Referat mavzu: Korxonalarida asosiy fondlarni modernizatsiyalash asosida


-rasm. Korxona asosiy fondlarining tarkibi



Yüklə 0,5 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/11
tarix05.06.2023
ölçüsü0,5 Mb.
#125134
növüReferat
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Referat mavzu Korxonalarida asosiy fondlarni modernizatsiyalash

1.1-rasm. Korxona asosiy fondlarining tarkibi 


5
ko'proq imkoniyatga ega. Biroq kichik korxonalar harakatchanroq, ularning 
boshqaruvi moslashuvchanroq bo'lib, natijada ishlab chiqarishni texnik jihatdan qayta 
qurollantirish osonroq kechadi. 
«Korxona iqtisodiyoti»ga ekspluatatsiya qilinayotgan asosiy fondlarning 
yoshi, birinchi o'rinda mashina va asbob-uskunalarning yoshi katta ta'sir ko'rsatadi. 
Hozirgi paytda mashina va sanoat uskunalarini yosh bo'yicha guruhlashda taxminan 
quyidagi muddatlardan kelib chiqiladi: 5 yilgacha, 5 yildan 10 yilgacha, 10 yildan 15 
yilgacha, 15 yildan 20 yilgacha, 20 yildan 25 yilgacha va hokazo. Mashina va 
uskunalarning ekspluatatsiya muddati qanchalik yuqori bo'lsa, korxonaning ishlab 
chiqarish quvvatlari shunchalik past bo'ladi, mahsulotlar sifati pasayadi, bekor turib 
qolish va talofatlar ko'payadi hamda aksincha. Bundan tashqari, korxona asbob-
uskunalaridan uzoq vaqt mobaynida foydalanilganida ta'mirlash uchun ham ko'p 
xarajatlar sarflanadi. 
Asosiy fondlarni baholash usullari 
Xo'jalik amaliyotida asosiy fondlar natural va qiymat ko'rinishida hisobga 
olinadi. Agar asosiy fondlarni natural baholash - ishlab chiqarishni texnik jihatdan 
qayta qurollantirish va zamonaviylashtirish masalalarini hal qilish, asbob- uskunalarni 
ta'mirlash uchun ularning guruh va turlari bo'yicha grafiklar tuzish, shuningdek
ta'mirlash vositalariga bo'lgan ehtiyojni aniqlash imkonini bersa, qiymat bo 'yicha 
baholash esa, asosiy fondlarni qayta ishlab chiqarishni rejalashtirish, ularning mavjud 
hajmini aniqlash, amortizatsiya hajmini belgilash, asosiy fondlar va ishlab chiqarish 
quvvatlaridan foydalanish darajasini tahlil qilish va hokazolarda muhim ahamiyat kasb 
etadi. 
Asosiy fondlarni baholashning quyidagi usullari mavjud: boshlang'ich qiymat 
bo'yicha - asosiy vositalarni yaratish yoki sotib olish uchun sarflangan xarajatlar 
majmuidan iborat bo'lib, asosiy fondlar yoki ularning alohida qismlarini foydalanishga 
topshirish uchun yaroqli holga keltirish bilan bog'liq bo'lgan-ularni keltirish, o'rnatish 
kabi xarajatlarni hisobga olgan holda yuzaga keluvchi qiymat.Masalan, bitta mashina 
yoki uskunaning boshlang'ich qiymati - bu, korxonaning mazkur mashina yoki 
uskunani ma'lum bir sanada sotib olgan va bu haqda buxgalteriya hujjatlarida qayd 


6
qilingan sotib olish narxidir. 

Yüklə 0,5 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin