Qarshi davlat universiteti qo’lyozma huquqida

1-rasm.

Kasbi tumanidagi Novqat qishlog‘idagi aqliy mehnat bilan 

shug‘ullanuvchilarning ovqat ratsionidagi ayrim vitaminlar miqdorining foizlarda 

ifodalanishi. 
Vitamin C ning bunday darajada kam bo‘lishining asosiy sababi, meva-
sabzavotlarning, ko‘katlarning dekabr oylarida tarkibidagi vitaminlar miqdorining kam
bo‘lishi bilan tushuntirish mumkin. Vitamin B
12
ning tekshiriluvchilar iste'mol taomlarida 

kamligini hayvon mahsulotlaridan go‘sht, tuxumlarni ancha-muncha kam iste'mol qilinishi

bilan izohlash mumkin. 
Qarshi shahridagi Beklar mahallasida istiqomat qiluvchi aqliy mehnat bilan
shug‘ullanuvchi 30-39 yoshli aholi guruhiing ovqat ratsionidagi ayrim vitaminlar bilan 
ta'minlanganligi 2-jadval va 2-rasmda o‘z aksini topgan.

---

44

2-jadval 

Qarshi shahri Beklar mahallasidagi aqliy mehnat bilan shug‘ullanuvchilarning 

ovqat ratsionidagi ayrim vitaminlar miqdori. 

Vitaminlar 

30-39 yoshli 

Erkaklar 

Ayollar 

A, mkg 

925 

687 
Me'yor, mkg 
1000
800

Qondirilishi, %

92,5

85,9

D, mkg 

2,1 

1,9 
Me'yor, mkg 
2,5
2,5

Qondirilishi, %

84

76

C, mg 

58 

53 
Me'yor, mg 
70
70

Qondirilishi, %

82,8

75,7

B

12

, mkg 

2,4 

2,2 
Me'yor, mkg 
3,0
3,0

Qondirilishi, %

80

73,3
Olingan natijalar shuni ko‘rsatadiki, tekshiriluvchilarning o‘rganilgan vitaminlar bilan 

ta'minlanishi qishloqda istiqomat qiladigan aqliy mehnat bilan shug‘ullanuvchi kishilarga

qaraganda me'yorga yaqin yoki me'yordan biroz kamligi yaqqol namoyon bo‘ldi. Masalan, A 
vitamin erkaklarda me'yor 1000, ayollarda esa 800 mkg bo‘lsa, bizning olgan natijamiz mos
ravishda 925 va 687 mkgni tashkil etdi. Bu foizlarda ifodalanadigan bo‘lsa, 7,5 va 14,1 
foizlarga kam ekanligi ko‘rinadi.
O‘rganilgan D vitamin esa erkaklarda me'yorga biroz yaqin (16 foiz kam), ayollarda 
esa me'yordan bir muncha chetlanish kuzatilgan (me'yordagi 2,5 mkg o‘rniga 1,9 mkgni
tashkil etdi). Xuddi shunday keskin bo‘lmagan taqchillik C hamda B
12
vitaminlarda kuzatildi. 

C vitaminga bo‘lgan talab erkaklarda 82,8 foizga, ayollarda esa 75,7 foizga qondirilgan

bo‘lsa, B
12
vitamini mos holda 80 va 73,3 foizlar bilan ta'minlangan.

---

45