Qamusi TÜRKİ ŞƏMSƏDDİn sami etimolojiK İŞ aparan həSƏNBƏy hadi 2008 TƏBRİZ

tilcik dilcik. burancık. kilidin dili.

tilək dilək. diləmə. sunu. ərz. arzu. aruz. istəmə. istəm. arama. tələb. niyyət. - diləksiz ( niyyətsiz) tutlan oruc, sayılmaz.
- ərz o tələb: vermə alma.

tiləkli diləkli. diləyən. arzulayan. aruzlayan. arzılı. aruzlı. istəyən. istəkli. arayan. tələbkar.

tiləmə diləmə. dilək. arzu. aruz. istəmə. istəm. arama. tələb. - ərz o tələb: vermə alma.

tiləmək diləmək. dilləmək. yalamaq. silmək sürmək.

tilənc dilənc. 1. arzu. istək. 2. ehtiyaz.

tilənçi dilənçi. möhtac.

tiləyən diləyən. diləkli. arzulayan. aruzlayan. arzılı. aruzlı. istəyən. istəkli. arayan. tələbkar.

tilim dilim. telim. delim. deyləm. uzunlğuna kəsilmiş parça.

tilir dilir. dəlir. igit. casuq.

tilirinə dilirinə. casuquna. dəlirinə. igitinə. igityana.

tilqatmaq talqıtmaq. çarpıq yapmaq. nərsənin arasına dil, dal soxmaq. işi qeciktirmək. yüklə ip arasına ağac parçası qoyaraq yükü düzəltmək üçün büküb, sıxmaq.

tıllaq dıllaq. dalaq. qadınları qıç arasında, dal dal olmuş ət parçası.

tilləmək dilləmək. diləmək. yalamaq. silmək. sürmək. dilimləmək. dilim dilimləmək. dilimlərə ayırmaq.

tillənmək dillənmək. söylənmək. dilə gəlmək. - bir yaş yarımında o qədər dillənmək !.

tilləşmək dilləşmək. danışmaq. sözləşmək. söz güləşdirmək. yabancı dildə qonuşmaq. danışmaq. qoxuşmaq. iyləşmək. tanışmaq. bilgişmək.

tilmanc - elçilikdə dilmanc yardımcısı: qapı oğlanı:

tilu' < daluğ. ağarma. dan. sökən. şəfəq. fəcr.

tim takım. quruh. hey'ət. kumpani. - takımıca: takımınca: heyəti ilə. həp birlikdə. kamilən. həpisi. təmamən. olduğu kimi. məcmuən. - onlar takımı ilə gəldilər. - bu takım qonaqlığa yerimiz olmaz. - av takımımı göndərin. - onun takımı: onun adamları. - sokaq takımı: çüçə adamı. aşağ el. - siz öz takımınızla gedin, məndə özümküynən. - evi yıxıq, takımı pozuq.
- idim. - söylədim: söylədi idim. - vardım: vardı idim.

tımarlamq tumarlamq. qaşarlamaq. qaşamaq.

timdə dimdə. anda. ində. imdə. bir anda. göz qıpımıda. qaşla göz arasnda.

timdik dimdik. qaqa. quş burnu.
- qaqaları, dimdikləri ilə, bitləşmək: tumuşmq. birbirinin bitlərin ayıqlamaq. - toyuqlar tumuşub dururlardı.

timdikləmək dimdikləmək. gəgələmək. qaqalamaq.- xoruzlar gəgələmiş: qaqalamış.

timdikləyən dimdikləyən. qağan. qağalayan. - ağac qağan: ağac dələn. ağacların qabuğun dimdikləyən, qarğada kiçik bir quş.

timək dəmək.

tımırıq tırmıq. dımırıq ( < dırnaq). 1. kiçik çəngəl. çəngəl biçimində ilişəcək ayqıt. qartuq. qırtuq. kiçik sürgü. 2. neçə dəmir qazığı, çəngəli olub, əkin araclarından daraq çeşiti. tarlada sapanla qazılmış toprağı ufalatmaq üçün heyvanla sürülür. 3. dırnaqın yırtı qoyduğu iz. - tırmıq yarası. - pişik tırmıqı. 4. zənciri qırılıb dənizdə itmiş nərsəni aramaqda işlənən dörd çatallı çəngəl. - tımıq edmək: bu dəmirlə darayıb aramaq.

tın iç səs. ağır, kəsgin, sürəkli səs. - tın tın ötür: içdən ötür.
- tınlamaq: tın tın edmək.
- tın edmək: tınlamaq. tıntınlamaq. tıntaqlamaq. çınlamaq. təntinləmək. təninlənmək. sürəkli səsin yansıması. - qırağına vurunca bir uzunca tınladı.

tin tınqa. tınıq. ruh.

tinc dinc. dənğ. dinğ. uslı. uslu. ıslı. rahat. sikun. gənğ. gənğ. genğ. gen. gən. fərah. yorulmamış. güclü. quvvətli. - yaşlanmışsada, dinc kişidir. - bir dinc at arayım. - gen bir yaşam sürür. - onun durumu çox gendir. - geniş könülli: qəmsiz. qeydsiz. - dinc buraxmamaq: dəxalət edmək. sataşmaq. təərrüz edmək.- bu işə sataşma. - mənim işlərimə sataşma.
- dinc durmayan: vızıltılı. qırlı.
- dinc davranmayan: sərbəst işləmiyən. tutqun. - dili tutqun. - əli tutqun.
- dinc durmaq: tək durmaz. dənğ durmaq: diş durmaq. rahat durmaq. - o tək duramaz.

tincək dincək. dinlik. dişlik. qaşan. rahatlıq. istirahatlıq. qərarqah. turqaq. turqa. yerlək. otraq. istirahat. - beş gün oturaq aldıq.

tincəlmək dincəlmək. əğləşmək. əkləşmək (< ək). oturmaq. sakinmək. yarıqqaq. sağlamlaşmaq. qaşanmaq. dinlənmək. rahatlanmaq. qoymaq. rahatlanmaq. sakinləşmək. sakitlənmək. soluqlanmaq. nəfəs almaq. geniş nəfəs almaq. rahatlanmaq. quşaq atmaq. soyunmaq. - xəsdə yarıqdı: dincəldi.

tincəltən dincəltən. otutu. oturtu. susqa. soka. susduran. müsəggin. təsgin verən.

tincətmək di ncətmək. qaşandırmaq. dinlətmək. rahatlamaq. qoydurmaq. rahatlatmaq. sakinlətmək. sakitlətmək.

tıncıqdırmaq qıvırmaq. dartmaq. büzmək. qıvrışdırmaq.

tincqə dincqə. tincək. qərarqah. turqaq. turqa. yerlək.

tincsizlik dincsizlik. qaqıl. qaqğı. qayğı. sıxıntı. rahatsızlıq.

tinğdirmək dinğdirmək. durdurmaq. toxdatmaq. - yel yağmuru dinğdirdi.

tınğıl bax > tınğır.

tınğırdatmaq tınğır mınğır gurultulu səslətmək. - cibində ki paraları tınğırdatma.

tınğır tınğıl. tınğır mınğır. 1. sehin, saxsı, qazan, təncərə kimi içi boş nərsələrin gurultu, quru səsin yansıtır. - qablama qazan tınğır mınğır, yuvarlandı, aşağı gurladı. 2. nəğdən aqçanın sayılma səsin yansıtır. - paranı tınğır mınğır verdi. - cibində ki paraları tınğır mınğır səslənirdi.

tınğırtı tınğırtı mınğırtı. içi boş nərsələrin gurultu, quru səsi.

tinğ dinğ. dənğ. 1. dinc. rahat. sikun. 2. düzlük. muvazinə.

tinğlik dinğlik. sikunət. sakinlik.

tinic dinic. qoyu. qərar. aramiş.

tınıq tınqa. tin. ruh.

tınqa tınıq. tin. ruh.

tınqadaq tınğırdaq. böyük bir gurultu ilə düşməyin səsin yansıtır. - tınğadaq bir nə düşdü.

tinqə dinqə. - dinqə ayratın: çula. ayrı başqa. hərcür. hər rəng.

tınqıraq çınlayan. tınlayan. çınqıraq. təninli. tınlı. tənin əndaz. - çınğırağın çınğıltısı hər yanda tılayan irdi.

tinqmək dinğmək. turmaq. oynamamaq. qımıldanmamaq. sakin olmaq. oturmaq. iqamət edmək. gedməmək (işləməmək). kəsilmək. - yerində durmaq. - ayaqda durmaq. - bizə gəlincə durdu. - su dura dura pozulur. - harda durursuz. - işlər durdu. - yağmur durdu.

tınlama çınlama. tənin. təntin. səsin sürəkli davamlı eşidilməsi. - çanğın hələdə tənini gəlir.

tınlamaq çınlamaq. tınmaq. tinmək. dinmək. səs çıxarmaq. nəyisə söyləmək. tıntınlamaq. tıntaqlamaq. tın edmək. təntinləmək. təninlənmək. sürəkli səsin yansıması. - qırağına vurunca bir uzunca tınladı. - heç dinmədi.

tınlayan tınqıraq. çınqıraq. çınlayan. təninli. tınlı. tənin əndaz. - çınğırağın çınğıltısı hər yanda tılayan irdi.

tinləmək dinləmək. səsləmək. qulaq vermək. gizlicə izləmək. dinləmək. güdmək. anındamaq_cığa. andamaq_cığa. tutmaq. qəbul edmək. - söz tutmaq. - öğüt tutmaq.

tinlənmə dinlənmə. ortum. aram. hizur.

tinlənmək dinlənmək. 1. yoqlanmaq. yoğlanmaq. öğlənmək. yığılmaq. çəkilmək. istirahət edmək. 2. səslənmək. çağırmaq. söylənmək. - buradan səslənin: çağırın. - arıq ər öğləndi: yorqun kişi istirahat eddi. 3. qaşanmaq. dincəlmək. rahatlanmaq.

tinlətmək dinlətmək. qaşandırmaq. dincətmək. rahatlamaq. söz keçirmək.

tınlı təninli. tənin əndaz. tınlayan. tınqıraq. çınqıraq. çınlayan.- çınğırağın çınğıltısı hər yanda tılayan irdi.

tinlik dinlik. dincək. dişlik. qaşan. rahatlıq. istirahatlıq.

tınmaq tinmək. dinmək. tınlamaq. çınlamaq. səs çıxarmaq. nəyisə söyləmək. - heç dinmədi.

tınmaz çınmaz. səssiz. səs çıxarmaz. görməməzli eşitməməzlikdən gələn. - tınmaz enişgə (məleykə): susuq, yumşaq kişi.

tınmaz tinmədən.

tinmə! dinmə!. - tıs!: süs!. sikut!.

tinmədən tınmaz.

tinmək dinmək. tınmaq. tınlamaq. çınlamaq. səs çıxarmaq. nəyisə söyləmək. - heç dinmədi.

tinməmək dinməmək. dil durmaq. dilin tutmaq. söyləməmək. sikut edmək. - onun dili durmaz.

tinməz dinməz. tısıq. sikut.

tıntaqlamaq tınlamaq. tıntınlamaq. çınlamaq. tın edmək. təntinləmək. təninlənmək. sürəkli səsin yansıması. - qırağına vurunca bir uzunca tınladı.

tıntınlamaq tınlamaq. tıntaqlamaq. çınlamaq. tın edmək. təntinləmək. təninlənmək. sürəkli səsin yansıması. - qırağına vurunca bir uzunca tınladı.

tipi təpi. sıx yağıb, sis kiçi hər yanı qapsayan qar.

tıpır - tıpır tıpır edərək yerimək: tıpırdamaq.

tıpırdamaq 1. qımıldamaq. oynamaq. vurmaq. - ürəyim tıpırdır. 2. tıpır tıpır edərək yerimək.

tıpırti 1. yeriməkdə tıpır tıpır çıxan ayaqqın basma səsi. 1. qımıltı. oynama. vurqu. vurma. urma. xələcan.

tipli - dibli iğnə: toplu iğnə: göttü iğnə.

tıppıltı dıppıltı (deyinmə sözü). güggü. hində.

tıraşa yontı. yonuntu

tıraşlamaq igəşmək. əğələmək. yontmaq. kəsmək. yonmaq. çaldırmaq. - daşdan heykəl çaldırdım.

tirçəliş dirçəliş. arıl. şəfa. tüzəl.

tirçəlmək dirçəlmək. düzəlmək. arımaq. arılmaq. qalxmaq. iyiləşmək. şəfa tapmaq.

tirə yalım. dil. ağız. kəsərlərin kəsən ağzı. - qılıncın yalımı.

tirəxşan dirəxşan. parıldama. yalabıq. parıldı. ışıldayan. parlayan. parıldayan.- yalabıq saçlar.

tirək dirək. kərəstə (< kərmək). kəsilmiş ağac. (kərstə özəlliklə yassı kəsilmiş kiriş taxdalar). situn. qoçan. dikəlmiş, duralmış, qalxıq, uzanmış olan. hər nəyin dayaqı. üstun. situn. hər nəyin qaldığı, dirsəlməyi üçün gərək olan dayaq. odun. dayaq. situn. tirgə. dirgə. tirlənmiş. dal. tal. uzun.
- evin dirəği: əvşüq.
- döşəməlik uzun dirək, ağac: yollama dirək, kiriş.
- quru dirək: yelkənsiz olaraq, ki yelə qapılır.
- dirək kürsisi.
- uzun qalın kəsilmiş dirək. saran. sərən.
- qapı odunu.
- göyün dirəklərəi alınmış kimi: qiyamət qopdu. şıdırğına yağmır yağdı.
- dal boylum.
- sıq dirək. yuxarısı bol, gen, aşağısı dar olan.
- dirəyin, sərənin. kərəstənin yoğun aşağısı: topuq.

tirəklik dirəklik. çox dərəyi olan yer.

tirəmək dirəmək . çox dirik, sərtcə basamaq. - ayaq dirəmək.

tirəng dirəng. oturma. otraq. məks.

tirənmək dirənmək. 1. dayanmaq. güclü davranmaq. 1. dik, qarşı durmaq. müxalifət edmək.

tirənti dirənti. müzahim. yaramaz. qoşuntu. darqaşayıt. yardaq.

tirəş tiriş. talaş. yonğa. yonulmuş nərsədən çıxan iri tikə:

tirətmək dirətmək. dirisəmək. mütəvəccih edmək. uclatmaq. yönətmək. - topları düşmana dirisə. - nə mənə gözlərivi dirisəmisən. - yel batıdan doğuya dirisəyir.

tirgə dirgə. situn. tirək.

tirgilgən dirgilgən. tərilgən_ka. dərilən. dirilən. dərgilgən. toplanan. yığılan.

tırxandıl iti gedən, yelkənli kürəkli kiçik gəmi çeşiti.

tiri diri. dirik. tirik. 1. iyi pişməmiş. çiğ. - bu ət bərk diridir. - pilavın dənələri diridir. 2. sərt. bərk. qatı. - diri söz. 3. güclü. quvvətli. oyanıq. canlı. - diri dəliqanlıdır. 4. canlı.

tiriğ diriğ. darıq. əfsus. yazıq. - diriğ edmək: < darqınmaq. darığlamaq. rəhm emək. asrağamaq_cığa. asramaq_cığa əsigətmək. əsirgəmək. acıyıb vurmamaq. qısırqanmaq. əsirgəmək. darıqtınmaq. qısınqanmaq. qısqanmaq: qısqınmaq . qısdırmaq. qısmaq. qıymamaq. əsirgəmək. sığqınmaq. cırcıranmaq. sırcıranmaq. əsirgəmək. əsirgənmək. - qarısı kəndini qulluqçu qızlarından çox qısqanırı.

tiriğa! diriğa!. yazıq!. yazıqlar!.

tırıldı pişiyin dırnaqlarıynan çıxardığı səs.

tirilən dirilən. tərilgən_ka. dərilən. dərgilgən. dirgilgən. toplanan. yığılan.

tirilik dirilik. 1. sərtlik. bərklik. 2. dirim. canlılıq. yaşayış. həyat. sağlıq. sağlıcaq. yaşam. həyat. yaşam. durmuş. geçinmə. geçiniş. məişət. həyat. - güc geçinmə. - bol, qolay geçiniş. - geçinmə qoşu: həyat əsbabı.

tırıl 1. titrər. çıplaq. yalın. - yaman tırıl qaldıq. - tırıl qalan canıva qurban. - tırılın biri tırıl: parasız olana deyilir. 2. titrəməyin yansısı. - tırıl tırıl titrəmək.

tırıllamaq 1. titrəmək. çılpaqlanmaq. yalınmaq. zayıflamaq. - yaman tırıllamısan. 2. parasızlaşmaq. yoxsullaşmaq. - nədən belə tırılladın.

tirilmək dirilmək. 1. canlanmaq. həyata gəlmək. 1. qatılaşmaq. sərtləşmək. qəvam tapmaq.

tiriltəmək diriltəmək. diriltmək. dirləmək.

tiriltmək diriltmək. 1. qatlaşdırmaq. qatılaşdırmaq. sərtləşdirmək. 1. yaşatmaq. ehya edmək. həyat vermək. 1. abadlamaq. şənləndirmək.

tiriltmək diriltmək. diriltəmək. dirləmək.

tirim dirim. dirilik. yaşayış. həyat. canlılıq

tirin dirin (< dərin). əsgi. atmıq. ətiq. qədim.

tirinlik dirinlik. əsgilik. atımlıq (uzaqlığı göstərir). ətiqlik. qədimlik. keçmişdən qalan. - bu şəhəin atımlığı. - atımlığı: qədimlığı. - bu küplərin dəğəri atımlığındadır.

tirisə dirisə dirətmək. mütəvəccih edmək. uclatmaq. yönətmək. - topları düşmana dirisə edmək. -

tirisəmək dirisəmək. dirətmək. mütəvəccih edmək. uclatmaq. yönətmək. - topları düşmana dirisə. - nə mənə gözlərivi dirisəmisən. - yel batıdan doğuya dirisəyir.

tiriş tirəş. talaş. yonğa. yonulmuş nərsədən çıxan iri tikə:

tirkəş tirqəş. şuluqluq. qalabalıq. sarmaşlıq.

tırqaz (rq < _met > qr) tıqraz (< tıqmaq). qapı dalına vurulan odun, dəmir sürgü. - qapıya tırqazı sürmək.

tırqazlama (qr < _met > rq) tıqraz (< tıqmaq). qapı dalına sürgü sürmək.- qapını tırqazlayıb yatdım.

tırqazlamaq (rq < _met > qr) tıqraz (< tıqmaq). qapı dalına sürgü sürmək.- qapını tırqazlayıb yatdım.

tirqəş tirkəş. şuluqluq. qalabalıq. sarmaşlıq.

tirləmək dirləmək. diriltəmək. diriltmək.

tirlənmək dirlənmək. deyirlənmək. deyinmək. boş boşuna demək, söylənmək.

tirlənmiş tirək. dal. tal. uzun.- dal boylum.

tirlik dirlik. 1. yaşam. ömür. dirilik. sağlıcaq. sağlıq. yaşam. həyat. yaşam. durmuş. geçinmə. geçiniş. məişət. həyat. - güc geçinmə. - bol, qolay geçiniş. - geçinmə qoşu: həyat əsbabı. - dirliyindən bıqmış kimsələr: hayata doymuş adamlar. 2. maaş. məişət. 3. keçinmə. maaşirət. ged gəl. birlikdə yaşayış.

tirliksiz dirliksiz. ged gəli xoşlamayan. maaşirəti olmayan.

tırmalamaq dırmalamaq. 1. cırmalamaq. dırnaqlamaq. dırnaqla qazmaq. qıraşlamaq. xıraşlamaq. cızmaq. çizmək. təxdiş edmək. çəngəlsi ayqıtla cızmaq, çizmək. yırtmaq. qazmaq. - pişik əlimi tırmaladı. 2. yeri tırmaqla qazıb qabartmaq. 3. qıcıqlamaq. qaşındırmaq. təhyic edmək. - onun sözlər başımı tırmlayır.

tırmamaq dırmamaq. tirmək. çəngəl salıb çəkmək.

tırmanmaq dırmanmaq. sarmaşıq çardağa sarılmış.

tırmaşmaq dırmaşmaq. dırnaqlaşmaq. dırnaqla ilişib asılıb yuxarı çıxmaq.

tirmək tırmamaq. dırmamaq. çəngəl salıb çəkmək.

tırmıq tımırıq. dımırıq ( < dırnaq). 1. kiçik çəngəl. çəngəl biçimində ilişəcək ayqıt. 2. neçə dəmir qazığı, çəngəli olub, əkin araclarından daraq çeşiti. tarlada sapanla qazılmış toprağı ufalatmaq üçün heyvanla sürülür. 3. dırnaqın yırtı qoyduğu iz. - tırmıq yarası. - pişik tırmıqı. 4. zənciri qırılıb dənizdə itmiş nərsəni aramaqda işlənən dörd çatallı çəngəl. - tımıq edmək: bu dəmirlə darayıb aramaq.

tırmıqlamaq tırmalamaq. çəngəlsi ayqıtla cızmaq, çizmək. yırtmaq. qazmaq.

tırnaq dırnaq. tuynaq. heyvan dırnağı.
- tırnaq otu: bitgi adı.
- təpədən dırnağa: başdan ayağa.
- çatal dırnaq: baqanaq. (keçi. qoyun. sığır)
- qurt dırnağı: qurt pəncəsi: qan otu çeşiti.
- dırnaqın yırtı qoyduğu iz: tımırıq. tırmıq. dımırıq ( < dırnaq). - tırmıq yarası.
- pişik tırmıqı.
- heyvanın dırnağı aşınmağla ( yeyilməklə), ətin daşmasından topallamaq: taşırmaq. daşırmaq.
- {dırnaq ilişdirmək: dırnaq taxmaq: dırnaq keçirmək}: yapışıb, ilişib buraxmamaq. pəncəni ilişdirib ötürməmək.
- başdan dırnağa: təpədən dırnağa.
- dırnaq çörəyi: üzərində dırnaq izləri bulunan çörək.
- dırnaq çəkici: dəniz yapıtlarında işlənən çəkic çeşiti.
- dəmir dırnağı: ləngərin sivri ucu.
- dəvə dırnağı: bitgi adı.
- dırnağə dibində: nəğdən. peşin.
- dırnaq sökmək: dözümsüzlük edmək.
- şeytan dırnağı: dırnağın yanından ayrılan dəri parçsı.
- qatır dırnağı: çiçək çeşiti.
- dırnaq kəsintisi: dırnaqları kəsməkdən çıxan qırıntılar.
- dırnaq kösgisi: dənizdə işlənən, çəlikdən olub, qalın qıssa kösgi.

tırnaqlamaq dırnaqlamaq. cırmalamaq. dırnaqla qazmaq. tırmalamaq. dırmalamaq. qıraşlamaq. xıraşlamaq. cızmaq. çizmək. təxdiş edmək. - pişik əlimi tırmaladı.

tırnavurdu dövrə vurdu.

tırpan dərpən. ( < dərmək). böyük oraq.
- tırpan atmaq: qırıb keçmək. süpürü vermək. süpürtləmək. acıqlı iti yeyib bitirmək. - düşmana iyi bir tırpan atmışlar.

tirsək dirsək. 1. qol ilə bilək gəmiklərinin arasında olan büküm. mirfəq. bucaq. zaviyə. bük. - yol dirsəyində gözlə. - dirsək başı: dik bürgək, bucaq. gəminin altının birdən birə yuxarı qalxan yeri. 2. ortasında bükümü olan. 3. duvar kimi bir qalxıq yerə vurulan dayaq. - axsaq duvara dirsək vurdular.

tirsəlmək dirsəlmək. önqünmək. onqunmaq. doğrulmaq.

tirsətmək dirsətmək. önqürtmək. onqurtmaq. düzəltmək. toxdatmaq.

tırtıl dartıl. 1. kəpənək tuxumundan çıxan, yapraqlara yapışan uzunca qurd ki açılıb toplanır, çoxlu qıllı, qısa ayaqlı olur. - əriklərə tırtıl üşmüş: düşmüş, yığışmış. 2. bu qurdun biçimində olan naxışlı sırma, işləmə (parça. şəkil). 3. nərsənin ən boyuna, zəncir kimi çizilən çiçək. - aqça tırtılı.
- tırtıl kəsmək: diş diş kəsmək.

tirtinmək didinmək. usanmaq. bezginmək. bezikmək. bıkınmaq.

tırtır 1. şərab, qora, lumu suyunudan qabda qalan köçək. lığ. leh. 2. yeməkdə dişlərə yapışan köçək.

tıs qazın səsinin yansısı.
- tıs!: süs!. dinmə!. sikut!. - ortalıq tıs oldu. - tıs qalmaq.
- dış üz: səthi xarici.

tisginmək disginmək. tetsinmək. siskinmək. silkinmək. sirkinmək. yuxudan xələcanla oyanmaq.iqrənmək. qaçınmaq. əçkinmək. nifrət edmək.

tısıq sikut. dinməz.

tısqırmaq tıqsırmaq. tüskürmək. geri püskürmək. dəf' edmək.

tıslamaq qazın səsinin yansıtmaq.

tiş diş. tış. dış. 1. dəndənə. - darağın neçə dişi qırılmış. - diş çıxmaq: dişin bitməsi. - diş çıxarmaq: diş çəkmək. - diş badamı: fırıx badam. incə qabıqlı badam. - diş biləmək: hirslənmək. yeməyə hazırlanmaq. - diş buğdayı: dişlik. hədik. cocuqların diş çıxaranda qaynadılıb açılmış buğda. 2. kərtik. kərtə. nişan. işarə. çəntik. çizgi. - çıtlanın kərtəsi. - heyvan qulağının kərtəsi. 2. dış. yad. 'için' qarşıtı. - açıqdan adam alınmır.
- dişlərin sırıtıb gülüşmək: yılışmaq.
- diş diş kəsmək: tırtıl kəsmək.
- balıq dişi ki ondan piçaq kimi ayqıtlara sap yapılır: som.
- diş badamı # daş badam: qabığı bərk badam
- diş diş, dən dən olan: tarama. darama. - darama küri: kürinin( xavyar) diş diş duran çeşiti.
- diş durmaq: tək durmaz. dənğ durmaq: dinc durmaq. rahat durmaq. - o tək duramaz.
- sıçan dişi: hər nəyin qırağında olan incə, sivri oya.
- yeməkdə dişlərə yapışan köçək: tırtır.
- quzu dişi: cocuqlar çıxaran ilkin diş, ki yedi yaşına dək töküb dəğişir.
- dişləri qıcıqlamaq: gəmrənmək. - gəmrənib dururdu.
- gədik gədik, diş diş edmək: qədmək. kərtmək. kətmək. (< gədik. kərdik < kər). oymaq. çəntmək. çəntmək.
- ön dişilərindən düşüyü olan kərik: gədik. - gədik həsən. gədik paşa.