Mehdiyeva səADƏt faziL qızı “Abşeron yarımadasında sənaye tullantıları ilə çirklənmiş torpaqların ekoloji vəziyyəti və onların yaxşılaşdırılması



Yüklə 0,95 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə15/40
tarix02.01.2022
ölçüsü0,95 Mb.
#44219
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   40
Mehdiyeva Səadət Fazil qızı

 


 

 

13 



1.6. Torpaq örtüyü 

 

V.P.Smirnov-Loqinovun  və  A.S.Preobrajenski  Abşeron  yarımadasının  torpaq 



örtüyü  haqqında  ilk  məlumatlarə  öz  əsərlərində  vermişlər.  Abşeron  yarımadasında 

aşağıdakı torpaq tiplərinə ayrılmışdır: qonur, boz-qonur, boz və şorakətli boz qonur, 

şoranlar,  qumlar.  Relyefin  çökək  və  aşağı  hissələrində  qumlar  və  qumsal-boz 

torpaqlar yayılmışlar, yuxarı qalxdıqca isə onlar boz-qonur torpaqlarla əvəz olunurlar. 

Qonur torpaqlar isə ən yüksək hissələrdə formalaşmışlar.  

Abşeron  yarımadasının  torpaqları  müxtəlif  istiqamətlərdə  torpaqşünas-alimlər 

M.E.Salayev  (1961),  B.İ.Həsənov,  M.P.Babayev,  V.H.Həsənov,  Ç.S.Qələndərov 

(1995,  1980),  F.V.Sultanzadə  (1996),  Q.Ş.Yaqubov,  N.F.Həkimova  (2005), 

V.A.Babayev (2009) və başqaları tərəfindən öyrənilmişdir [1,3,4,18].  

Abşeron  yarımadasında  irimiqyaslı  torpaq  tədqiqatları  aparılmış,  torpaqların 

genezisi, coğrafiyası, fiziki-kimyəvi xassələri öyrənilmiş, suvarma və meliorasiyanın 

tədqiqi ilə  əlaqədar  torpaqda əmələ  gələn  dəyişikliklər  müəyyən  edilmişdir.  Ərazidə 

aşağıdakı torpaq qruplarınin yayıldığı qeyd edilmişdir: 

1.  Keçid  torpaqlar  -  Təsnifatı  müəyyən  olunmuşdur  və  iki  qrupa  ayrılır:  qonur 

torpaqlara  yaxınlaşan  “boz-qonur”  torpaqlar  və  boz  torpaqlara  yaxınlaşan  “qonur-

boz” torpaqlar. 

2.  Torpaqəmələgəlmə  prosesinin  məhsulları:  ibtidai,  inkişaf  etməmiş,  dik 

yamacların torpaqları və s. 

Abşeron  yarımadasında  torpaqəmələgəlmə  prosesinin  istiqaməti  yarımsəhra 

quru  subtropik  rejiminə  aiddir  ki,  nəticədə  boz-qonur  torpaqların  aşağıdakı  növləri 

yayılmışdır:  şoranli-şorakətli,  suvarılan  şoranlı,  bataqlaşmış,  inkişaf  etməmiş  və 

ibtidai boz-qonur torpaqlar [1,4].  




Yüklə 0,95 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   40




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin