40
bitimni ta’minlashni uskunaning o’zi amalga oshiradi. Bu ayniqsa, kichik va
xususiy tadbirkorlik bilan shug’ullanuvchilarga qulay.
Tezkor lizing (operative leasing) – bunda shartnoma muddati mol -
mulkning iqtisodiy ishlatish muddatidan kamroq. Tezkor lizingda ijaraga mol-
mulkning qiymati qisman to’lanishi kuzatiladi (non-fullpazout lease) va shuning
uchun lizingga beruvchi uni, odatda, turli foydalanuvchilarga bir necha bor
vaqtinchalik foydalanishga berishga majbur.
Lizingning ushbu turi buyum hayot siklining muddati ijaraning kontrakt
muddatidan ahamiyatli darajada yuqori bo’lib, uskuna ijaraga qisqa muddatlarga
berilganda qo’llaniladi. Tezkor lizingda ijara vaqti davomida uskuna to’liq
amotizatsiyalanmaydi va qaytadan ijaraga berilishi yoki ijaraga beruvchiga
qaytarilishi mumkin. Amaliyotda tezkor lizing operatsiyalari uch yillik davrdan
oshmaydi. Bunday bitimlarda ijaraga beruvchi ijaraga oluvchini oldindan
ogohlantirish sharti bilan kontraktni bekor qilish huquqini saqlab qoladi.
Lizingning ushbu turi ijara obyekti saqlanishi uchun ijaraga beruvchi ko’proq
mas’uliyatga egaligini nazarda tutadi. Ijaraga beruvchi uskunani ta’mirlash va
texnik xizmat ko’rsatish uchun mol yetkazib beruvchi firma bilan mustaqil
shartnoma tuzish bo’yicha o’ziga majburiyat oladi.
Dostları ilə paylaş: