Pedagogika fakulteti pedagogika kafedrasyy



Yüklə 2,54 Mb.
səhifə14/43
tarix07.01.2024
ölçüsü2,54 Mb.
#205384
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   43
Qiyosiy pedagogika OMK (2)

Basgyçlary

Talimiň dowamylygy

Majburlylygy



































Başlangyç

6 ýyl

Hawa













Mektep






















Orta mektep

3 ýyl

Hawa





































Yokary mekteb

3 ýyl

Yok





































(Hünär okuwy )

2 ýyl

Yok

























Kollej






















(Alyý

4 ýyl

Yok













tälim)Uniwersitet













Mekdebe çenli bilim edarasy.
Koreý çagalar baglary bilim ulgamynyň bir bölegi hasaplanmaýar. Çagalar hususy okuw jaýlaryna kabul edilýär. Olar esasan koreý dilinde, ýöne iňlis dilinde işleýän çagalar baglary hem bar. Çagalar baglary 3 ýaşdan 5 ýaşa çenli çagalary kabul edýär. Köp çagalar mekdebe taýynlanmaýarlar we diňe deň-duşlary bilen çagalar baglaryna gatnaýarlar. Çagalar bagynyň esasy wezipesi çagalaryň hemmetaraplaýyn ösmegi üçin şert döretmekdir. Çagalar baglary esasan aýdym-saz, surat we matematika öwredýär. Koreý çagalar baglary çagalarda garaşsyzlygyň döremegine uly üns berýär. Çagalaryň arasyndaky tapawut 3 ýyla çenli bolup biler.
Başlangyç mekdep
Koreýada başlangyç bilim üçin 6 ýaşdan uly çagalar okuw ýylynda 1-nji marta çenli kabul edilýär. 5öne 5 ýaşly çagalaryň hem okamaga hukugy bar we munuň üçin mekdebe jogapkär adamyň rugsady almaly. Başlangyç mekdeplerde 13 (12) ýaşyna çenli bilim alýarlar. Okuw ýyly 2-nji martda, Koreýa Respublikasynda umumy dynç alyş güni bilen baglanyşykly başlaýar. 6 ýyl dowam edýän başlangyç bilim hökmanydyr. Başlangyç bilimde 1 ýyl iki semestre bölünýär. Başlangyç bilimde okadylýan dersler:
n Koreý
n Matematika
n Takyk ylymlar
n Jemgyýetçilik ylymlary
n Daşary ýurt dili
Şekillendiriş sungaty
n Sazy öz içine alýar.
Orta bilim
Orta bilim Koreýa Respublikasynda 3 ýyl dowam edýär. Okuwçylaryň köpüsi orta mekdebe 12 ýaşynda girýärler we 15 ýaşa çenli şol ýerde galýarlar. Orta bilim hem hökmany bolup, bir okuw ýylynyň 1-nji martyndan indiki ýylyň martyna çenli dowam edýär. Sapaklar 45 minutda meýilleşdirilýär we bir ýylda 1222 sagat bolýar.
Milli dil, etika, jemgyýetçilik ylymlary, matematika, bedenterbiýe, aýdym-saz, sungat, daşary ýurt dili ýaly orta mekdeplerde takmynan 10 ders okadylýar. Orta mekdepde okaýanlar üçin saýlamalar hem bar. Bularyň arasynda maglumat, daşary ýurt dili (köplenç nemes, fransuz, ispan, hytaý, ýapon, rus, arap dilleri) bar. Orta mekdepde okuwçylara egin-eşikleri, saç düzümleri we okuwdan daşary çäreleri goşmak bilen ýakyndan gözegçilik edilýär. Orta mekdepde, başlangyç synpdaky ýaly, okuwçylar köplenç bir synpda oturýarlar, ýöne dersleri dürli mugallymlar öwredýärler. Okuwçylar her gün 6 ders öwrenýärler.
Orta mekdep
Talyplar orta mekdebiň 1-nji ýylyna 17 ýaşdan 19 ýaşa çenli okaýarlar.
Orta mekdepler birnäçe görnüşe bölünýär: döwlet orta mekdepleri (Koreýanyň Bilim we ylym ministrligi, Medeniýet, bedenterbiýe we syýahatçylyk ministrligi tarapyndan dolandyrylýar), umumy orta mekdepler (her welaýatda ýokary guramalar tarapyndan dolandyrylýar), hususy orta mekdepler. Şeýle hem, orta mekdepler bilim derslerine görä birnäçe görnüşe bölünýär: umumy mekdepler, ýöriteleşdirilen mekdepler (oba hojalygy, senagat, deňiz ykdysadyýeti, maglumat), ýörite mekdepler (liseý görnüşli mekdep), tehniki mekdepler, daşary ýurt dili mekdebi, bedenterbiýe mekdep, sungat mekdepleri. Koreýa Respublikasynda Bilim ministrligi tarapyndan ýörite döredilen orta mekdepler hem bar. Bular esasan oba hojalygy, balykçylyk, senagat we halkara dillerinde ýöriteleşer. Orta mekdep orta mekdep ýaly hökmany däl, ýöne 2005-nji ýyldaky maglumatlara görä, koreý ýaşlarynyň 97% -i orta mekdebi gutardy. Bu gaty ýokary görkeziji.
O liy ta’lim




























Gurama

Berilmeli maglumatlar




























Kollej

Hünär maglumatlary




























Uniwersitet

Ýokary bilim




























Magistratura

Magistr (2ýyl)











































Koreýanyň iň meşhur uniwersitetleri:
Seul milli uniwersiteti, Koreýa ösen ylym we tehnologiýa instituty, Pusan ​​milli uniwersiteti, şeýle hem hususy uniwersitetler: Koreýa uniwersiteti, Pohang uniwersiteti, onseonsei uniwersiteti, Sogang uniwersiteti, Hanyang uniwersiteti, Sungkyunkwan uniwersiteti we Ewha Womans uniwersiteti.
Mowzuk boýunça tabşyryk
Japaneseaponiýanyň ýokary bilim ulgamy barada halaýan zatlaryňyz hakda gürleşmäge taýynlaň.
Dolandyryş soraglary:
1. Japaneseaponiýanyň bilim ulgamyny we gurluşyny düşündiriň.
2. Başlangyç we orta bilim prosesini nädip guramaly
ýokarlandyrylmalymy?
3. Orta we ýörite bilimiň mazmunyny düşündiriň.
Kitaplar:
1. J.G. Oldoldoşew "Daşary ýurtda bilim" T., 1995.
2. B.F. Wolfson "Srawnitelnaýa pedagogika" M., 2003.
3. N.H. Takanaýew "Daşary ýurt pedagogikasynyň taryhy" -T, 1959.
4. M.A. Sokolowa we beýlekiler "Deňeşdiriji pedagogika" -T, 1983.
5. "Kitap ensiklopediýasy", 1994. Tom 1
6. "Kitap ensiklopediýasy", 2-nji tom.
7. "Kitap ensiklopediýasy", 3-nji tom.

10-njy mowzuk. ABŞ-da we Europeanewropa ýurtlarynda bilim meselelerine deňeşdirme derňewi geçirmek.
Meýilnama:
1. Özbegistanyň we ABŞ-nyň bilim ulgamynyň deňeşdirme derňewi.
2. Europeanewropa ýurtlarynda bilim prosesleriniň aýratynlyklary.
3. Pedagogika ylmynyň ösüşindäki aýratynlyklar: umumylyk we tapawut.
Ykdysady we beýleki garaşsyz bolmak isleýän ýurt üçin bilim möhümdir. Biziň pikirimizçe, Özbegistanda bu maksada ýetmek üçin entek köp ýol bar. Recenturtda bolup geçen soňky syýasy özgerişlikleriň netijesinde hökümet bilim ulgamynyň ähmiýetine düşündi. Muňa garamazdan, muny subut etmek bu ugurda diňe kiçijik ädim boldy. Geçmişde öňegidişligiň ýoklugy, häzirki okuwçylaryň häzirki nesliniň zerurlyklaryna düşünmezlik we bilmezlik netijesidir. Mekdep we uniwersitet administrasiýalary çözülmeli ileri tutulýan meseleleri bilimiň esasy maksadyndan daşlaşdyrdy. Netijede mugallymyň roly we abraýy azaldy we munuň netijeleri aýdyň görünýär.
Başga bir ýurduň bilim ulgamynda tapan bilim ulgamymyzy kämilleşdirmegiň usullaryndan biri başga bir ulgamy import etmek we ornaşdyrmakdy. Şeýle-de bolsa, esasy problemamyz, daşary ýurt bilim ulgamynyň esasy kemçiliklerini seljermek ýa-da görmek bolmazlygydyr. Bilimi girizmek bilen, şol bir meseläni gaýtalaýarys we maksatlarymyza ýetip bilmeris.
ABŞ-da bilim ulgamdaky birnäçe problema sebäpli bolmalysy ýaly täsirli däl. Bilim syýasatynda we karar bermekde syýasy we jemgyýetçilik tapawudynyň giňden ýaýramagy sebäpli, talyplara köplenç dürlülige ýakynlaşmagyň, öwrenmegiň ýa-da çözmegiň degişli, peýdaly usullary hödürlenmeýär. Munuň üstesine, jemgyýetçilik-syýasy meseleler bilen baglanyşykly has giň çekeleşikleriň arasynda çözülmän galýan has anyk, derwaýys meseleler bar, meselem, mekdebi aldamak, hatda baha beriş ulgamynyň deňsizligi we mümkin adalatsyzlygy.
Köp halatlarda mekdeplerdäki meseleler Amerikanyň bilim ulgamynyň geljegi barada möhüm kararlar kabul etmek isleginiň we başarnygynyň ýoklugy bilen baglanyşykly bolup görünýär. Hakyky we häzirki pursatda çynlakaý we ähmiýetli meselelere ünsi çekmegiň ýerine içerki dawa-jenjellere we çözgüt tapylmazlyga wagt ýitirilýär.
Bahs-munozarlarda vaqtni bekor o‘tkazishning o‘rniga umumiy ma’noda tizimga ta’sir qiluvchi va bilimli yoshlarni tayyorlash kabi natija beruvchi kattaroq masalalarni hal qilish va boshqa mavzular haqida bahs-munozaralar Amerikada ta’lim sifati yaxshilangandan keyingi vaqtlargacha saqlab qo‘yilishi lozim.
Amerika ta’lim tizimi muammolari va zaif tomonlari:
Har bir shtatda o‘z o‘quv dasturlari va standartlari mavjud va bu ko‘p hollarda talabalar orasida standartlarning bir-biridan farq qilishiga olib keladi Bu kattaroq muammo tug‘diruvchi masala, chunki Amerikada umumiy yagona ta’lim tizimi mavjud emas;
Ba’zi talabalar “maktabdan — qamoqqa” tizimi domiga tushib ketadi. Afsuski, katta shaharlarda yuqori sinflar maktablariga qatnagan qora tanli yigitlarning yarmidan ko‘pi diplom ola olmaydi;
Maktabda bandlik bilan o‘tkazadigan vaqt ularning xitoylik tengdoshlarinikidan achinarli tarzda kam;
Ota-onalar yetarlicha jalb qilinmaydi. Ehtimol, o‘qituvchilarga bog‘liq bo‘lmagan masalalarning eng ayanchlisi shu bo‘lsa kerak. O‘quv jarayonida ota-onalarning qatnasha olmasligi kasbiy karera-o‘sish talablari va maktabga haddan ortiq tobelik, bog‘liqlik yuqori sinf maktablari o‘quvchilarini ham xavf ostiga qo‘yadi;
Maktablarda o‘quvchilar soni haddan ortiq ko‘p. Sinfda bolalar soni qancha kam bo‘lsa, talabalarning individual ta’lim olishi shuncha yaxshi bo‘ladi. Muvaffaqiyatga erishish uchun bolalarga avvalgidan ko‘proq e’tibor talab qilingan vaqtda, sinfda bolalarning juda ko‘pligi o‘qish, ta’lim olishni yanada mushkullashtirib yubormoqda va o‘qituvchilarning samarali ishlashlarini bundanda qiyinlashtirmoqda;
O‘qituvchilar ta’limga yangiliklar kiritishi kuzatilmaydi. Buning sababi oddiy: agar talabalar o‘zgarayotgan bo‘lsa, o‘qituvchilar ham o‘zgarishlari kerak. Amerikada davlat ta’limi tizimiga muayyan talabalar guruhlarining talab-ehtiyojlariga mos keladigan, masofali o‘rganishning zarur rolini tushunadigan, va sinfda o‘zgarishlarni amalga oshirishga yordam berish uchun ovozlarini baralla qo‘yib talab qila oladigan, yaxshi tayyorlangan o‘qituvchilar kerak;
Okuwçylaryň 80 göterimi orta mekdebi gutarýar, ýöne ýarysyndan azy indiki bilim derejesine geçmäge taýyn. Meseläniň düýp manysy, okuwçylar yzda saklanmaly bolanda indiki synpa geçirilýär, soň bolsa bu synpyň derejesine laýyk gelýän işleri ýerine ýetirip bilmeýärler we synpdaşlarynyň bilim derejelerinden yza galýarlar;
Standartlaşdyrylan synaglar we okuw kitaplary dogry standartlaşdyrylanda we milli derejede bahalandyrylanda, döwlet okuw meýilnamalary we döwlet synaglary ýerlikli bolup bilmez;
Häzirki wagtda jemgyýetçilik bilimi netijelere gönükdirilenok;
Häzirki çekişmä görä, talyplardan ýokary ülňüleriň talaplaryny ýerine ýetirmek talap edilmeýär we bilim prosesi syýasatçylaryň çäginde bilim netijelerini seljermekde has möhümdir;
Uniwersitetde okamak islemeýän talyplaryň bilimine has köp üns bermeli;
Käwagt baha beriş ulgamy okuwçynyň hakyky güýçli we gowşak taraplaryny görkezmeýär;
Orta mekdep biliminiň bahasynyň ýokarlanmagy, uniwersitetlerde okamak isleýän amerikan talyplarynyň sanynyň azalmagyna sebäp boldy.
Häzirki zaman Amerikanyň bilim ulgamynda çynlakaý meseleleriň bardygy hakykat. Häzirki zaman bilim ulgamynyň bilim ulgamymyzy üýtgetmegini isleýän bolsak, beýleki ýurtlaryň bilim ulgamynyň öz bilim ulgamymyzyň halasgäri boljakdygyna ynanmagy bes etmeli. Iş ýüzünde bar bolan ulgamlary däl-de, iň oňat tejribeleri seljermeli we durmuşa geçirmeli, sebäbi daşary ýurt bilim ulgamyna ep-esli derejede bagly bolmak ýalňyş bolup biler, sebäbi işgärlerimiz, adam kapitaly, maddy-tehniki goldaw, maliýe çeşmeleri ýaly şertlerimiz bar. we tehnologiýa olaryňky ýaly bolup bilmez.
ABŞ-daky uniwersitetlere gitmek hakda pikir edýäňizmi? Bu ýagdaýda Amerikanyň bilim ulgamynyň esasy aýratynlyklaryny bilmek size uly peýdaly bolup biler. Bu makalada, bilmeli Amerikan uniwersitetleri hakda takmynan 5 fakt bar

Yüklə 2,54 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   43




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin