- 33 -
niki yeniliyi özləri üçün əlverişli qiymətə satın alır-
lar. Bu iş əsasən patentləşmə və patentlərin satılma-
sı yolu ilə həyata keçirilir.
Yaponiya örnəyinin bir aspekti də bundan iba-
rətdir ki, bizə nisbətən xeyli böyük olan bu ölkə
bütün elm sahələri üzrə orta bir səviyyəni saxlamaq-
la yanaşı, əsas gücü yalnız bir neçə sahəyə yönəldir.
Və həmin sahələrdə də dünya miqyasında ön xəttə
çıxa bilir və hətta ABŞ kimi bir elm nəhəngi ilə rə-
qabətə girir. Bizdə isə bu prioritetlər hələ də müəy-
yənləşmədiyindən sanki kortəbii xarakter daşıyır,
kim hansı mövzunu istəyirsə, onu da seçir. Deməli,
elm haqqında ümumi söhbətlər aparılmasına baxma-
yaraq, real iqtisadi səmərə verə biləcək sahələrin və
mövzuların müəyyənləşdirilməsi istiqamətində elmi
araşdırmalar hələ də aparılmır.
***
Elm öz funksiyasına görə iki qola ayrılır:
fundamental və tətbiqi. Birincidə məqsəd gerçəklik
haqqında yeni biliklər əldə etmək, həqiqətə daha
çox yaxınlaşmaqdır. İkincidə isə məqsəd – alınmış
bilikləri gerçəkliyə tətbiq etmək, yeni texnoloji sis-
temlər yaratmaqdır.
Fundamental tədqiqatlar – yeni biliklər alın-
ması artıq məlum olan elmi biliklərin və metodların
yüksək səviyyədə mənimsənilməsini tələb edir. Ye-