R. D. Do‘smuratov, B. Yu. Mengliqulov qishloq xo‘jaligida buxgalteriya hisobi va statistika asoslari

Fermer xo‘jaligida yetishtirilgan asosiy sabzavot mahsulotlari 
tannarxi hisob-kitobi 

Sabzavot

mahsulotlari
Miq-
dori, s
1s bo-
zor
ba-
hosi,
ming
so‘m.
Bozor
bahosi
bo‘yicha
qiymati,
ming
so‘m.
Ulu-
shi,
%
Jami
xarajat,
ming
so‘m.
1s
tannarxi,
ming
so‘m.
Standart
sabzavot
9050 450
4072500
90,2
2360534 261,0
Nostandart 2200 200
440000
9,8
256466 117,0
Jami 11250
X
4512500
100,0 2617000
X

Asosiy sabzavot ekinlaridan olingan mahsulotlar tannarxini

hisoblashda mazkur ekinlar bo‘yicha hisobga olingan xarajatlardan,
qo‘shimcha mahsulotlar qiymati chegirib tashlanib, qolgan summa stan-
dart va nostandart mahsulotlarning bozor baholari bo‘yicha aniqlangan

---

188
umumiy qiymatiga mutanosib ravishda taqsimlanishi maqsadga mu-

vofiq. Faraz qilaylik, fermer xo‘jaligida «yertagi karam» analitik schot
bo‘yicha yil davomida xarajat hisobga olingan. Undan 1200t standart ka-
ram, 240t nostandart karam, 13t karam bargi va to‘liq rivojlanmagan ka-
ram boshlari olingan. To‘liq rivojlanmagan karamning 1 tonnasi 7000
so‘mdan baholangan. Ixtisoslashgan fermer xo‘jaliklari uchun karam-
ning haqiqiy tannarxini hisoblash tartibini taklif qilamiz. Bunda hisob-
kitobni bajarishdan oldin jami xarajatdan qo‘shimcha mahsulot qiymati
chegiriladi (626200-91000=535200) (6.3-jadval).

6.3-jadval 
Sabzavotchilikka ixtisoslashgan fermer xo‘jaliklarida karam 
tanarxini hisoblash tartibi (tavsiya) 

Mahsulot

nomi
(guruhi)

Miq-
do-

ri,
t
1s bo-
zor
baho-
si,
ming
so‘m
Bozor
bahosi
bo‘yicha
qiymati,
ming
so‘m
Ulu-
shi,
%
Jami
xarajat,
ming
so‘m
1t. tan-
narxi,
ming
so‘m
Standart
karam
1200 850 1020000 93,0 497736 415
Nostandart
karam
240 320 76800
7,0 37464 156
Jami 1440
X 1096800 100,0
535200 X

Yil oxirida hisobdan chiqariladigan, qishda saqlash uchun

qoldiriladigan mahsulotlar ham shunday tannarx bo‘yicha baholanishi
lozim.