Qoshanov A’bdikerim

 
 
 
 
----- 
 
Diyqanshiliqtin’ kelip shig'iwi 
 
Diyqanshiliqtin’ payda boliwinda da hayallar tiykarg'i roldi woynag'an. 
Hayallar qolg'a u'yretilgen haywanlardi bag'iw ushin wot-sho'p jiynaydi. Wolar 
tog’aydagi ag’ashlardin’ miywelerin terip aliwdi da wo'zleri islegen. Hayallar
qodiren’ wo’simliklerdin’ masaqlarin da'nin tazalaw jumislarin islegen. Usi 
waqitta wolar ja'ma'a’t ilashiqlarinin' qasina shashilip tu’sken da’nlerdin' 
qaytadan ko'gerip shig'ip da'n bergenin ко’rgen, ko'gerip shi’qqan da'nli 
wo'simliklerdi endi wolar piskenge shekem qorg'ap ta'rbiyalag'an ha'm woni
Eslep 
qalin’
matriarxat da’wirinde sharwashiliq
kelip shiqti
 
 

---

24 
jiynap aliwdi u'yrengen. Bul diyqanshiliqqa qarap da'slepki qa'dem basiw yedi.
Diyqanshiliqtan tu'sken terimshilikke qarag'anda ju'z ma'rtebe ha'tteki min’
ma’rtebe wo’nimli bolg'an. Bunin' paydasin ko'rgen ata-babalarimiz
diyqanshiliq penen shugillanip basladi solay yetip diyqanshiliq xojalig’i payda
boldi. Diyqanshiliq ha’m sharwashiliq xojaliqlari derlik bir waqitta ruwshiliq
ja’ma’a’t ag’zalari ta’repinen woylap tabilg’an. Bazi bir jerlerde bul xojaliqlar
mezolit dawirinde-aq payda bolg'an. Al, Worta Aziyanin’ tu'sliginde bunday 
xojaliqlar neolit da'wirinde baslang'an. Eneolit da'wirinde diyqanshiliq penen 
sharwashiliq wо’z rawajlaniwinin’ da'slepki basqishin wo’tti. Yendi bul ка’sip 
bir qansha awirlasti. Bul xojaliqtag'i awir jumislar menen 
tiykarinan yerkek adamlar shugillanatug'in bolg’an. Worta Aziyada diyqanshiliq
ha’r qiyli boldi suwi az, sho’l jerlerdegi ja’ma’a’tler da’rya yeteklerindegi
suwg’ariwdi wonsha talap yetpeytug’n qayr jerlerge diyqanshiliq yetken. 
Ta'biyiy geografiyaliq jag'daylarg'a baylanisli bronza da'wirinin' ag'zalari 
Zarafshan, A'miwda'rya ha'm Sirda'rya da'ryalarinin' yeteklerinde deltaliq 
tarmaqlarinda diyqanshiliq yetken. Wolar wotiriqshi xojalqlar yedi. Sharwashiliq 
penen shug’illaniwshi qa'wimler de wotirqshi turmisqa wo'tiwi menen suwg'arip 
yegiletug'in diyqanshiliq penen shug'illana basladi.