Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyevning tashabuslari bilan davlatimiz mis va
Yüklə 1,9 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
3.3-rasm.
Qiya zaryadlarni pogʻonani ostki qismi a ta’siri sxemasi Qiya zaryadlarni pogʻonalarda ogʻish burchagi va pogʻona ostki qismi qarshilik chizigʻi bilan bogʻliqlik formulasi: (3.2) (3.3) Bu yerda , - tik va gorizontal perebur uzunligi, m. Qozonsimon va yordamchi skvajina zaryadlari Qozonli zaryadlar bir vaqtlar konchilik sohasida keng qoʻllanilgan va bu usul sezilarli darajada yetarlicha samarali usul boʻlgan. Lekin vaqt oʻtishi bilan konchilik sohasida iqtisodni birinchi oʻringa chiqishi va bu usuldagi ayrim kamchiliklar tufayli qozonli zaryadlash usulidan voz kechilgan. Pogʻonaning ostki qismi qarshiligi katta boʻlganda odatda karyerlarda porrtlatish uchun qozonli zaryadlardan foydalanilgan. Shpur yoki skvajina oxirida olingan kengayish qozon deb ataladi va unga joylangan portlovchi modda zaryadi — qozonli zaryadlash deyiladi. 48 Qozon zaryadlari usulida burgʻilash jarayonida xosil boʻlgan maxsus oʻyiqlarga (qozonlarga) joylashtirilgan konsentratsiyalangan zaryadlar uzilmali yoki yaxlit zaryadlanib portlatish amalga oshiriladi. Qozonli zaryadlash usulidan foydalanilganda portlashdan keyingi yirik oʻlchamli togʻ jinslarini chiqishi ehtimoli kam boʻladi va bu oʻz navbatida qoʻshimcha burgʻilash portlatish ishlariga boʻlgan talabni kamaytiradi[2.2.5]. Qozonli zaryad bilan skvajina zaryadini kombinatsiyalashtirish orqali portlash samaradorligini bir necha barobarga yaxshilash mumkin. Bunda qozonli zaryad portlaganda xosil boʻladigan energiyani skvajinali zaryaddan chiqadigan energiya orqali toʻgʻri yoʻnaltira olish yetarli. Bu kombinatsiyalashgan zaryadlar portlatishidagi detonatsiya vaqtini shunday aniqlik bilan tanlay bilish kerakki, shundagina portlatish ishlari samaradorligi portlashdan keyin chiqadigan togʻ jinslari oʻlchamiga qarab baho berish mumkin[2.2.7]. |