Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyevning tashabuslari bilan davlatimiz mis va



Yüklə 1,9 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə21/27
tarix13.06.2023
ölçüsü1,9 Mb.
#129608
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   27
Farrux dis

 
 
 
 
 
 


45 
3.2. Burgʻilash-portlatish ishlari samaradorligini oshiruvchi skvajina 
zaryadi konstruksiyasini ishlab chiqish prinsiplari 
Paralell juftlashgan bir-biriga yaqin skvajina zaryadlari. 
Rivojlanish tizimining parametrlarining oʻzgarishi, xususan, baland 
pogʻonalardan foydalanish, yuqorida ta'kidlab oʻtilganidek, pogʻona ostki qismi 
qarshilik chizigʻining kattalashishiga olib keladi. Portlashning umumiy talablaridan 
kelib chiqqan holda, togʻ jinslarining portlashda maydalanish darajasi sifati 
portlash samaradorligining muhim koʻrsatkichidir. Qiya, juftlashgan skvajina 
zaryadlari tog ' jinslarining pastki qismida yaxshiroq maydalanishini taminlaydi. 
Ushbu masalani oʻrganishda e‘tiborli joyi zaryad chizigʻi va eng kam 
qarshilik chizigʻi yoʻnalishi boʻyicha buzilish sharoitlarining farqidan kelib 
chiqadi. Ikki yoki undan ortiq zaryadlar chizigʻi boʻylab seysmik bosimlarning 
kontsentratsiyasi bu yoʻnalishda yoriqlar paydo boʻlishiga olib keladi, ular umumiy 
yorilish jarayonida hammasidan oldin rivojlanadi. 
G. P. Demidyuk zaryadlarning yaqinlashish koeffitsientining maydalanish 
sifatiga ta'sirini oʻrganib chiqib, taglik ishlab chiqarishni yaxshilashning asosiy 
sabablari va togʻ jinslarining maydalash darajasi zaryadlar orasidagi nisbiy 
masofaning oshishi va taglik boʻylab nisbiy qarshilik chizigʻining qiymatining 
pasayishini oʻz ichiga oladi degan taxminni ilgari suradi[2.1.2](3.1-rasm).
3.1-rasm.  
Paralell juftlashgan bir-biriga yaqin skvajina zaryadlarini qoʻllash sxemasi 


46 
Bir–biriga 
yaqin 
joylashgan 
skvajina 
zaryadlaridan 
foydalanish 
samaradorligi, shuningdek, ular orasidagi qabul qilingan masofaga bogʻliq boʻlib, 
ular aniq kon-texnik sharoitlar uchun qat'iy belgilangan qiymatga ega boʻlishi 
kerak. Optimal qiymatdan oshib ketganda, portlash ta'sirini lokalizatsiya qilish va 
portlovchi moddalarning juftlashgan zaryadlarining portlash ta'sirini kamaytirishi 
mumkin(3.2-rasm).
3.2 -rasm.  
Bir-biri a yaqin parallel skvajinalarni massiv a ta’sir qilish sxemasi. 
a-parallel skvajinalar orasidagi masofa, a skvajinalar orasidagi optimal 
masofani tavsiflaydi(3.1-rasmga qaraymiz) va quyidagi formula boʻyicha 
aniqlanadi: 
[
]
(3.1) 
Bu yerda 
- portlovchi moddaning zichligi kg/m
3
; D-portlovchi modda detonatsiya 
tezligi m/s; b- qatordagi skvajinalar orasidagi masofa m; J-portlovchi modda va 
togʻ jinslarini oʻzaro akustik ta‘siri; 
-togʻ jinsini maydalanishga qarshilik kuchi, 
Pa; W-pogʻonanining ostki qismi qarshlik chizigʻi m; 


47 
Pogʻonada joylashtirilgan skvajina zaryadlari ogʻish burchagi har doim 
pogʻonaning ogʻish burchagiga teng boʻlsa portlash seysmik ta‘siri pogʻnani har 
bir nuqtasiga bir hil ta‘sir qilib, pogʻonaga ta‘sir qiluvchi deformatsiya kuchi ham 
bir xil boʻladi(3.3-rasm). Bunda, quyidagi shart bajarilishi kerak ya‘ni φ= φ
m
bu 
holda qarshilik chizigʻi ham bir hil boʻladi.

Yüklə 1,9 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   27




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin