128
!
TAQLID SO‘ZLARNING TUZILISHI
VA IMLOSI
1-topshiriq. Berilgan taqlid so‘zlarni sodda, takroriy so‘zlar
sarlavhasi bilan ikki guruhga bo‘lib yozing.
Gumbur-gumbur, chars-churs, shitir-shitir, taq-tuq, ship, tars,
qirs,
yarq-yurq, yilt-yilt, qiy-chuv, duk-duk.
2-topshiriq. Takroriy taqlid so‘zlarning
qanday yozilishini tu-
shuntiring.
Asos qismning aynan takrorlanishidan yoki ayrim
tovush o‘zgarishi bilan takrorlanishidan hosil bo‘lgan
taqlid so‘zlar takroriy taqlid so‘zlar sanaladi. Masalan:
gumbur-gumbur, gurs-gurs, chars-churs, taq-tuq, yarq-
yurq.
Takroriy taqlid so‘zlar qismlari chiziqcha bilan ajratib
yoziladi.
269-mashq.
Berilgan sodda taqlid so‘zlar bilan takroriy taqlid so‘zlar
o‘rtasidagi ma’no farqlanishini izohlang.
Sodda taqlid so‘zlar
Takroriy taqlid so‘zlar
Ship
ship-ship
Yarq
yarq-yurq
Yilt
yilt-yilt
Tars
tars-turs
270-mashq.
Taqlid so‘zlarni toping va ma’nosini izohlang.
1. Yetti qaroqchi yulduzi tik kelganda g‘o‘ng‘ir-g‘o‘ng‘ir
ovozdan uyg‘onib ketdim.
(G‘afur G‘ulom) 2. Jigarim otashga
tegardi jiz-jiz. Sochlarim oqargan shunda, ehtimol.
(S. Zun-
nunova) 3. Shunday bo‘lsa ham,
vujudini tutgan qalt-qalt
titroqni bosib hazilomuz qichqirdi.
(O. Yoqubov) 4. Allakim
ship-ship qadam bosib, ayvon labiga kelayotganday bo‘lardi.
(O‘. Hoshimov) 5. Osmonda yombi oltinday yaraqlagan to‘lin
oy ...xiralashib borar, milt-milt
qilgan yakkam-dukkam
yulduzlargina uyg‘oq edi. (
Muhammad Ali) 6. Qamchin bilan
129
taqa-tuq, Darvozani qoqdi chol. (
A. Oripov) 7. Ali Qushchi
hovliga chiqishi bilan o‘ng qo‘ldagi
binodan kimdir lip etib
chiqib, yo‘lini to‘sdi. (
O. Yoqubov) 8. Tun sukutini ot tu-
yoqlarining dupuri buzdi. (
O. Yoqubov) 9. Men-ku ishonaman,
sahrolar gullab, Sizning qiy-chuv bilan to‘lgay dalalar. (
A. Oripov)
Dostları ilə paylaş: