2.1. HAVACILIK SEKTÖRÜ İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER Havaalanı ya da hava meydanı kavramı, karada ve su üzerinde, içerisinde bina, tesis
ve donatımlar dahil hava araçlarının kalkması, inmesi ve yer manevraları için
hazırlanmış, hava araçlarının bakımı ve diğer ihtiyaçlarının karşılanmasına, yük ve
yolcu indirilip bindirilmesine elverişli tesisleri bulunan yerleri ayrıca, hava seyrüsefere
ilişkin hizmetlerin yerine getirilmesi amacına yönelik faaliyetleri yerine getirmek üzere
kurulmuş tesisleri kapsamaktadır.
3
Havacılık, hem yük hem de yolcu taşımacılığının yer aldığı havacılık faaliyetlerinin
gerçekleştirildiği bir sektördür. İnsanların uçma isteği ile başlamış ve günümüzde
devamlı ve hızlı gelişen bir sektör haline gelmiştir. Bu gelişim sadece hava araçları
yönüyle değil, havacılık sektörünün önemli unsurlarından biri olan yer hizmetleri
alanında da kendini göstermiştir. Diğer yandan ülkeler hava yolu sektörünü hep kendi
kontrolleri altında tutmak istemektedir. Bu nedenle uluslararası hava yolu taşımacılığı
ülkelerin kendi politikaları çerçevesinde şekillenmiştir. Bunun en önemli etki ve
göstergelerinden biri ülkelerin yaptıkları ikili anlaşmalarla hava yolu işletmelerinin
hangi hatlarda operasyon düzenleyeceklerini belirlemiş olmalarıdır. Bu durumda hava
yolu işletmelerinin pazara ulaşım ve erişim imkânları kendi amaçları, hedefleri,
stratejileri doğrultusunda değil ülkelerin çeşitli faktörleri göz önünde tutarak
belirledikleri politikalar doğrultusunda belirlenmektedir.
4
Günümüzde havacılık sektörünün gelişmesi sayesinde havayolu yük ve yolcu
taşımacılığı konusunda ülkeler arasında mesafe faktörü ortadan kaldırılarak teknik,
finansal ve ticari konularda antlaşmalar sağlanmaktadır. Bu antlaşmalar sayesinde
insanların veya taşınacak yükün güvenli ve konforlu bir şekilde aynı zamanda kısa süre
içerisinde bir yerden başka bir yere taşınması mümkün olmaktadır.
2
Web_1, E.T.10.10.2015.
3
Fırat Gökoğlu, “Havalimanlarında Yer Alan Alışveriş Merkezleri, Otel, Kongre Merkezi vb. Tesislerin inşasının Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 13’üncü Maddesi Karşısındaki Durumu”, Vergi Dünyası
Dergisi, Yıl. 34, Sayı: 402, Şubat 2015, s.62.
4
Milli Eğitim Bakanlığı, “Havayolu Taşımacılığı”, Ankara, 2011, s.3.
5
Havacılık sektörü ile ilgili bazı terimler incelenerek konunun daha iyi
açıklanabilmesi için havacılık kavramının tanımlanması, sektöre ait gelişmelerin
bilinmesi ve havacılık işletmelerinin sıralanması konunun gerekliliği ve öneminin
ortaya konulması açısından faydalı olacaktır.