Qoshanov A’bdikerim

Soraw ha’m tapsirmalar ? 
1. Aldin’g’i Azidag’i menen Worta Aziyada diyqanshiliq yetiwdin’
ayirmashiliqlarin salistirin’. 
2. Adamlar turmisinda temirden qurallar islew na’tiyjesinde neler wo’zgerdi?
3. Ma’mlekettin’ kelip shig’iw sebeplerin aniqlan’? 
4. Amiwda’ryanin’ won’ ta’repinde qaraqalpaq aymag’inda diyqanshiliq jerleri
qashan payda boldi?
5. A'yyemgi Xorezm yelati aymag’i qaysi jerler? 
6. A’yyemgi Xorezm yesteliklerin atap wo’tin’? 
6-tema. Axamaniylerdin’ basqinshilig’i’
A'yyemgi grek avtorlarinin' mag'liwmatlarinda yen' a'yyemgi Xorezm 
massagetlerinin' ko'shpeli ha'm yarim ko'shpeli qa'wimlerinin' ken' awqamina 
(konfederatsiyasina) kirgen. Wol awqamda Xorezm jetekshi rol atqarg'an dep 
jazilg'an. Bul «U'lken Xorezm» dep atalg'an yen' a'yyemgi ma'mleketlik birlik 
bolg'an. Xorezmnin' basshilig'indag'i qa'wimlerdin' bul awqami Worta Aziyanin' 
a'yyemgi tariyxinda ko'rnekli worin iyelegen. «U'lken Xorezm» quramina Worta
Aziyanin' derlik barliq aymag'i ha'm shig'is Iran jerinin' bir bo'legi kirgen. Bul 
birlikte ekonomikaliq ha'm ja'miyetlik rawajlaniw da'rejesi ha'r qiyli qa'wimler 
bolg'an. Xorezm-wolardin' siyasiy jetekshisi boldi. «U'lken Xorezm» a'yyemgi 
Shig'istin' qalaliq ha'm diyqanshiliq ma'deniyatinin' yen' a'yyemgi woraylarin 
wo'z quramina qosqan. «U'lken Xorezm» b. e. shekemgi VI-V-a'sirlerde sol 
da'wirde ju'da' joqari wo'sken a'yyemgi shig'is ma'deniyatinan u'lken ta'sir aldi. 
Bul ta'sir a'yyemgi Xorezm ma'mleketinin' qa'liplesiwinde ha'm rawajlaniwinda 
unamli tiykar bolip xizmet yetti. 
B. e. shekemgi VI -a'sirdin' wortalarinda «U'lken Xorezm» awqami idiradi, 
wonin' buring'i iyeliklerinin' bir bo'legi a'yyemgi Baktriya ma'mleketine wo'tti.

---

35 
Tap usi waqitta Iranda hu'kimet basina Ahamoniyler na'sili keldi. Bul 
na'sildin' tiykarin saliwshi persiyanlar qa'wimlerinin' patshasi Kir II boldi.
Wol ken' ko'lemde jawlap aliwshiliq urislar ju'rgizdi ha’m Worta Aziyanin' 
ko'plegen wa'layatlarin bag'indirip aldi.