Buxoro muhandislik texnologiya instituti

2.2. Elektron o`quv modulini yaratish texnologiyalari. 
O'quv-uslubiy majmua bir qancha o’quv modullaridan tashkil topgan bo’ladi 
va bu modullar muayyan predmet kursining asosiy bo’limlariga mos keladi. 
O’quv modullarini ajratish qonuniyatlari o’quv kursini o’qitish qonuniyatlari 
bilan mos keladi. Bunda talabaning fan bo’limini o’zlashtirish va qayta ishlashga 
sarflaydigan vaqti hisobga olinadi. O'quv-uslubiy majmuaning eng umumiy 
strukturali blok-sxemasi quyidagicha tasvirlanishi mumkin: 
Turli xil o’quv modullari (va o'quv-uslubiy majmuaning o’zi) yangi o'quv-
uslubiy majmualarga jamlanishi yoki boshqa o'quv-uslubiy majmuaga tarkibiy qism 
sifatida kirishi mumkin. O'quv-uslubiy majmuaning yadroviy birligi sifatida o’quv 
moduli, ya’ni talabaning mustaqil o’quv faoliyatini boshqarish uchun zarur va yetarli 
ma’lumotlarga ega qo’llanma olinadi.
O’quv moduli strukturasi tavsifi 
a) dastlabli mulohazalar 
Bu tavsif o’quv modulini ishlab chiqish va foydalanishning dinamik modelini 
ifodalaydi. Uning strukturasiga o’quv jarayonini amalga oshirish va tashkil qilish 
uchun zarur va yetarli bo’lgan elementlar, matnli shaklda ifodalash qiyin yoki 
ifodalash mumkin bo’lmagan axborotlarni uzatish uchun foydalaniladigan
qo’shimcha elementlar kiradi. 
O'quv-uslubiy majmua 
1-o'quv moduli
2-o'quv moduli
n-o'quv moduli 
∙∙∙ 

---

FIO 
Imzo
“Intellektual tizimlar” fanining “Ekspert tizimlar” 
bo`limi bo`yicha elektron modul yaratish.
bet 
Rahbar Nurullayev M.M.
Talaba 
Najmiddinov J.R. 
O’quv modulining asosiy tashkil etuvchisi – akademik matn – mazmuniga 
ko’ra o’quv kursining qismiga (bo’lim, bob va sh.k.) mos keladi va talaba egallashi 
zarur bo’lgan axborotlarni ifoda etadi. 
Agarda kurs materiali qat’iy strukturali va umumlashgan ko’rinishda 
mazmuniga zarar yetkazilmagan holda taqdim qilingan bo’lsa u holda, ko’pincha 
o’quv modulidagi axborot hajmi an’anaviy o’qitish shaklida talabaga tavsiya 
qilinadigan axborot hajmidan kam bo’ladi. Bu o’quv materialini maxsus tashkil etish 
hisobiga erishiladi. 
Talabaning bilim olish faoliyatini tashkil etish maqsadiga qaratilgan har bir 
o’quv moduli quyidagi struktura birliklarini o’z ichiga olishi mumkin: kirish, axborot 
matnli modul, ilova va b. Bevosita o’quv axborotlaridan farqli bu birliklarning har 
biri o’ziga xos didaktik elementlar, masalan, materialning ketma-ketligi bo’yicha 
O’quv moduli 
Akademik 
matn 
O’qitishning 
texnik 
vositalari 
Audio
Video 
Tarmoq 
yechimlari 
Elektron 
tashuvchilardagi 
akademik matn 
Interaktiv 
matnli vositalar 
Multimedia
vositalari 
Tarmoq
vositalari 

---

FIO 
Imzo
“Intellektual tizimlar” fanining “Ekspert tizimlar” 
bo`limi bo`yicha elektron modul yaratish.
bet 
Rahbar Nurullayev M.M.
Talaba 
Najmiddinov J.R. 
ko’rsatmalar, masofaviy o’qitish texnologiyalari bo’yicha maslahatlar, turli xil mashq 
va testlar bilan boyitilgan. 
b)modulga kirish 
Kirish 
talabaning 
o’quv 
axborotlari 
bilan 
ishlash 
faoliyatini 
optimallashtririshga qaratilgan ma’lumotlarni o’z ichiga oladi. O’quv kurslarining 
tarkibi ideal holatda talabaning yuzaga kelishi mumkin bo’lgan qiyinchiliklarini 
oldindan bashorat qilishi, bu qiyinchiliklarni bartaraf etish yoki ularni yuzaga 
kelishiga yo’l qo’ymasligi lozim. 
Kirish tamomila talabalarga yo’naltirilgan bo’lishi va quyidagilarni o’z ichiga 
olishi mumkin: 
─ o’quv modulining aniq belgilangan temiatikasi (oldingi yoki keyingi 
moduldagi tematikalar shuningdek qo’shni fanlar bo’yicha o’quv qo’llanmalar bilan 
mumkin bo’lgan bog’lanishlarga ko’rsatmalar); 
─ modul o’quv maqsadlarining bir qiymatli, qisqa va o’quvchilarga tushunarli 
darajadagi formulirovkasi; 
─ uning alohida paragraflari tematikasi bilan ularni o’rganishga sarflanadigan 
vaqt tavsiyasi; 
─ simvollar bo’yicha kelishuvlar va qisqartmalarni ochish; 
─ modul mazmuning grafik tasviri (blok-sxema, mantiqiy sxema, jadval va 
sh.k.); 
─ trenirovka, nazorat va ijodiy mashq va testlar bo’yicha ko’rsatmalar; 
─ oraliq va yakuniy nazorat ishlari, testlar, sinov va imtihonlar kalendari,
o’qituvchidan qanday konsultatsia olish bo’yicha malumotlar; 
─ mazkur o’quv moduli yoki u bilan birgalikda foydalaniladigan o’rganish 
vositalariga qo’shimcha o’quv materiallari haqidagi axborotlar (spravochniklar, 
lug’atlar va h.k., shuningdek audio-, video-,elektron va boshqa o’qitish vositalari); 
─ o’quv matnida joylashishi ko’rsatilgan atamalar ro’yxati va/yoki atamalar 
lug’ati (elektron o’quv modullari uchun ─ giperhavolalar tizimi); 

---

FIO 
Imzo
“Intellektual tizimlar” fanining “Ekspert tizimlar” 
bo`limi bo`yicha elektron modul yaratish.
bet 
Rahbar Nurullayev M.M.
Talaba 
Najmiddinov J.R. 
─ adabiyotlar ro’yxati; 
─ o’quv modulining (bob, paragraf va b.) mazmunini aniq va ravshan aks 
ettiruvchi mundarija; 
─ modul avtorlari haqidagi ma’lumotlar.