Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki idarəetmə VƏ texnologiya kolleci

13. Sənədlərin rekvizitləri və onların formulyarları 

Sənədlərin hazırlanmasında və tərtib olunmasında müəyyən tələblər irəli sürülür. 

Bunlar  sənədlərin  qanuni  formada  olmasından  irəli  gəlir.  Sənədlər  ayrı-ayrı 

elementlərdən  təşkil  olunmuşdur  ki',  buna  sənədin  reh’izitləri  deyilir.  Sənəd  xüsusi 

ünsürlərdən  ibarət  olaraq  rekvizitlərlə  (latın  sözü  olub  rehnzitwn  -  tələb  olunan, 

lazımlı deməkdir) formalaşır. Rekvizitlər sənədin fonnasmı müəyyənləşdirir. Deməli, 

---

sənəd  elə  tərtib  olunmalıdır  ki,  özünün  təyinatına  cavab  versin.  Sənədin  hüquqi 

cəhətdən  tam  və  keyfiyyətli  hazırlanması  konkret  fakt  və  hadisələrin  təsdiq 

olunmasım  artırır.  Bütün  rekvizitlər  məcburi  və  qeyri-məcburi  qruplara  bölünürlər. 

Amma  elə  hallar  da  ola  bilər  ki,  eyni  rekvizit  bir  sənəddə  məcburi  olduğu  halda, 

başqa bir sənəddə qeyri- məcburi olsun. Rekvizitlər daimi və dəyişən olurlar. Daimi 

rekvizitlər elə rekvizitlərdir ki, sənədlər hazırlanarkən onların üzərində vahid formada 

olur  və  ya  blankda  daimi  göstərilir.  Dəyişən  rekvizitlər  elə  rekvizitlərdir  ki,  bunlar 

sənəd tərtib edilərkən onların üzərində yazılır. Sənədlər ağ vərəqdə və ya blanklarda 

tərtib  edilə  bilərlər.  Blank  -  fransız  sözü  olub,  ağ  deməkdir.  Blank  -  üzərində 

təşkilatın  adı,  ünvanı  və  telefon  nömrəsi  göstərilmiş,  sənədin  mətni  üçün  boş  yer 

qoyulmuş  ağ  kağız  vərəqidir  Rekvizitləri  tərtib  edərkən  iki  cür  blankdan  istifadə 

olunur; 1. 'Ümumi blankdan ( əmrlərin, protokolların, aktların və b.) 2. Məktub üçün 

blankdan. “Dövlət hakimiyyəti orqanlarında, idarə, təşkilat və müəssisələrində məxfi 

sənədlərlə  iş  üzrə  kargüzarhğm  aparılması  Qaydasf’mn  təsdiq  edilməsi  haqqında  19 

yanvar  2005-ci  il  tarixli  179  nömrəli  Azərbaycan  Respublikası  Prezidentinin 

Fərmanına  qədər  olan  müddət  ərzində  idarələrdə  təşkilatı-sərəncmverici  sənədlər 

tərtib  edilərkən  31  rekvizitdən  istifadə  olunmuşdur.  Bu  rekvizitlərlə  hazırlanmış 

sənədlər  idarələrin  quruluş  bölmələrində  və  arxivlərdə  gələcəkdə  istifadə  edilmək 

üçün saxlanılır. Bu sənədlərin rekvizitlərinə aşağıdakılar daxildir:  

1. dövlət gerbi;  

2. idarənin, təşkilatın və ya müəssisənin emblemi; 

 3. mükafatlann təsviri;  

4. müəssisənin və təşkilatın kodu;  

5. sənəd formalarının kodu; 

 6. nazirliyin adı;  

7. idarə, müəssisə və təşkilatın adı;  

8. quruluş bölmələrinin adı;  

---

9.  müəssisənin  əlaqələr  indeksi,  poçt  və  teleqraf  ünvanı,  faks  nömrəsi,  telefon 

nömrəsi, bankda hesabın nömrəsi;  

10. sənəd növünün adı;  

11. tarix;  

12. indeks;  

13. daxil olan sənədlərin tarix və indeksinə istinad;