadan kaldırıla-

bileceğinin  ileri  sürülmesi  üzerine  kurulan  komisyon,  ilk

olarak  “Merhamet  Bankası”nı  kurdu.  Hali  vakti  yerinde

olan  her  vatandaşın  en  az  iki  kişiye  acıması  karar  altına

alındı. Bununla birlikte, anayasaya bir madde eklenerek, bu

sınıfın  önderliğini  yapanlar  kanun  dışı  ilan  edildi.  Bütün

ülkede  yaygın  bir  propagandaya  başlandı.  Yazarlar,  çeşitli

vesilelerle,  bu  sınıf  mensuplarının,  başarıya  ulaşamamış

olan  edebiyat  heveslileri  tarafından  tahrik  edildiklerini  be-

lirttiler.  Bunun  üzerine  Turgut  Özben,  bir  yurt  gezisine  çı-

karak bazı şehirlerde incelemelerde bulundu ve gittiği yer-

lerde sevgi gösterileriyle karşılandı. Polisin baskı tedbirleri

fayda vermedi. Bazı polisler de bu harekete katıldılar. Mer-

hamet Bankası’nın bir şubesinin camına taş atılması üzerine

722

---

geniş çapta tevkifler yapıldı. Turgut Özben, sınır dışı edile-

ceği bir sırada, trenden trene atlayarak, izini kaybettirmeyi

başardı.  Saklandığı  yerde,  hareketin  bilimsel  esaslarını  tes-

pit  eden  bir  eser  hazırladı.  Kitabın  basılması  yasaklandı.

Okullara  bir  tamim  gönderilerek,  bazı  kitapların  kitaplık-

lardan  çıkarılması  istendi.  Turgut  Özben’in  çeşitli  yerlerde

görüldüğünün  ihbar  edilmesi  üzerine  otellere,  motellere,

parklara,  dağlara,  tepelere,  trenlere,  istasyonlara  baskınlar

yapıldı. Bir sonuç alınamadı. Turgut’un birkaç yerde birden

göründüğü  söylentileri  yayıldı.  Birkaç  yere  birden  baskın

yapıldı, kimse yakalanamadı.

Bunun  üzerine  polis,  bir  barış  saldırısı  yaptı.  Turgut’un

teksir  edilerek  elden  ele  dolaşan  kitabındaki  bazı  adların

üzerinde duruldu. Hüseyin Bezenel’in bütün resimleri, bit-

pazarından toplanarak resim müzesine alındı. Resimlere ay-

rı bir salon tahsis edildi. Süleyman Kargı’ya şövalyelik ün-

vanı  verildi.  Ahmet  Bahadır’ın,  Ahmet  Aykal  Parkına  bir

heykeli  dikildi.  Hüsnü  Ergeç  ve  Ahmet  Celâl’in  hikâyeleri

ortaokul Türkçe kitaplarına örnek yazılar olarak alındı (Ba-

kanlığın kararıyla). Bütün isimlerin bir anda tespitinin güç-

lüğü göz önünde tutularak bu konuda bir araştırma kuru-

mu kuruldu ve kraliyet meclisinin olağanüstü bir toplantı-

sında, bir oturumda kanunu çıkarıldı. Bu kurumun, bugün

için adları bilinmeyenleri, kitaptaki esaslar dahilinde bulup

çıkarmasına ve itibarlarını iade etmesine karar verildi. Yal-

nız, el altından Turgut’a haber gönderilerek durum normale

avdet  edinceye  kadar,  halkın  tahriklere  kapılmasını  önle-

mek ve kamu düzenini sağlamak amacıyla onun ve Selim’in

isimlerinden şimdilik bahsedilmemesi istendi.

Ahmet  Çekingen  Lisesinde  yapılan  bir  törenle  bütün  bu

kimselere fahri insanlık payesi verildi. Ölenlerin akrabaları,

şeref  diplomalarını  merhumların  yerine  aldılar.  Süleyman

Kargı  bir  inşaatı  kontrole  gittiği  için  törende  bulunamadı.

723

---

Profesör Ekrem Galip Aydıner, diplomaları, kendi eliyle da-

ğıttı. Yaptığı konuşmada Turgut’un sözünü etmemekle bir-

likte,  Hüsnü  Özben’in,  çok  sevdiği  bir  öğrencisi  olduğunu

söyleyerek  bu  konudaki  hatıralarını  nakletti.  Acı  günlerin

unutulmasını ve ülkenin kalkınması için elbirliğiyle çalışıl-

masını  teklif  etti.  Ölenlerin  hatıralarının  kalplerde  yaşaya-

cağını belirtti. Törenden sonra, Nazmiye Erdoğdu Kız Ens-

titüsü  öğrencilerinin  müsameresi  takdirle  seyredildi.  Top-

lantı,  geç  saatlere  kadar  birlik  ve  beraberlik  havası  içinde

devam etti.

Tutunamayanlara

26 Temmuz 1970

724

---

Document Outline

• 01 TUTUNAMAYANLAR
• 02 TUTUNAMAYANLAR
• 03 TUTUNAMAYANLAR
• 04 TUTUNAMAYANLAR