M e’daning pilorik qismida faqatgina bosh hujayralarni eslatuvchi hujayralar b o iib ulaming miqdori fundal qismidagidan ancha kam va qoplama bezlar bilan birgalikda shilliq parda devorlarida joylashgan boiadi. Bundan tashqari pilorik qism fundal qismidan kuchli rivojlangan muskulli devor b o iish i bilan farq qiladi. Unda moddalaming so ‘rilishi kuzatiladi, lekin fundal qismida esa so‘rilish jarayoni juda kuchsiz holda bajariladi. M e’da shirasining tarkibi. M e’daning fundal qismining shirasi 99- 99,5 % suvdan, 0,3-0,4 % qattiq moddalardan va 0,4-0,5 % mineral tuzlardan (xloridar, azot tuzi, fosfatlar, sulfatlar, xlorid kislota va hokazo) iborat b o iib odamlar m e’dasining toza shirasining muhiti 1,0 dan 2,5 (ph) gacha o ‘zgarib turadi. Kislota fermentlami faollashtirish bilan, oqsillami ko‘pchitadi va bu bilan unga fermentlaming ta’sirini yengillashtiradi. Odamlarda bir kecha-kunduzda 1,5-2 1 m e’da shirasi ajralsa, otlarda 30 l.gacha ajraladi. Oqsillar bilan oziqlantirilganda m e’da shirasining miqdori ortsa, uglevodlar bilan oziqlantirilganida esa kamayadi. Shira tarkibida quyidagi fermentlar boiadi: 169
1.Pepsin - oqsillarni albumoz va peptonlargacha gidrolizlovchi proteolitik ferment b o iib , go‘sht oqsillarini juda tez parchalasa, tuxum oqsillarini sekin parchalaydi. Pepsin pepsinogenga xlorid kislota ta’sir etishida hosil boiadi. Pepsin muhit ph 1,5-2,0 boiganda faol proteolitik ta’sir ko‘rsatadi. 2.Gastraksin - pepsinga nisbatan faol, lekin tuxum oqsilini ancha kuchsiz hazm qiladi, ph-3,2 boiganida maksimal darajadagi faollik ko‘rsatadi. 3.Pepsin V yoki parapepsin parapepsinogendan hosil boiadi.
