Publisher

Keywords: Ibrahim Gulshani, Sufi, divan, ghazal, kasidah, rubai 
ПРЕДСТАВИТЕЛЬ АЗЕРБАЙДЖАНСКОЙ ДИВАНСКОЙ ЛИТЕРАТУРЫ XVI ВЕКА ИБРАГИМ 
ГЮЛЬШАНИ БАРДАЙИ И ЕГО АРАБСКОЕ ТВОРЧЕСТВО 
РЕЗЮМЕ 
Тасаввуф, являющийся неотъемлемой частью восточной цивилизации, сыграл важную роль в обогаще-
нии литературы Дивана. Одной из фигур в этом движении, привнесенном в тюркскую культуру в шестнадца-
том веке, является Ибрагим Гульшани (826/830 - 940) - основатель одного из популярных суфийских орденов 
Гульшанийях. У Ибрагима Гульшани есть диваны на турецком, персидском и арабском языках и более 10 дру-
гих работ. Диван, упоминаемый в источниках как состоящий из десяти тысяч стихов, состоит из двух касида, 56 
газелей и 171 рубаи. Мы также постарались уловить содержание и литературный стиль Дивана. 
Ключевые слова: Ибрагим Гульшани, суфий, диван, газель, касида, рубаи
 
Giriş 
Bildiyimiz kimi, Azərbaycanda müstəqillik qazanıldıqdan sonra sovet senzuralarından 
qurtularaq tariximizə, mədəniyyətimizə obyektiv yanaşma cəhdləri çoxalmışdır. O cümlədən 
olmaqla, ədəbi şəxsiyyətlərin yaradıcılığının düzgün qiymətləndirilməsi qarşıda duran əsas 
məsələlərdəndir. Nəzərə alsaq ki, keçən əsrdə ədəbiyyatımızdan bəhs edərkən sufi və türk 
sözlərini işlətmək kimi bir ixtiyarımız olmadığı halda indi bu ifadələr dilimizdə çox rahatlıqla 

---

Fəridə Seyidova
 
96 
səslənir, müstəqil şəkildə tədqiq obyektinə çevrilir, bu sahədə xeyli irəliləyiş olduğunu söyləmək 
mümkündür. VIII əsrdə yaranaraq getdikcə sistemləşməyə və müəssisələşməyə başlayan sufizm 
onlarla ideoloji məktəbin yetişməsinə rəvac verərək, buna mütənasib surətdə təsəvvüfi 
ədəbiyyatın meydana gəlməsinə şərait yaratdı. Çoxsaylı nümayəndələri arasından minlərlə ədib, 
şair, mütəfəkkir çıxmış bu axının XVI əsrdə Şərq mədəniyyətinə qazandırdığı şəxsiyyətlərdən 
biri də Gülşəniyyə sufi yolunun banisi olan İbrahim Gülşəni (h. 826/830 - 940) idi.