|
Humid (rütubətli) ssenari (EMİ) üzrə yaz-yay aylarında torpağın çox az quruması baş verəcəkdir. Qış
dövründə yağıntıların çoxalması yazın başlanğıc dövründə torpağın rütubətlənməsini yaxşılaşdıracaq. Bütün
bunlar biokütlənin intensiv artmasını təmin edəcək, yay dövründə isə bitkinin transpirasiyaya sərf etdiyi suyun
miqdarı çoxalacaq, bu isə torpağın kök sistemi yayılan horizontlarında su ehtiyatının azalmasına səbəb
olacaqdır.
Miqdar eksperimentləri, isti və rütubətli iqlim şəraitində CO
2
-nin konsentrasiyasının 20% artması taxıl
bitkilərinin məhsuldarlığının 20% artmasına imkan verməsini müəyyən edir. Bununla belə, troposfer ozonunun
(O
3
) konsentrasiyası 30% artması və torpaqda humusun miqdarının 20% azalması taxıl bitkilərinin
məhsuldarlığının 2 və 6% azalmasına səbəb olur. Daha quru iqlim (arid ssenari) şəraitində parnik (istilik)
qazlarının artması və göstərilən həddə torpağın münbitliyinin azalması taxıl bitkilərinin məhsuldarlığının aşağı
düşməsinə aparıb çıxarır.
Hesablamalar göstərir ki, orta illik temperaturun 1
0
C yüksəlməsi bitkiçiliyin sərhədinin dəyişməsinə səbəb
olacaq və şimal yarımkürəsinin orta en dairələrində sərhəd 150 … 200 km şimala doğru irəliləyəcək, dağlarda
şumlama əkinçiliyinin yuxarı sərhədi təxminən 150 …. 200 m qalxacaqdır.
Dostları ilə paylaş: | 
