Qituvchilari tomonidan dori turlari texnologiyasi amaliy mashg‘uloti uchun o‘quv qo‘llanma tuzildi. Dori turlari texnologiyasining boshlang‘ich mavzularini yoritib beradigan ushbu «Farmatsevtik texnologiya asoslari»

Cheklangan bo‘kuvchi YUMB lar eritmasini tayyorlash
Dori texnologiyasida eng ko‘p ishlatiladigan qisman bo‘kuvchi YMB larga jelatin, kraxmal, metilsellyuloza, natriy karboksimetilsellyuloza, polivinol va hokazolar kiradi.
Bu eritmalar texnologiyasi o‘ziga xos bo‘lib, har biri qo‘shimcha jarayonlarni talab qiladi.

Rp: Chlorali hydrati 5,0

Mucilaginis Amyli 200,0
M.D.S. 1 osh qoshiqdan yotishdan oldin.
Kraxmal eritmasi VII DF ning 304-maqolasi bo‘yicha 1:50 nisbatda og‘irlik usulida tayyorlanadi. Chinni kosachada 4 g bug‘doy kraxmali 16 ml sovuq suv bilan aralashtiriladi. Hosil bo‘lgan suspenziya 180 ml qaynoq suv ustiga solinib, qaynaguncha qizdiriladi. Agar eritma kartoshka kraxmalidan tayyorlansa, 1—2 daqiqa qaynatiladi. Undan ko‘p qaynatilsa kraxmal gidrolizga uchrashi mumkin. Eritma sovutilib og‘irligi 200 g ga (tozalangan suv bilan) yetkaziladi va eritmada 5 g xloralgidrat eritilib doka orqali qo‘ng‘ir idishga suziladi, kerakli yorliq yopishtiriladi.
Xloralgidrat issiq suvda parchalanadi, qizdirilganda esa uchib ketadi. Shuni esda tutish lozim.

Jelatin eritmasini tayyorlash
Jelatin oshqozon, ichak, o‘pkadan qon oqishida va gemofiliyada qon to‘xtatuvchi vosita sifatida ishlatiladi. Uning qon to‘xtatish xususiyati tarkibida kalsiy tuzlari borligi bilan bog‘liq deb izohlaniladi. U teri, suyak va paylarda bo‘ladigan kollagen va osseinni gidrolizlab olinadi. Jelatin fibrillyar va tolali oqsillarga kirib, makromolekulalari ipsimon tuzilishga ega. Bu makromolekulalar o‘zaro vodorod bog‘i orqali ko‘priksimon bog‘lanishga ega. Jelatinni xona sharoitida suvda bo‘ktirilganda uning hajmi 14 barobar oshadi. Harorat ko‘tarilganda molekulalararo bog‘lar uzilib, jelatin eritmaga aylanadi.
Rp: Sol. Gelatinae medicinalis 5% — 100 ml
M.D.S. 1 osh qoshiqdan har ikki soatda ichilsin.

5 g jelatin 4—10 barobar ko‘p suvda bo‘ktiriladi. 30—40 daqiqadan so‘ng qolgan suv solinib 60—70°C da suv hammomida erib ketguncha qizdiriladi. So‘ngra shisha idishga suziladi. Zarur bo‘lsa suv qo‘shib hajmi 100 ml gacha yetkaziladi.