T. C. Ankara üN Đ vers đ tes
Yüklə 1,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
4.3.6.1 Kişisel Zorunluluk Kişinin kendini bir şeye mecbur bilmesi (innere Notwendigkeit), bir eylemin gerçekleştirilmesini bir zorunluluk olarak görmesi durumu müssen ile ifade edilir. 1) Ich werde in Berlin studieren. Deshalb muss ich perfekt Deutsch lernen. Berlin’de yüksek öğrenim göreceğim. Bundan dolayı mükemmel Almanca öğrenmek zorundayım. Yukarıdaki cümle kişisel bir zorunluluk anlatır. Bu bağlamda müssen, [zorunda+olmak] işaretleyicisi ile ifade edilmelidir. 240 [Zor-u-n-da-y-ım] : [zor-] : Sözlüksel bağımsız biçimbirim [-u] : Đyelik biçimbirimi [-n] : Bağlama ünsüzü [-da] : Bulunma hali bildiren biçimbirim (Lokativ) [-y] : Bağlama ünsüzü [-ım] : 1. tekil kişi biçimbirimi Bu cümleyle ilgili anlamsal alternatifler şunlardır: [öğrenmeliyim/ öğrenmem zorunlu/ öğrenmeye mecburum/ öğrenmem zaruri/ şart/ gerek/ elzem].Türkçede zorunluluk ile gerekliliği ifade eden bir hayli sözcüksel birimler bulunmaktadır. 2) “Ich tat, was ich mußte, weil ich sonst durchaus nicht wußte, was mit mir beginnen.” (HESSE, 2007: 72) “Yaptıklarım, yapmam gereken şeylerdi; çünkü başka türlü nasıl davranacağımı bilemiyordum.” (ŞĐPAL, 1989: 85) Yukarıdaki 2) nolu Almanca cümlede yer alan [mußte]’nin anlamı, [yapmam gereken] sözcükleriyle kodlanmıştır. [Musste] asıl fiil olduğundan, kastedilen diğer [tun] fiili ile birlikte [yapmam gereken] anlamı verilmiştir. [Yapmam gereken şeyleri yapıyordum.] yerine, [Yaptıklarım, yapmam gereken şeylerdi.] biçimi tercih edilmiştir. Bu uslüp, [mußte] kiplik fiilinin anlamını değiştirmemektedir. Burada gereklilik kipliği kodlayıcısı olarak [gereken] sözcüğünden yararlanılmıştır. Aynı zamanda kiplik fiil, bireysel bir zorunluluk da içermektedir. Bu nedenle burada [Yapmam gerekenleri/yapmam gereken şeyleri /yapmak zorunda olduğum şeyleri yaptım.] ş eklinde de cümlenin ilk bölümü ifade edilebilir. |