Vetinariya 2016. pmd

 
Suyak sinishi 
 
Suyaklarning sinishi – bu suyaklar butunligining buzilishi 
bo‘lib, turli mexanik ta’sirlar (hayvonni urish, uning yiqilishi, unga 
o‘q tegishi) tufayli paydo bo‘ladi. Suyaklar har xil sinadi: 
a) to‘qimalarning shikastlanishiga qarab suyak sinishi ochiq va 
yopiq bo‘ladi; 
b) suyakning singan joyiga qarab epifizar, diafizar va metafizar 
turlarga bo‘linadi; 
d) ayrim sinish bunda darz ketish, ko‘ndalang sinish,spiralga 
o‘xshab sinish,parchalanib sinish va majag‘lanib ketishlar kiradi. 
Suyakning singan qismlari bir-biridan ajralgan bo‘lsa to‘la sinish 
deyiladi. Bu eng ko‘p uchraydigan va og‘ir travmatik shikastla-
nishlardan biridir. Sinishlar tug‘ma va orttirilgan bo‘lishi mumkin. 
Tug‘ma sinishlar ona qornida paydo bo‘ladi, ya’ni bo‘g‘ozlik 
davrida ona qornining shikastlanishi natijasida kelib chiqadi. Tu-
g‘ish vaqtida,ya’ni akusherlik yordami ko‘rsatilganda homila su-
yagi sinsa, bu orttirilgan sinishga kiradi. Bundan tashqari yana 

---

68 
infeksion jarayonlar va o‘smalar ta’sirida suyaklar buzilishi mum-
kin. Agar suyak sinib, ustidagi teriga zarar etmasa – yopiq, teri 
butunligi buzilsa – ochiq sinish deb ataladi. 
Suyak singanda birinchi yordam ko‘rsatish. Suyak singanda 
terining qanday shikastlanganligi (ochiq yoki yopiq sinish)ga qarab 
birinchi yordam ko‘rsatiladi. Yopiq sinishlarda birinchi yordam 
ko‘rsatilganda ehtiyotlik bilan sinib ketgan suyaklar to‘g‘ri holatga 
keltiriladi va uni vaqtincha qimirlamaydigan qilib bog‘lab qo‘yiladi 
(shina qo‘yib bog‘lanadi). Ochiq sinishlarda birinchi yordam ko‘r-
satilganda shikastlangan terining atrofiga yod nastoykasi surtiladi. 
Keyin aseptik bog‘lam qo‘yiladi. Tashqariga chiqib turgan suyak 
parchasi bo‘lsa operatsiya vaqtida tozalanib, keyin o‘z o‘rniga kiri-
tiladi. Suyak ochiq singan bo‘lsa, avval shikastlangan joyga anti-
septik dorilar qo‘yib bog‘lanadi, keyin immobilizatsiya qilinadi. 
Ostit – suyak yallig‘lanishi. Ostitning o‘zi juda kam uchraydi. 
Ko‘pincha suyakning hamma elementlarining yallig‘lanishi (en-
dost, suyak iligi yallig‘lanishi) kuzatiladi.