NOTLAR
341
takdirsizliğin sakıncalarını gösterdiği bölüm IV’ün çeşitli pasajlarında ve
özel olarak önerme 45’in scolie’si ile, önerme 63’ün scolie’sine, Ek bölü
mün XIII’üncü faslına bakın.
Önerme XX. Scolie
. - a) Gösterildi ki, edilgilere karşı koyacak deva
ları sayarken Spinoza evrensel zorunluluk fikrinin bizim üzerimizdeki iyi
leştirici etkisini açıkça zikretmiyor (önerme 6). Belki de bu kaldırış bu
fikrin filozofun zihninde devamlı olarak hazır olması ve bütün başka fikirle
rinde bulunması ile açıklanmalıdır.
b) Scolie’nin sonunda
corporis kelimesinden sonra
Existentiam keli
mesinin konmasından ibaret olan düzeltme bana zorunlu görünüyor; zira
onun ardı sıra gelen önermelerde Ruhun Bedenle her türlü münasebet
dışında göz önüne alınması doğru değildir (önerme 22), fakat sürede zo
runlu olarak sınırlandırılmış olan Bedenin “varoluşu”
(existence) başka
şeydir, kendisini ezeli olarak (
sub specie aetemi) kavrayan “özü”
(essence)
başka şeydir.
Dostları ilə paylaş: 
