oqsillargagina o ‘z ta’sirini ko‘rsatadi. M e’daning shilliq pardasi bo‘ylab harakatlanuvchi xlorid kislotaning vodorod ionlari uni parchalashi mumkin, lekin uning kirishiga shilliq pardaning baland silindr shaklidagi 170
epitelial hujayralari va qon tomirlaridan teskari y o ‘nalishda harakat qilayotgan natriy ionlari baryer sifatida qarshilik ko‘ rsatadi. Odamlar 20 yoshga kirganida m e’da shirasining ajralish miqdori va undagi saqlanuvchi fermentlar va xlorid kislotaning miqdori ham kamayadi. M e’da shirasining tarkibiga turli ozuqali qo‘zg‘atuvchilaming ta’siri. Odamlarda unchalik katta bo‘lmagan miqdordagi shira doimiy ravishda ajraladi, lekin kechqurun va ertalab uning sekresiyasi minimal holga tushadi yoki to‘xtaydi. Bundan tashqari sharoitga, oziqlanish xarakteriga va inson yoshiga bog‘liq holda shira ajralishining individual ravishdagi o'zgarishlari ham kuzatiladi. 29-rasm. M e’dada ovqatning hazm qilinishi. 1-me’da, 2-jigar, 3-m e’da osti bezi, 4-ichak, 5-o‘t xaltasi. U tiniq, rangsiz, kislota muhitli suyuqliq bo‘lib, tarkibida xilma-xil organik va anorganik moddalar uchraydi. Shiraning, anopganik moddalaming kalsiy, kaliy, natriy, magniy, alimuyniy kabi elementlaming, xlorli, vodorodli, karbonatli va sulfatli tuzlar va xlorid kislota tashkil qiladi. Organik moddalar esa sut kislota oqsillar, aminokislotalar; pepsin, ximozin, lipaza, elastoza (jelatinaza), katepsin kabi fermentlardan tashkil topgandir. Shira tarkibida xlorid kislota medadagi hazm hujayralarida muhim rol o ‘ynaydi. Jumladan u boshqa organik kislotalar bilan birgalikda
