Reja: Qishloq xo‘jalik ekinlari kasalliklariga qarshi kurash usullari

Mis preparatlari

Mazkur guruh preparatlari ichida mis kuporosi, bordo suyuqligi va misning xlorli oksidi eng ko‘p tarqalgan.

Mis kuporosi (CuS4O*5H2O) – ko‘kimtir rangli kristall, suvli eritma shaklida qo‘llaniladi. Eritmani temir idishda tayyorlash mumkin emas, chunki u temir blan reaksiyaga kirishadi. Mazkur fungitsid 0,5% li konsetratsiyada barglarini kuydiradi, shuning uchun uni boshqa moddalar bilan qo‘shib ishlatish lozim. 1% li mis kuporosi sof holatda mevali daraxtlarni (bargi to‘kilgandan keyin) purkashda, 2-3% lisi esa zararlangan joylarni rak kasalligiga qarshi dezinfeksiya qilishda qo‘llaniladi.
Bordo suyuqligi – ko‘k rangli suspenziya. U mis kuporosini (CuSO₄ ) ohak suti Ca(OH₂) bilan aralashtirib tayyorlanadi.
1% li 100 l bordo suyuqligini tayyorlash uchun 1 kg mis kuporosi va 1 kg so‘ndirilmagan ohak olinadi.
Dastlab mis kuporosi biroz miqdordagi issiq suvda eritiladi, keyinchalik asta-sekin suv qo‘shilib uning hajmi 50 l gacha yetkaziladi. Boshqa idishda ohak so‘ndiriladi, ya’ni 50 l suvda eritiladi. Mis kuporosi sovigandan so‘ng uni ohak eritmasiga aralashtirib qo‘shiladi. Bordo suyuqligi yog‘och, emallangan yoki sopol idishlarda, shuningdek temir betonli hovuzlarda tayyorlanadi.
Tayyor bordo suyuqligining muhiti ishqorli yoki kuchsiz ishqorli bo‘lishi kerak, uni lakmus qog‘ozi, shuningdek toza pichoq yoki mix bilan tekshirib ko‘rish mumkin. Agar temirda qo‘ng‘ir rang paydo bo‘lsa, bu eritma muhitining nordonligidan dalolat beradi, demak yana ohak suti ko‘shish kerak.
Bordo suyuqligini bevosita qo‘llashdan oldin tayyorlash kerak, chunki 1,5-2 kun o‘tgandan so‘ng misning kristallari cho‘kmaga tusha boshlaydi va eritma o‘simliklarga yomon yopishadigan bo‘lib qoladi. Natijada uning ta’sir samaradorligi pasayib ketadi. Suyuqlikning konsentratsiyasi mis kuporosi bo‘yicha aniqlanadi.
Bordo suyuqligining yopishqoqlik xususiyatini oshirish uchun 10 l suyuqlikka 50-100 g shakar yoki melassa aralashtiriladi.
Mis xloroksidi (3Cu(OH)₂*CuСl₂хH₂O) – 90% namlanuvchi och yashil rangli hidsiz kukun. Suv bilan qo‘shilganda mustahkam suspenziya hosil qiladi. Kasalliklarga qarshi 0,7-1% konsentratsiyada vegetatsiya davrida 1-3 marta qo‘llaniladi. 20 kungacha pichan o‘rish, zamburug‘ va mevalarni yig‘ib iste’mol qilish taqiqlanadi.