Xadislarning insonni ma'naviy komillik sari yetaklovchi omil sifatidagi o‘rni
Yüklə 0,74 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
“Odamlarning yuradigan yo‘lidan tikanni (xalaqit beruvchi narsani) olib
tashlagan kishining o‘tgan va keyingi gunohlarini Alloh mag‘firat qilsin” 22 . Odamlarning o‘zidan ko‘ra Alloh ularni ko‘proq avaylaydi. U doim bizning ko‘nglimizga solib turadi va o‘zimiz bilmagan holda ko‘plab savob ishlarni ado etib yuramiz: birovni ranjitmaslik uchun gapni tanlab aytamiz; kimsaning ko‘ziga botmaslik uchun, u yoq-bu yog‘imizga qarab ko‘chaga chiqamiz; odamlarning kayfiyatini ko‘tarish uchun, darvozamizning oldini orasta qilib qo‘yamiz. Insonlarning koriga yarash borasida ikki toifaning — hunarmandlar va savdogarlarning ham o‘rni katta. Hunarmandi bilan savdogarining imoni bor yurt barqaror bo‘ladi degan gap bor. Qo‘ldan ketguncha emas, odamlarni rozi qilish
22 Abu Abdulloh Muhammad Ibn Ismoil al-Buxoriy Al-Jomi' as-sahih (Ishonarli to‘plam). 4 jildli. –T.: Qomuslar bosh tahririyati, 1995-1999. –B.109. 45
uchun ixlos bilan buyum yasagan hunarmandning habibi ham, tabibi ham Allohdir. Baraka-yu baxt shuning uyida! Savdogarlar esa manzillarga mol emas, ma’rifat va madaniyat tashiydilar. Nazari to‘q kishigina bu kasbga qo‘l ursa yaxshi. Haqiqiy savdogarlar avvalo didli — xalqining ma’naviy yuksalishini, salomatligini o‘ylab mol tanlaydigan, qasami insof va doimo ehsonli bo‘lganlar. Tariximizdan ma’lumki, yurt uchun ko‘plab foydasi tekkanlar shu toifa vakillaridir. Shu o‘rinda Tursunoy Sodiqovaning bir suhbatida aytib bergan voqealarini keltirib o‘tishni joyiz topdik. “Andijonda butun umrini odamlar uchun go‘zallik yaratishga sarflab bir ulug‘ inson — Solijon aka Mehmonov yashab o‘tdi. U Xonobodda yigirma yil ijroqo‘mga rais bo‘ldi va xalqni yalpi ko‘tarib, toshloq, to‘qayzor bo‘lgan bir joyni bog‘ shaharga aylantirib ketdi. Uning shunday o‘gitlari bor edi: «Jamiyat taraqqiyoti bir jihatdan shaxsning kayfiyatiga bog‘liq, o‘sha nuqtani mahkam ushlash kerak. Bir kuni gazetada o‘qib qoldim. Amerikada tanazzulga ketayotgan korxonada tajriba o‘kazibdilar. Ya’ni zavodning bir bo‘limini yaxshilab ta’mirlagan ekanlar, ish unumdorligi qirq foizga ko‘payibdi. Ammo taajjublanarligi shuki, hali xarobligicha turgan ikkinchi bo‘limda unumdorlik yigirma foiz ortibdi. Ulardan: «Nega shu kungacha orqada kelib, endi bunday natijaga erishdinglar», deb so‘rasalar, «Yaqinda bizning bo‘lim ham ta’mirlanar ekanda», der emishlar. SHu menga saboq bo‘ldi. Bu paytlar men teri oshlash zavodida ishchi edim, vaqt o‘tib, shu korxonaga direktor etib sayladilar. SHu kungacha zavod rejasini hech bajara olmas, kishilarning po‘stagini qoqadigan majlislar ora kunda bo‘laverar edi. Men boshqacha yo‘l tutdim. Ishni zavod hovlisidagi uyum-uyum axlatlarni tozalatishdan boshladim. Tahoratxonalarni, qo‘l yuvadigan joylarni tartibga keltirdim. Emakxonalarni rostladim. Ishchilar yuradigan yo‘lkalarni asfaltlatib, chetlarini oqlab, keta-ketguncha gul o‘tqazdim. Sahnga daraxtlar ektirib, ko‘kalamzorni ko‘paytirdim. Ish haqida, reja haqida og‘iz ochmadim. Mo‘‘jiza yuz berdi: odamlarning chehralari yorisha boshladi. Hech qanaqa siquvsiz, baqir-chaqirsiz ishlarimiz rivojlana ketdi», — deb hikoya qilgandi... Eh, birodar, ilohim, bu dunyoda bor ekanligimizni his etib turaylik! 46
YArab turgan paytda oyoqlarni gursillatib bosmoq, qo‘llarni chappar urib ishlatib qolmaq kerak. Xudo bergan, g‘ayrat degan imkondan go‘zal mehnatlar yasab, atrofga rohatlar ulashib, sen tufayli yayraganlarni ko‘rib, o‘zingning ham ko‘ngillaringni gulga to‘ldirib yashamoq kerak! 23 Ko‘ryapmizki, hadislarda insonni faqat yaxshilikka undash etakchilik qiladi. Shu o‘rinda “Islomda birovga Yüklə 0,74 Mb. Dostları ilə paylaş:
|