Qadam yangi lotinchasi indd
Yüklə 2,69 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Bir eshiknining qulfi ni arra bilan kesayotgan
o‘g‘rini yoshi ulug‘ qariya ko‘rib qolib: – O‘g‘lim, nima qilyapsan? – deb so‘rabdi. O‘g‘ri: – Skripka chalishni mashq qilyapman, – debdi. Shunda qariya ajablanib: – Skripka mashqingda ovoz chiqmayap -ku, – deganida, o‘g‘ri shunday debdi: – Bu skripkada ovoz keyinroq chiqadi. Ta’lim zimining ta’siri ham keyinroq ko‘ri- nadi. Bugungi kunda jamiyatda nimayiki kam- 111 Q chilik ko‘rsangiz, sababini o‘quv masalasi bilan bog‘lashingiz to‘g‘ri bo‘ladi. Keyingi hayo miz farovonligi uchun avvalo bugun ta’lim zimini yaxshilashimiz kerak. Ta’lim faqatgina aniqlangan ma’lumotlardan tashkil topmasligi kerak. Aniq ma’lumot va ularni yodlash bilan bolalarga ta’lim berilsa, ularning ijodkorlik va tasavvur qilish qo- biliya yo‘q qilinadi. Ta’lim dasturlarida, im hon- larda birinchi navbatda, aniq fan va matema ka kabi sohalarga ko‘proq e’ bor qara lmoqda. Bu bilan aql va bilim darajasining eng ka a mezoni bo‘lgan ijodkorlik va ix rochilik qobiliya vaqt o‘ shi bilan pasayadi. Shuning uchun insonlar hayo davomida duch kelgan muammolarni hal qilishda oddiy yechimlarni ham qoliplangan dun- yoqarashi sababli ko‘rolmaydigan holatga kelib qoladi. Bir bola do‘konga tuxum olish uchun kiribdi. Sotuvchi bolaga mayda-mayda tuxumlarni tan- lab beribdi. Bola sotuvchiga debdi: – Nimaga menga eng kichik tuxumlarni tanlab beryapsiz? – Ko‘tarib ke shingga oson bo‘lsin deyman-da, jiyan, – debdi sotuvchi. Bola tuxumlarni olib, sotuvchiga kamroq pul berib chiqib ketayotsa, or dan sotuvchi baqirib- di: 112 S X ‘ – Hoy, bola. Bergan puling kam-ku! – Sanashingizga oson bo‘lsin dedim-da, ama- ki... Insonlarga aniq ma’lumotlarni singdirish targ‘ibot deb ataladi. Insonlarning ijodkorlik va kashfi yotchilik qobiliyatlarini shakllan rib bilim o‘rga sh usuli esa ta’limdir. Maktablarda o‘zgarib turuvchi ma’lumotlarni targ‘ib qilmay, ulardagi kashfi yotchilik va mus taqil fi krga ega bo‘lishni shakllan ra olsak, jamiyatdagi barcha muammolar o‘z yechimini topa boshlaydi. Bun- day ulg‘aygan inson kim nima desa og‘ib, alda- nib qolmaydi. O‘zini, tanasini, iymonini, Vatanini sotmaydi. O‘z xalqini va Vatanini ongli ravishda idrok qilib sevadi. Vatanparvarlik shiorlarini lida yodlab, pora oluvchi, yomonlik qiluvchi insonlar- ga o‘xshamaydi. Ikkinchi jahon urushidan keyingi davrga qa- raylik. Urush tugaganda, biz g‘oliblardan edik. Yaponiya va Janubiy Koreya mag‘lub, xonavayron vaziyatda edi. Bizning maktablarda o‘sha davr avlod vakillariga boshqacha bilim berilgan. Men tengi avlod esa maktablarda umuman boshqacha ta’lim olgan. Bugungi maktab o‘quvchilari yana ham boshqacha ma’lumot yodlayotganiga ishon- chim komil. Bizda turli avlod vakillari o‘z davrida olgan bilimlar bo‘yicha, qaysinisi to‘g‘riligi us da tor shib yurgan bir vaqtda, Ikkinchi jahon urushi- 113 Q ning mag‘lub davlatlari ta’lim zimini yoshlarning ijodkorlik va kashfi yotchilik iq dorlarini shakllan- rishga qaratgani uchun ham dunyoda yetakchi o‘ringa chiqib oldi. O‘ylab ko‘rib o‘zingiz ham so- lish ring. Yetmish yil avvalgi vayronalar-u qash- shoqlikdagi Yaponiya hamda Janubiy Koreya va ularning bugungi kuni. Bo‘taloq onasidan so‘rabdi: – Onajon, nega bizda o‘rkachlar bor? – Cho‘l jaziramasida suvsizlikka bardosh be- rishimiz uchun. – Oyi, nega bizning tuyoqlarimiz bunchalik keng? – Oyoqlarimiz qumga cho‘kmasligi uchun. – Oyi, nega bo‘ynimiz bunchalik uzun? – Cho‘lda olis masofalarni ko‘ra olishimiz uchun. Bo‘taloq o‘ylanib qoldi. Birozdan keyin yana so‘radi: – Onajon, unda biz bu hayvonot bog‘ida nima qilib yuribmiz? Bugungi kunda atrofi mizda ko‘plab qobiliyat- li va zehnli shunday insonlar borki, hayvonot bog‘idagi tuyalar kabi o‘z mutaxassisliklari to‘g‘ri kelmaydigan boshqa sohalarda xizmat qilib yu- 114 S X ‘ rishibdi. Balki o‘z so- hasi va yo‘nalishida faoliyat yuritgani- da jamiyatga ko‘p- roq foyda kel rgan bo‘larmidi?! Ta’lim uslubimiz sabab bugungi yosh- larda juda kuchli xo rada saqlash va yodlash qo- biliya shakllandi. Lekin o‘ylab ko‘ring, o‘z fi kri- ga ega bo‘lish, fi krini ifodalash, kashfi yotchilik, omma oldida gapirish, o‘ziga ishonch masalalari bo‘yicha ta’limning hissasi bo‘ldimikin? Biz o‘z aqlimizni to‘g‘ri shakllan rib, yo‘nal ra olsak, tezda dunyodagi eng taraqqiy etgan dav- latlardan biriga aylanamiz. Chunki yur mizdagi insonlarning aql salohiya yuksak. Bir tarafdan, to‘rt fasl o‘z o‘rnida kelishi sababli miyamiz doi- miy faollikda bo‘ladi. Yana boshqa tarafdan mintaqamiz Buyuk Ipak Yo‘lining savdo markazi bo‘lgani uchun odamlarimiz uddaburon. O‘zim bilgan holda, “bizdagi bu ne’matdan to‘g‘ri va unumli foydalanaylik, bog‘chadan boshlab bo- lalarimizni, bo‘lajak eng kuchli olimlarimizni ijod- korlik va ix rochilikka qara lgan usul va dastur orqali shakl lan raylik, tarbiyalaylik”, demoqchi- man. Siz foydalana yotgan transportdan tor b Miya tananing a’zosi si- fa da yaxshi shakl langan va unga to‘g‘ri yo‘nalishda ta’lim be rilishi – mukammal darajada ekilgan urug‘ning yuz barobar or g‘i bilan ho- sil berishi kabidir. Yüklə 2,69 Kb. Dostları ilə paylaş:
|