T. C. Ankara üN Đ vers đ tes

4.3.2.2
 
Resmi Đzin 
Trafik kuralları vb. resmi izin (Die offizielle Genehmigung) ve düzenleme 
ulamındaki uygulamalar da dürfen ile ifade edilir.  
 
1) Hier ist militärische Zone. Man darf nicht betreten. 
    Burası askeri bölgedir. Đçeri girilmez. 
            
           Yukarıdaki  örnek  cümlede  söz  konusu  düzenleme  ya  da  yasaklama  dürfen  ile 
ifade  edilmekte  ve  bunun  Türkçe  karşılığı  da 
[
-mEz
]
  yasaklama  anlamını  içeren 
biçimbirimle kodlanmaktadır. Burada resmi bir yasaklama söz konusudur. Dolayısıyla 
dürfen fiilinin anlamca eşdeğeri olan [-EbĐl] biçimbirimi kullanılmaz. 
 
 2) Hier durften  früher nur Fußgänger gehen. 
    Burada eskiden yalnız yayalar yürüyebiliyordu. 

---

 
191 
           Yukarıdaki  2)  nolu  cümlede  de  izin  kiplik  anlamı 
[
-EbĐl
]
  biçimbirimiyle  ifade 
edilmektedir.  Đkinci cümlede ise resmi izin söz konusudur. Resmi izinlerde ise [-EbĐl] 
biçimbirimi kullanılmaktadır. [-yordu]  ise şimdiki zaman hikâyesini yansıtmaktadır.  
 
3) Hier dürfen wir nicht radfahren. Radfahren ist verboten. 
    Burada bisiklete binemeyiz. Bisiklete binmek yasaktır. 
Yukarıdaki  3) nolu cümlede bir “yasaklama” söz konusudur.  Bu  yasaklama 
[-EmE]  ile  kodlanır.    “[-EmE]  biçimbirimleri    bilmek  yeterlik    fiilinin  olumsuzluk 
biçimini  karşılar.”  (ZÜLFĐKAR,  1991:  56)    Buradaki  yasaklama  ifadesinde  bir 
hatırlatma  ve  uyarı  söz  konusu  olduğu  için  daha  kesin  bir  ifade  olan  [-mEz] 
biçimbirimi  önüne [-A] biçimbirimi getirilerek bu ifade hafif bir tonla belirtilmiştir.   
 4) Man darf hier nicht radfahren.  
Burada bisiklete binilmez. 
           Genel  olarak    izin  alıp  vermede,  resmi  nitelik  taşıyan  izin  ve  yasaklamalarda, 
Passiv  anlam  içeren  cümle    anlamlarının  Türkçedeki  ifadesinde    [-mEz]  biçimbirimi 
kullanılır.  Ama  ‘ben,  sen  yapamayız’  gibi  anlatımlarda  ise  bu  fiil  [-EbĐl]  ile  ifade 
edilir.  Ya  da    arkadaş  ortamında  bir  yasaklamanın  ifade  edilmesinde 
[
Bahçede  top 
oynayamayız.
]
 gibi ifadelerde 
[
-mAz
]
 yerine 
[-
AmA
]
 biçimbirimi kullanılır. 
       5)“Viermal in der Woche durfte ich abends ins St.-Vinzenz-Hospital   
            kommen, wo  eine   entfernte   Verwandte  von  Mutter  Küchenschwester     
           war: Dort  bekam  ich Suppe, manchmal auch Brot, …” (BÖLL, 2006: 16)