Rekreatsiya va turizm geografiyasi Chirchiq-2023
Turistlik xizmat bozorini segmentatsiyalash
Yüklə 1,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Bozor segmentatsiyasi
|
2. Turistlik xizmat bozorini segmentatsiyalash O‘zbekiston bozorlarida turistlik xizmat ko‘rsatuvchi korxonalar o‘rtasida raqobatchilik bir qadar keskin ravishda kechadi, chunki korxonalar soni tobora ortib bormoqda. Ko‘pgina korxonalarning moliyaviy, mehnat va boshqa resurslari cheklangan bo‘lib, ular barcha mijozlar istaklarini to‘liq amalga oshira olmaydilar. Turistlik korxonaning ish faoliyatini unumli va daromad keltira oladigan qilib tashkillashtirish uchun ular bozor segmentatsiyasidan foydalanadilar. Bozor segmentatsiyasi - iste’molchilarning talablarini birlashtiruvchi harakterga ega bo‘lgan bozor qismlarini tushunamiz. Ushbu segment (qism) larning har biri maqsadli bozor sifatida tanlanishi mumkin. Iste’molchilarning talabini har bir mahsulot qondira olmasligi bois, segmentatsiyaning asosiy maqsadi-turistlik mahsulotni aniq (manziliy) ta’minlashga qaratiladi. Turistlik xizmat bozorining segmentatsiyasi vujudga keluvchi savollarga, ya’ni: xususiyati, qiziqishi, fikrlashi, qabul qilishi, ma’naviy qadriyatlar va har bir segment vakilining zaruriyatiga qarab javob beradi. V.Saprunova tomonidan taklif qilingan 140 turistlik faoliyat savollariga javob beruvchi me’zonlar segmentatsiyasining asosiy guruhi 18.1. jadvalda keltirilgan. Jadval 18.1. Turistlik mahsulotga talab segmentatsiyasi Mezonlar Talab segmentlari Geografik mezonlar 1.Turist tashrif buyuradigan mamlakat Chiquvchi Kiruvchi Ichki 2.Turistlik sayohatdan geografik maqsad Dunyo davlatlari bo‘ylab turizm Dunyoning aloxida xududlari bo‘ylab turizm Turist yashaydigan davlatning aloxida xududlari bo‘ylab turizm Ijtimoiy mezonlar 1. Yoshi Yoshlar turizmi (30 yoshgacha) “Seniorlar” turizmi (30 dan -45 yoshgacha va 45 dan 55 yoshgacha) Bolalar turizmi 2. Jinsi Ayollar turizmi Aralash turizmi 3. Turistning kasbi Kasbiy belgilar bo‘yicha sigmentlar ko‘pligi maxsus turlar 141 Iqtisod, siyosat va jamiyat hayotining turli sohalarida ishlaydigan xodimlar uchun maxsus turlar 4. Oila boshlig‘ining kasbi Jamiyatning turli ijtimoiy qatlamlari bo‘yicha segmentlar(yuqori menejment, xizmachilar va h.k.) 5. Doimiy yashash joyidagi aholi punkitining kattaligi. Katta, o‘rta va kichik shaharlardan turistlar Qishloq joylardan turistlar 6. Oilaviy turizm Yolg‘izlar turizmi Bolasi yo‘q oilalar turizmi Bolasi bor oilalar turizmi Ko‘p oilaviy turizm 7. Millati Etnik turizm 8. Diniy yo‘nalishlar Diniy turizm 9. Oila daromadi Ijtimoiy turizm Lyuks turizm Uncha qimmat bo‘lmagan –ekonom turizm Eksklyuziv turlar Psixologik mezonlar 1. Sayohatlar Rekreatsion turizm Ishga bog‘liq turizm Sport turizmi O‘rganiladigan turizm Kommunikatsion turizm 142 2. Turistning toifasi Turli xildagi klassifikatsiyalar (masalan, S- , F-, V-, A-, B-toifadagi turistlar va hokazo) 3. Mavsumiylik Asosiy mavsum Oraliq Mavsumlararo Yilning oylari bo‘yicha 4. Sayohatning tashkillashtirilishi Mustaqil Vositachi orqali 5. Sayohat turi Guruh bilan Individual 6. Foydalaniluvchi transport turi Avtoturizm Aviaturizm Veloturizm Avtobus turizmi Dengiz kruizli turizmi Daryo kruizli turizmi Shaxsiy transport Boshqa turdagi transport vositalari 7. Turar joy bilan ta’minlanish Mehmonxona Motel Kempinglar Shaxsiy uylar va xonalar Boshqa turdagi binolar 8.Turistlik maqsadning uzoqligi Segmentatsiyalashning turli me’zonlari 143 9.Sayohat muddati Uzoq muddatli (21 kundan oshiq) O‘rta muddatli (7-14 kun) Qisqa muddatli (2-4 kun) 10.Moliyalanish shaxobchalari Ijtimoiy turizm (kam ta’minlangan aholi uchun ijtimoiy sug‘urta tomonidan mablag‘ ajratiladi Intensiv turlar (firma xodimlari va ularning oilasi uchun firma tomonidan to‘lanadigan rag‘batlantiruvchi turlar) Oilaviy byudjet 11.Turistlik sayohatni amalga oshirishda qaror qabul qilishga yordam beruvchi konsultantlar, dallollar) Turoperatorlar Turagentlar Tanishlar Ommaviy axborot vositalari Eng ko‘p tarqalgani bu-geografik me’zondir. Bu yerda me’zon sifatida davlat yoki bir guruh mamlakatlarda tarixiy, etnik urf-odatlar va boshqa umumiyliklar ko‘riladi. Bu me’zonning asosiy segmentlari - kurortda dam olish maqsadida uzoq masofani bosib o‘tuvchi turistlar: xududiy keluvchilar (tur markazdan tashqarida yashovchilar va u yerga 4 soat davomida yetib boradiganlar) va mahalliy turistlar. Qonun kabi turistlik yo‘nalishning yaqinligi muhim omil hisoblanadi. Agar tur markaz o‘zining maqsadi yo‘naltirilgan bozorga qanchalik yaqin bo‘lsa, shunchalik tashrif buyuruvchilar sonining oshish ehtimoli katta bo‘ladi. Qandaydir tur markazning faoliyatini rivojlantirish uchun turfirma 144 o‘zlarining reklamalari bilan, ko‘p aholi yashaydigan punktlarga va tur markazga yaqinroqda istiqomat qiladigan aholiga murojaat qiladi. Ijtimoiy me’zonlar-bu turistlarning yoshi, jinsi, kasbi-turistlar doimiy yashaydigan aholi punktining kattaligi, oila a’zolarining soni, turistlarga xizmat ko‘rsatuvchilar, oilasining tarkibi, millati, diniy aqidalari, oilasining umumiy va har biriga to‘g‘ri keladigan daromadi, oilada transport vositasining bor yoki yo‘qligi. Hozirda ayollar o‘rtasida maxsus kasbiylashgan turizm katta ahamiyat kasb etmoqda. (Masalan, bank xodimlari, qishloq xo‘jaligidagi ishchilar va ishlab chiqarishning turli sohalarida ishlovchilar) shuningdek yoshlar va bolalar turizmi ham. Yüklə 1,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|