Fizika,2 qism 20
Yüklə 0,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
11- rasm.
F O 19 Sîchuvchi linzàlàr yordàmidà tàsvirlàr hîsil qilish yuqîridà tà’- kidlàngàn nurlàrni dàvîm ettirish bilàn hîsil qilinàdi (12- ràsm). Ìuràkkàb tåõnik muàmmî- làrni yechish màqsàdidà bà’zàn bir vàqtning o‘zidà hàm yig‘uvchi, hàm sîchuvchi linzàlàr màjmuàsidàn fîydàlànilàdi. Mikroskop. Mikroskop ko‘zga ko‘rinmaydigan juda kichik zarralarni kattalashtirib ko‘rsatish uchun foydalaniladigan optik asbobdir. Ular mikrojismlarni 1500—2000 marta kattalashtirib ko‘rstadi. Elektron mikroskoplar zarralarni millionlab marta kattalashtirib ko‘rsatadi. Ular yordamida molekulalarni ham kuzatish mumkin. Mikroskoplar asosan L uzunlikli truba va uning uchlarida joylashgan ikkita yig‘uvchi linzalar, obyektiv hamda okularlardan tuzilgan bo‘ladi. Kuzatilayotgan jism obyektivning fokus va ikki fokus masofalari orasida, fokusga yaqin joyda o‘rnatiladi. Mikroskopning kattalashtirishi k har ik- kala linzalar kattalashtirishlari ko‘paytmasiga teng bo‘ladi: 0 1 2 ob ob ok ( ) , d L F F F k k k - × = × = bu yerda F ob — obyektivning, F ok — okularning fokus masofalari. Teleskop. Teleskop osmon jismlarining ko‘rinish bur- chaklarini kattalashtirish va ularning ravshanligini oshirib ko‘- rish uchun xizmat qiladigan optik asbobdir. Uning yordamida Quyosh, Oy, planetalarning ko‘z ilgamaydigan detallari va ko‘rish mumkin bo‘lmagan yulduzlar yo‘ldoshlarini kuzatish mumkin. Teleskopning asosiy elementi obyektiv deb ataladi va u qavariq linza yoki shaffof ko‘zgudan iborat bo‘ladi. Obyektiv kuzatilayotgan osmon jismidan kelayotgan nurlarni yig‘ib, uning h H O Yüklə 0,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|