Qoʻshib olishdan soʻng AB kompaniyaning balans hisoboti, xarid usuli (million birlikda) AB kompaniya Aylanma aktiv 6 Qarz kapitali 18
Asosiy vositalar 30 Xususiy kapital 20
Gudvill 2
Jami 38 Jami 38
Operatsiya natijasi sifatida quyidagilarni alohida qayd etish
mumkin:
1. AB kompaniyaning umumiy aktivlari 38 million birlikgacha
koʻtarildi. A kompaniya asosiy vositalari miqdori va B kompaniya
46 Eslatib oʻtamiz, bunda nomoddiy aktivlar sifatida xodimlar yuksak malaka darajasi, yuqori
salohiyatli mijozlar bilan hamkorlik, iqtisodiy oʻsish imkoniyatlarini keltirish mumkin.
- 332 -
aktivlarining sof joriy bozor bahosi hisobiga umumiy asosiy vositalar
miqdori 30 million birlikgacha koʻtarildi (16 million birlik va 14
million birlik). Mazkur misol boʻyicha asosiy vositalarni qayta
baholash natijasida soliq hisobga olinmaydi.
2. Xarid jarayoni qoʻshimcha 2 million birlik xarajatni talab
qilgan va bu gudvill sifatida balansda aks ettirilgan.
Manfaatlarni birlashtirish Qoʻshib olish obekti va xaridor aktivlar ulushini qayta
taqsimlash jarayonida ikkala kompaniya balanslari oʻzaro
birlashtirilishi manfaatlarni birlashtirishni anglatadi. Yuqoridagi misol
boʻyicha faraz qilaylik A kompaniya aksiyadorlariga 18 million
birlikga teng oddiy aksiyalarni taklif qilgan holda B kompaniyani
sotib olayapti. Natijada yangi AB kompaniya balansi quyidagi
koʻrinishga ega boʻladi (21.3-jadval):
21.3-jadval Qoʻshib olishni buxgalteriya hisobida aks ettirish, manfaatlarni birlashtirish usuli (million.birlikda) A kompaniya B kompaniya Aylanma aktivlar 4 Xususiy kapital 20 Aylanma aktivlar 2 Xususiy kapital 10
Asosiy vositalar 16 Qarz kapitali 0 Asosiy vositalar 8 Qarz kapitali 0
Jami 20 Jami 10
AB kompaniya Aylanma aktiv 6 Xususiy kapital 30
Asosiy vositalar 24
Jami 30 Jami 30
Bunda yangi kompaniya oldingi kompaniyalar aksiyadorlarini
birlashtirish natijasida tashkil etilmoqda. Mazkur jarayonda
buxgalteriya hisobini yuritish sezilarli darajada sodda, ya’ni balans
moddalari oʻzaro qoʻshiladi va yana bir alohida xususiyat hech qanday
gudvill hisobga olinmaydi.
- 333 -
