D vitamini, antiraxit vitamini və ya erqokalsiferol adı altında yumurta
sarısında, inək südündə, balıq yağında çox olur. Meyvə-tərəvəz məhsullarında bu
vitamin olmur. Sümük toxumasının bərkiməsinə müsbət təsir göstərir. Bu vitamin
çatışmadıqda uşaqlarda ən aşağı ətrafların sümüklərində uzun müddət qalan
əyriliklər, skeleton qeyri-düzgün inkişafı (raxit xəstəliyi), əzələ zəifliyi və digər
patoloji əlamətlər baş verir. D vitamini insan orqanizmində sintez oluna bilir.
İnsanın bu vitaminə olan tələbatı 0,013-0,002 mq təşkil edir.
D vitamini məhsullarda iki əsas formada D
2
(bitkilərin erqosterin törəmələ-
rinin təsiri ilə) və aktiv D
3
(7-dehidroxolesterinin törəməsi kimi) formasında olur.
Bitki mənşəli məhsullarda həmçinin D vitamininin D
4
və D
5
formalarına da rast
gəlinir.
D – avitaminozu insanlarda uşaq yaşlarında raxitin inkişafı ilə xarakterikdir.
Yaşlı adamlarda onun çatışmazlığı sümük toxumasının quruluşunun pozulmasına
səbəb olur. Raxit xəstəliyi zamanı isə uşaqlarda əsəbilik, dişlərin gec çıxması, sü-
müyün gec bərkiməsi halları baş verir. Eyni zamanda, uşaqlar ağıldan zəif inkişaf
edirlər. Yaşlı adamlarda yorğunluq hissi, diş tökülməsi, əzələlərdə ağrıların
müçahidə olunması baş verir.
Ərzaq məhsullarının tərkibində 100 q kərə yağında 100 ME, yumurta sarısın-
da 300, siyənək balığında 1500, treska balığında və qaraciyərdə 500-1500, pendir-
də 100-1200 ME miqdarında olur.
