Pedagogika fakulteti pedagogika kafedrasyy



Yüklə 2,54 Mb.
səhifə41/43
tarix07.01.2024
ölçüsü2,54 Mb.
#205384
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   43
Qiyosiy pedagogika OMK (2)

Distansion bilim
Häzirki wagtda dünýä şeýle çalt ösýär welin, şu gün täze zat ertir köneldi. Şonuň üçin adamzat wagtynda maglumat almak üçin maglumat tehnologiýalaryny döretdi. Kompýuter, ýönekeý we amatly maglumatlara girmegiň serişdesidir. Maglumatlar bilen işleýän adam, şäherde bolsun ýa-da dünýäniň başga bir ýerinde bolsun, maglumatlaryň nirede ýerleşýändigine garamazdan ony alyp bilmeli.
Häzirki wagtda bu we beýleki şuňa meňzeş meseleler kompýuterleriň kömegi bilen çözülýär. Kompýuterler adam durmuşynyň ähli ugurlaryna çalt aralaşýar we olaryň sany we ulanylyş gerimi dünýäde barha giňelýär. Bu, kompýuterleriň gün-günden ösmegini üpjün edýär.
Bularyň hemmesi bilim ulgamyna täsir edýär. Häzirki wagtda düýpli bilim almak üçin maglumat tehnologiýasyny üýtgetmeli, sebäbi bilim ulgamy elmydama döwrüň talaplaryna laýyk bolmalydyr.
Häzirki döwrüň islegi täze bilim gurşawy, ýagny täze maglumat tehnologiýalarynyň kömegi bilen islendik ýerde bilim almak, islendik bilim edaralary bilen aragatnaşyk saklamak we dünýäniň islendik künjeginden maglumat almak. Bu meselede internet ulgamy bize kömek edip biler. Bilim ulgamynyň internet ulgamy arkaly gurnalan mekdepleriniň, kollejleriniň we bilim edaralarynyň häzirki wagtda ösýän "wirtual bilim edaralaryna" birleşýändigini synlamak bolýar. Bu bilim edaralarynyň arasyndaky aralygy azaldar we iň ýokary maglumat alyş-çalşyny üpjün eder.
Bilime täze tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy, maglumat beriş we gaýtadan işlemegiň elektron serişdelerine esaslanýan täze bilim tehnologiýalarynyň we okatmagyň görnüşleriniň döremegine sebäp bolýar.
Distansion okuwda mugallymlar, synagçylar we aragatnaşyk gurallary ýaly tehniki gurallar we tehnologiýalar ulanylýar. Okuw gurallary düşündirişli sözlükleri, gözleg gurallaryny, elektron okuw gollanmalaryny, leksiýalaryň wideo kurslaryny we başgalary öz içine alýar. Synag gurallary synag soraglaryny we öz-özüňi barlamak gurallaryny öz içine alýar. Aragatnaşyk gurallary forumlary, poçta, ses we wideo lentalary öz içine alýar.
Distansion bilimde okatmak we synag gurallary (doly awtomatlaşdyrylan, doly programma üpjünçiligi önümleri) mugallymyň wezipesini ýerine ýetirýär, şeýle hem okatmagyň awtomatiki gurşawyny emele getirýän wideo we elektron neşir edilen usulyýet materiallaryny ýerine ýetirýär.
Elektron okuw kitabynyň mümkinçilikleri köpeltmek we wideo tehnologiýasynyň häzirki zaman gurallaryny ulanyp giňeldilip bilner. Bular okuw kursy, önümçilik proseslerini görkezmek, meşhur alymlaryň çykyşlary we ş.m. wideo leksiýalary bolup biler.
Döwrebap kompýuterler üçin döredilen didaktiki programmalar (elektron okuw kitaplary, kompýuter tabşyryklary, multimediýa elektron okuw kitaplary we ş.m.) multimediýa okuw gurallarynyň arasynda. Multimedia, didaktiki materialyň geçirilmegini örän amatly we wizual edýär, bu bolsa öz gezeginde okuwçylaryň öwrenmäge bolan gyzyklanmasyny artdyrýar.
Recentlyakyn wagta çenli uzak aralyk okuwy, ýarym günlük bilim, açyk bilim we ş.m. ýaly düşünjeler biri-biri bilen aýrylmaz baglanyşyklydy. Şeýle-de bolsa, häzirki wagta çenli distansion okuw onuň ähmiýetini we zerurlygyny subut etdi. Şeýle-de bolsa, şu wagta çenli munuň bilim görnüşimi ýa-da tehnologiýa diýen sorag henizem aktual bolup galýar. Distansion bilim strategiýasy, durmuşa geçiriş taktikasy we mugallymlary uzak aralyk biliminde işlemäge taýýarlamak bu soraga düşünmäge baglydyr.
Häzirki wagtda uzak aralykdan bilim alýanlar we praktikler oňa aşakdaky esasy kesgitlemäni berýär:
Distansion bilim, adaty we täze maglumat tehnologiýalarynyň we olaryň tehniki gurallarynyň bilim materiallaryny bermekde, garaşsyz okuwda, mugallym bilen okuwçynyň arasynda aragatnaşyk alyşmakda giňden ulanylýan bilimdir. Sintetiki, aýrylmaz, sosial çäk.
Distansion bilim, gündizki bilimiň mazmuny bilen deňeşdirilýär (eger okuw meýilnamasyna laýyklykda düzülen bolsa), ýöne materialy gowşurmagyň görnüşi, mugallym we okuwçylar, şeýle hem o okuwçylaryň arasyndaky özara gatnaşyk görnüşi başgaça bolar
. Distansion bilimiň esasy esasy didaktiki ýörelgeleri beýleki bilim görnüşleri bilen deňdir, ýöne uzak aralyk biliminiň guramaçylyk ýörelgeleri başga, olar uzak aralyk okuwy üçin mahsus, sebäbi görnüşiň aýratynlyklary, internetiň mümkinçilikleri, hyzmatlary ( söhbetdeşlikler, forumlar, e-poçta, wideo konferensiýa) wekilçilik edýär. Distansion bilimiň tapawutly aýratynlyklary modullylygy, mugallymyň roluny özleşdirmek, okuw prosesiniň derslerini uzaklyk boýunça bölmek, bilimiň wirtual hyzmatdaşlygy, mugallymyň gözegçiligini gözegçilikde saklamak. Döwrebap ýörite bilim tehnologiýalaryny we gurallaryny gurmak, ulanmak.
Distansion bilimi ulanmagyň esasy ugurlary:
- käbir ugurlar boýunça pedagogiki işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak;
- mekdep okuwçylaryny ekzamenleri hünär görnüşinde tabşyrmak üçin ýörite akademiki derslerde taýýarlamak;
- mekdep okuwçylaryny belli bir ugurdaky okuw jaýlaryna kabul etmek üçin taýýarlamak;
- mekdep okuwçylaryna görkezmelere laýyklykda bilim bermek;
- goşmaça gyzyklanma bilimi;
- işgärleri hünär taýdan gaýtadan taýýarlamak;
- hünär taýýarlygy.
Distansion okuwy doly we doly däl okuw görnüşleri bilen deňeşdireniňde, uzak aralyk okuwy, şahsy kompýuterleri, wideo we ses enjamlaryny, kosmos we optiki süýüm enjamlaryny ulanmaga esaslanýan bilim, maglumat tehnologiýalary tarapyndan goldanýar we netijä gelmek mümkin. doly okuwy ösdürmegiň täze tapgyry hökmünde görmek mümkin. Distansion bilim, hat alyş okuwyndan tapawutlanýar, sebäbi materialyň esasy bölegi özbaşdak öwrenilmän, mugallym bilen hemişe aragatnaşykda (telefon we internet, leksiýalarda we seminarlarda onlaýn maslahatlar) amala aşyrylýar. Mundan başga-da, uzak aralyk okuwy we hat alyşmak biliminiň arasyndaky esasy tapawutlary aşakdaky ýaly sanap bolar: - mugallym bilen telekommunikasiýa arkaly yzygiderli aragatnaşyk, ýüze çykýan soraglarda onuň bilen operatiw aragatnaşyk gurmak ukyby.
Ösen ýurtlarda bilim edaralarynyň täze görnüşleri bar. Şeýle bilim edaralaryna "açyk", "uzaklyk" uniwersitetleri, "elektron", "wirtual" kollejler diýilýärdi. Olaryň özboluşly guramaçylyk gurluşy bar we degişli pedagogiki usullary we ykdysady mehanizmleri ulanýarlar. Gysgaça mazmun.

  1. Dünýä biliminiň tejribesinde diferensial we toplumlaýyn bilim meseleleri, hususan-da, dünýä biliminiň ösüşiniň esasy ugurlary, diferensial we toplumlaýyn bilimiň mazmuny pedagogiki mesele hökmünde öwrenildi we aşakdaky netijeler boldy ýetdi:

  2. 1. Integrasiýa (lat. Integrasiýa - dikeltmek, doldurmak, birleşdirmek.

  3. Integer sintez etmek we bir bitewi birleşdirmek, logiki bitewilik manysyna düşünilýär. Bilimiň mazmunyny birleşdirmek, birek-birege talap edilýän, giňeldýän, bilim derslerini çuňlaşdyrýan, ýagny logiki taýdan bir ýere jemleýän mazmuny sintez etmek diýmekdir. Genetiki taýdan integrasiýa, logiki taýdan tamamlanan mazmunyň görnüşi we iň ýokary derejesi bolup, utgaşyklygy, gapma-garşylygy, arabaglanyşygy we iň soňunda bilim standartlarynyň derejesinde biri-birini doldurýan, giňeldýän we çuňlaşdyrýan bilim dersleriniň mazmunyny birleşdirýär. Integratiw aragatnaşyk ýa-da toplumlaýyn görnüşde öwrenilýän mowzuk esasynda gurnalan bilim dersi, wakalary ýa-da prosesleri toplumlaýyn aragatnaşyk we gatnaşyklar nukdaýnazaryndan giňişleýin ulgam görnüşinde düşündirmegi talap edýär. Bu bolsa öz gezeginde häzirki we geljegiň talaplaryna laýyk gelýän köp hünärli garaşsyz akyldar we döredijilik adamyny döretmäge mümkinçilik berýär.

  4. 3. Toplumlaýyn bilim diňe okuwçylardan derňew we sintez amallaryny ýerine ýetirmek bilen çäklenmän, abstraksiýa, algoritmizasiýa, kategoriýalaşdyrmak, şertli nyşanlary ulanmak arkaly aňlatmak, sebäp we täsir gatnaşyklaryny kesgitlemek, derňew, sintez, ýaly ýokary derejeli pikirleniş amallaryny talap edýär. ulgamlaşdyrmak, modellemek zerur. Bu amallar, öwrenilen obýektiň ähli möhüm taraplaryny we aýratynlyklaryny izolirlemek (toparlara bölmek), onuň mazmunyna we mazmunyna düşünmek we jemlemek arkaly amala aşyrylýar.

  5. Şonuň üçin integrasiýa elmydama beýleki tarapyna, diferensiýalaşmagyna (tapawudyna) ýa-da tersine esaslanýar.

9. Integrasiýa we tapawutlandyryş biri-birinden aýratynlykda ýok, biri beýlekisinden ýüze çykmaýar, ýöne hemişe öwrenilýän obýektiň iki tarapy ýaly bir wagtda görünýär.
10. Toplumlaýyn okuw meýilnamalarynyň awtorlary, okuwçylara döredijilikli pikirlenmäge kömek edýän esasy dersiň we ideýanyň töwereginde ähli degişli kurslary birleşdirmäge synanyşýarlar.
6. Ösen ýurtlar, okuw meýilnamasyndaky integral kurslar bilen birlikde aýry-aýry dersler boýunça çuňňur kurslary maslahat berýärler. Mysal üçin, Günbatar Europeanewropa ýurtlarynda talyplaryň 15 göterimi fizikany çuňňur öwrenýärler.
7. Bahalandyrylan diferensiýa tehnologiýasyny ulanmagyň esasy maksady, her bir okuwça öz ukyplaryna we başarnyklaryna görä öwretmekdir, netijede her bir okuwçy öz ukybyna görä öwrenip biler we şahsy potensialyny durmuşa geçirip biler (ser. llaý).
Teklipler:
1. Daşary ýurt tejribeleri, bilim mazmunyny üýtgedip gurmak prosesine howlugmagyň mümkin däldigini görkezýär. Biziň pikirimizçe, bu ugurda has täsirli usul, integrasiýa we hünärmenlige esaslanýan okuw meýilnamalaryny döretmekdir.
2. Pedagogiki prosesde okuwçylara aýratyn we diferensial çemeleşmek şahsyýetiň ösmeginde möhüm faktor bolup durýar, sebäbi bu çemeleşme çagalaryň zehinini we ukyplaryny görmegi we şahsyýetiň ösmegi üçin şertleri döretmegi öz içine alýar.
3. Bilim derejesiniň dürli derejelerini tapawutlandyrmak, okuw prosesiniň dürli etaplarynda giňden ulanylmaly: bu täze materialy öwrenmek, öý işini tapawutlandyrmak, sapakda bilimleri ölçemek, dersiň ussatlygyny häzirki barlamak, garaşsyz we gözegçilik güýçlendirmek sapaklarynda işlemek, ýalňyşlyklaryň üstünde işlemek gerek.
4. Köplenç sapaklarda öý işi soralanda, okuwçylaryň bilimindäki kemçilikler gözlenýär. Aslynda, üstünlik, bilim we başarnyk kesgitlenmeli, sebäbi öý işi soralanda esasy wezipe öwretmek, kömek etmek we goldaw bermekdir. Bu ýagdaýda okuwçylardan öý işini soranlarynda diferensial bilim usullaryny ulanmaly.
5. Okuwçylaryň aýratyn aýratynlyklaryny bilmek we zerur bolsa düzediş effektini almak üçin dürli-dürli bilimler geçirilmelidir.) Belli bir dersler boýunça bilimleriň, başarnyklaryň we kärleriň derejesini öwrenmegi talap edýär. Tapawutly bilim, bir topar okuwçynyň esasy aýratynlyklaryny göz öňünde tutup, okuw prosesini guramakdyr, her bir okuwçynyň ukybyna we zehinine baglylykda aýratyn bilim berilýär. Şonuň üçin diferensial bilimi netijeli guramak üçin programmanyň, okuw kitaplarynyň we didaktiki materiallaryň täze wersiýalaryny döretmeli.
Dolandyryş soraglary:
1. Integratiw we diferensial bilimiň maksatlaryny we wezipelerini aýdyň.
2. Daşary ýurt bilim tejribesinde diferensial we integral bilimiň manysyny aýdyp beriň.
3. Ösen ýurtlaryň tejribesinde uzak aralyk bilim meseleleri barada maglumat beriň.
4. Goşmaça bilim we daşary ýurtlarda ýörite bilimiň görnüşleri barada öz pikiriňizi aýdyň.
Salgylar:
1. Riçard Arum, Melissa Welez. Okuw gurşawyny gowulandyrmak: Mekdep tertibi we deňeşdirme perspektiwasy. Stenford uniwersitetiniň metbugaty, ABŞ 2012.
2. H. Fraý, S. Ketteridge, S. Marşal. Higherokary bilimde okatmak we öwrenmek üçin gollanma. Nýu-Yorkork, Routledge, 2009.
3. Japanaponiýada ýokary bilim. Educationokary bilim býurosy, Bilim, medeniýet, sport, ylym we tehnologiýa ministrligi. 3-2-2 Kasumigaseki, Çiýoda-ku, Tokio 100-8959, Japanaponiýa Tel: + 81-3-5253-4111 (Kabul edişlik)
4. Eduskol. education.fr./ doslar. Fransiýada mekdep bilimi. ISBN 978-92-9079-921-4 CEPS web sahypasyndan (http://www.ceps.eu) mugt göçürip alyp bilersiňiz © CEPS, 2009
5. http://cache.media.eduscol.education.fr/file/dossiers/07/3/2013_
Mekdep_ Bilim_in_Frans_244073.pdf.
6. Florian Geýer. Belgiýada bilim ulgamy CEPS ýörite hasabat / sentýabr. ISBN 978-92-9079-921-4 Mugt göçürip alyp bilersiňiz
CEPS web sahypasy http://www.ceps.eu) © CEPS, 2009.
7. Okuw gurşawyny gowulaşdyrmak: Deňeşdiriş nukdaýnazaryndan mekdebiň tertibi we okuwçylaryň gazananlary (Sosial deňsizlikdäki okuwlar) gaty örtük
- 2012-nji ýylyň 13-nji iýuny
8. Djalalowa D.Kh. Häzirki zaman ýapon mekdebiniň ösüşiniň esasy ugurlary. Dis.K.P.N. 2004.
9. Titow V.A. Pedagogika zarubejnyx stran (sravnitelnaýa pedagogika). A-Öň, 2010.
10. Mutalipowa M.J., Hojaýew B.Kh. Deňeşdiriji pedagogika. - T: 2015
11. Hoşimow K., Nişonowa S. Pedagogikanyň taryhy. - T.: Alişer Nawoýyň adyny göterýän Özbegistanyň Milli kitaphanasynyň neşirýat öýi, 2005.

SEMINAR TABŞYRMALARY




Yüklə 2,54 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   43




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin